جست‌وخیز حیات وحش، یک کوه آنطرف‌تر از دود تهران! +تصاویر

زهرا میرزاخانی-گروه اجتماعی: به فاصله چند کیلومتر از شهر تهران، یکی از قدیمی‌ترین مناطق حفاظت شده کشور قرار دارد که مساحت کلی آن به 11 هزار هکتار می‌رسد اما تنها توسط 3 محیط‌بان حفاظت می‌شود.

وجود 5 روستای پرجمعیت در قدیمی‌ترین منطقه شکار ممنوع کشور، در کنار جاده‌ای که درست از کنار آبشخور حیات وحش می‌گذرد، آبی که پشت سد ماملو جمع‌ شده و اشتیاق شکارچیان به شکار حیات وحش، سبب شده سالانه ده‌ها کل و بز و دیگر گونه‌ها در پارک ملی خجیر شکار شوند.

پستاندارانی چون پلنگ، کفتار راه راه، کل و بز، قوچ و میش، روباه قرمز، گراز، گربه دشتی، گربه پالاس، گرگ خاکستری، شغال و گورکن؛ انواع مارها چون افعی شاخ‌دار، شترمار، تیرمار، مار پلنگی، مار آتشی، کورمار دوسر، مار کرمی، افعی کوفی، سوسن مار، مار کرمی، یله‌مار و خزندگان دیگری مثل بزمجه بیابانی و نیز لاک‌پشت مهمیزدار و از پرندگان هم کبک، هدهد، سبزه‌قبا، خوتکا، تیهو، و انواع پرندگان شکاری چون دال، عقاب و سارگپه در این منطقه زیست می‌کنند.

خجیر همچنین تنها منطقه در استان تهران است که هنوز تعدادی آهو در آن وجود دارد. برای ورود به این پارک که ساکنان دو روستای آن هم روزانه از آن عبور و مرور می‌کنند خود را به مهم‌ترین مسیر دسترسی از طریق جاده پاسداران به پارچین رساندیم و از آنجا هم با همراهی رئیس پاسگاه خجیر برای بازدید از پارک راهی شدیم.

شاهمرادی در این بازدید با تاکید بر وسعت بالای پارک ملی خجیر و کمبود نیروی انسانی برای حفاظت از آن، گفت: در این پارک تعداد زیادی گونه‌های مختلف حیات وحش وجود دارد که با توجه به تعداد نیروی کمی که داریم حفاظت از آنها بسیار دشوار است.

او از شکار آسان حیات وحش در خجیر گله‌مند بود که علت آن ساخت جاده‌ در میان این پارک بوده و دسترسی شکارچیان به قسمت‌های مختلف پارک آسان کرده است. شاهمرادی البته گفت که تعداد حیات وحش این منطقه در یک سال گذشت افزایش یافته است و علت آن هم امن سازی محل و بسته شدن یکی از مسیرهای ورودی به پارک ملی خجیر است.

آهسته برانید! خطر برخورد با حیات وحش

در جاده پارچین که حرکت کنید به راحتی جنب و جوش حیات وحش را شاهد خواهید بود. کل و بزی که برای خوردن چکه‌ای آب مجبورند از جاده عبور کرده و به پایین دره‌ای بروند که هر لحظه احتمال برخورد با خودروهای عبوری یا شلیک شکارچیان در آن وجود دارد. تعدادی از آنها هم که به سوی خانه‌های روستایی یا ویلاها حرکت می‌کنند، با حمله برخی از ساکنان مواجه می‌شوند.

سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت جهادکشاورزی اما اقدامات خوبی برای نگهداری از این حیوانات و همچنین رفع تصرفاتی که در ادوار گذشته در زمین‌های کف رودخانه برای کشت صیفی‌جات صورت گرفته بود، انجام داده است. رئیس پاسگاه خجیر از رسیدگی به پرونده این ساخت‌وسازهای غیرمجاز هم گله‌مند است. به گفته او پرونده رسیدگی به این تخلف گاهی بیش از 5 سال به طول می‌انجامد و به همین علت افراد به خود اجازه می‌دهند چنین تخلفاتی را مرتکب شوند.

خجیر و سرخه حصار 3هزار و 960 راس قوچ و میش، کل و بز و آهو دارند

به سمت پاسگاه خجیر جاده متفرقه و خاکی می‌شود و از دور دست گله‌های قوچ و میش و کل و بز و آهو را با صدای موتور خودروها به اصطلاح رم می‌کنند. به گفته رئیس اداره پارک های ملی خجیر و سرخه حصار طبق آخرین سرشماری‌ها تعداد حیات وحش این دو منطقه به 3هزار و 960 راس می‌رسد.

اما مشکل اینجاست که احداث جاده باعث شده تا منطقه جزیره‌ای شود و به همین علت هم گاهی گله از هم گسیخته و خوراک شکارچیان غیر مجاز با اسلحه دوربین‌دار می‌شوند. به گفته یکی از محیط‌بانان همین چند روز پیش یک شکارچی را که سه کل شکار کرده و بر دوش انداخته بود دستگیر کردند. اما تعداد این شکارچیان زیاد است و تعداد محیط بانان کم. حتی محیط بانان ما دیگر حق شلیک هم ندارند و به همین علت کار حفاظت از حیات وحش مناطق حفاظت شده روز به روز سخت‌تر می‌شود.

به گفته امامعلی یگان‌زاده، برای حفاظت از 80 هزار هکتار مناطق حفاظت شده سرخه‌حصار، خجیر و جاجرود، 5 پاسگاه حفاظتی در پارک‌ها وجود دارد که هر پاسگاه 3 نفر محیط‌بان داشته و در کل 15 محیط بان از این سه منطقه حفاظت می‌کنند که تعداد آنان با توجه به وسعت منطقه بسیار کم بوده و به همین علت نمی‌توان به راحتی شکارچیان غیر مجاز را دستگیر کرد. با این وجود همین محیط بانان نیز از هیچ تلاشی دریغ نکرده و شبانه روز در حال گشت‌زنی و مقابله با تخلفات هستند.

فعلا جاده‌‌ای در پارک ساخته نمی‌شود اما نماینده‌ها پیگیر هستند

امامعلی یگان‌زاده، رئیس اداره پارک های ملی خجیر و سرخه حصار که در این بازدید ما را همراهی می‌کند نیز با بیان اینکه سالانه حدود 10 راس کل و میش یا بز و آهو به واسطه وجود این جاده در برخورد با خودروها تلف می‌شوند، از مخالفت سازمان محیط زیست با ساخت جاده دیگری در پارک خبر داد و گفت: از چندسال پیش تا به حال تعدادی از نمایندگان مجلس به دنبال احداث جاده دیگری جز پارچین در پارک ملی خجیر هستند که هر بار با آن مخالفت کرده‌ایم.

او گفت که در صورت ساخت چنین جاده‌ای محیط زیست باید بساطش را جمع کند و از پارک برود، زیرا دیگر چیزی برای حفاظت باقی نمی‌ماند. هرچند محیط زیست با این موضوع مخالف است اما نمایندگان همچنان پیگیر احداث جاده‌ای هستند که پاکدشت را به اتوبان بابایی وصل کند.

« 4 گزینه برای ساخت جاده جدید به محیط زیست پیشنهاد شده است»، یگان زاده این مطلب را گفت و تاکید کرد که با وجود جاده اختصاصی پارچین و مشکلاتی که برای حیات وحش از جمله دسترسی آسان شکارچیان و جزیره‌ای کردن پارک ملی ایجاد شده است، به هیچ وجه نباید اجازه ساخت جاده دیگری را داد.

قلاب صیادان غیرمجاز خجیر چیزی جز ماهی‌ انگل‌دار نمی‌گیرد

روزی که دولت دهم تصمیم گرفت هر طور شده خانه‌ای ارزان برای تهرانی‌ها بسازد، اولین هدفش، ایجاد مسکن مهر در دره بهشت که تا قبل از آن منطقه حفاظت شده به شمار می‌آمد، بود اما غافل از اینکه یک میلیون نفری که قرار است در این شهرک مسکونی سکونت داده شوند، فاضلابی تولید خواهد کرد که برای تصفیه آن نیاز به تصفیه خانه دارند. اما برای ساخت این تصفیه‌خانه نه فکری شد و نه زمینی اختصاص یافت. همین هم باعث شد تا فاضلاب این شهرک مسکونی امروزه مستقیما و به صورت خام وارد آبی شود که بعد از تصفیه وارد لوله‌های آب تهرانی‌ها شده و به مصرف شرب می‌رسد.

به همین علت است که گوشت ماهی‌های پشت سد ماملو و در منطقه حفاظت شده خجیر نوعی انگل دارند. اما روزانه تعداد بسیاری صیاد غیر مجاز صورت می‌گیرد غافل از اینکه ماهی‌های این آب به علت ورود فاضلاب به آن گوشت خوبی نداشته و انگل را وارد بدنشان می‌کنند.

بازدید از پارک ملی خجیر با شکار صیادانی به پایان رسید که قلابشان به چند ماهی گیر کرده بود اما با دیدن محیط‌بانان صید خود را انداخته بودند و جز دو چوب ماهی‌گیری که به گفته یکی از آنان قرضی بودند، چیزی به همراه نداشتند...

انتهای پیام/