نقش مؤثر «علم» در روابط بین‌الملل/ وقتی کشورها به بهانه فناوری دور یک میز می‌نشینند

به گزارش خبرنگار حوزه دانشگاه و سیاست گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، دیپلماسی عمدتاً به قواعد و قوانینی اطلاق می‌شود که روابط بین‌الملل را از طریق دیدار و گفت‌وگوهای دیپلمات‌های رسمی برقرار می‌کند. به عبارت ساده‌تر دیپلماسی مجری سیاست خارجی در چارچوب قوانین و چشم‌اندازهای سیاست خارجی هر کشور است.

درواقع به این قوانین دکترین سیاست خارجی گفته می‌شود که از طریق رئیس هر حکومت یا وزیر امورخارجه اعلام می‌شود و دیپلماسی باید در خدمت این دکترین قرار بگیرد.

بیراه نیست اگر مدعی شویم این روزها دیپلماسی و روابط بین‌الملل یکی از مهمترین دغدغه‌های هر کشوری به شمار می‌آید.

بیشتر بخوانید:

آیین‌نامه دیپلماسی علمی دانشگاه آزاد اسلامی ابلاغ شد

بر همین اساس می‌توان از زوایای مختلف به این موضوع نگریست و با پرداخت به آن به ارتقاء جایگاه و پرستیژ کشور و همچنین دستیابی به منافع اقتصادی و سیاسی کمک کرد.

دیپلماسی علمی عصای دست دیپلمات‌ها در دنیای پیشرفته امروز

محققان و پژوهشگران علوم انسانی تعاریف زیادی از انواع دیپلماسی ارائه کرده‌اند؛ اما یکی از مسیرهایی که در دنیای پیشرفته امروز می‌تواند به نزدیک شدن کشورها و سهولت روابط بین‌ آن‌ها کمک کند، دیپلماسی علمی است.

دیپلماسی علمی قرار است از طریق سازوکار دیپلماسی بین دولت‌ها، موسسات، متخصصان و مردم ارتباط و تعامل هدفمند ایجاد کند. بی شک اگر کشوری به دنبال ایجاد فرصت‌ برای توسعه علمی، فناوری و نوآوری باشد تنها راه دستیابی به آن، دیپلماسی علمی است.

از سوی دیگر بهره جستن از ظرفیت‌های علم و فناوری برای تحقق اهداف سیاست خارجی دولت‌ها و همچنین بهره‌گیری از ابزارهای دیپلماتیک و سیاست خارجی جهت ارتقاء علم و فناوری در درون کشورها را نیز می توان از دیگر نتایج دیپلماسی علمی نام برد.

گفت‌وگوی دیپلمات‌ها دور یک میز با محوریت «علم و فناوری»

کارشناسان معتقدند اگر کشوری به دنبال دستیابی به جایگاه مناسب علمی و فناوری در عرصۀ بین‌المللی است نباید از دیپلماسی علمی غافل شود. فارغ از این موضوع، قطعاً ایجاد ارتباط بین کشورها و دور یک میز نشستن آن‌ها حول محور علم، می‌تواند نتایج اقتصادی، سیاسی و فرهنگی زیادی به همراه داشته باشد. استفاده از همکاری‌های علمی و فناوری جهت تقویت روابط بین‌الملل و همگرایی در خصوص مسائل مورد علاقه از دیگر اتفاقات میمونی است که در کالبد دیپلماسی عمومی قد علم می‌کند.

اما مزیت مهمی که این سبک از دیپلماسی می‌تواند با خود به همراه داشته باشد، تبادلات علمی و فناوری و بسط اعتمادسازی و اطمینان در پرتو تحولات علمی و فناوری است. از سوی دیگر گسترش پروژه‌ها و پژوهش‌های مشترک علمی و فناوری جهت ارتقاء رتبه دانشگاهها را نیز می‌توان از دستاوردهای دیپلماسی علمی بیان کرد.

سه هدف مهم دیپلماسی علمی

بنا بر نظر کارشناسان و تحلیلگران، دیپلماسی علمی را می‌توان از سه جهت مورد تحلیل قرار داد: دستیابی به اهداف سیاست خارجی کشورها با رویکرد علمی، استفاده از همکاری‌های علمی و فناوری برای تقویت روابط بین‌الملل میان کشورها و تسهیل همکاری‌های علمی و فناوری بین‌المللی توسط دیپلماسی کشورها.

خیز دانشگاه آزاد اسلامی برای تحقق دیپلماسی علمی

نکته مهم در این سبک از دیپلماسی، حضور فعال و پویای مراجع علمی کشور است. دیپلمات‌های کشور تنها زمانی می‌توانند با این ادبیات در سطح بین‌الملل سخن بگویند که از سوی جامعه نخبگانی و علمی تغذیه شوند که تنها منبع آن نیز دانشگاه است. در همین راستا دانشگاه آزاد اسلامی گام مهمی در راستی تحقق دیپلماسی علمی برداشته و آمادگی خود را برای کمک به دیپلمات‌ها جهت چانه‌زنی‌های علمی اعلام داشته است.

دانشگاه آزاد اسلامی قرار است برای شکل‌گیری دیپلماسی علمی، شورای دیپلماسی را در دانشگاه ایجاد کند. کمیته‌های راهبردی نیز در مراکز استان‌ها و دفاتر دیپلماسی علمی در واحدهای برون مرزی تشکیل ‌خواهند شد. همچنین قرار است مراکز تحقیقاتی مشترک با مراکز معتبر علمی بین‌المللی با اولویت طرح پایش شکل گیرد. براین اساس اعضای هیئت علمی و دانشجویان دوره دکتری می‌توانند به مأموریت‌های مطالعاتی خارج از کشور بروند. در این طرح جذب دانشجویان خارجی نیز در اولویت است. همچنین دوره‌های مشترک آموزشی با دانشگاه‌های معتبر خارجی برگزار می‌شود.

خبرگزاری آنا طی گزارش‌هایی سعی دارد به جایگاه دانشگاه آزاد در ارتقای روابط بین‌الملل با دیپلماسی علمی بپردازد.

انتهای پیام/4040/پ