انواع مختلف فوبیا را بشناسید
هراس‌زدگی (فوبیا)، ترس نامعقول و شدید از یک موضوع، یک موقعیت یا یک شیء است.
به گزارش گروه رسانه‌های دیگر خبرگزاری آنا، فوبیا در واقع نوعی بیمارگونه و پایدار ترس در افراد مختلف است که به دلایل متفاوتی بروز پیدا می‌کند و از این رو خبرگزاری آنا در ادامه قصد دارد تا شما را با این نوع ترس و انواع آن آشنا کند.
هراس یا فوبیا
ترس شدید یا بیمارگونه که در روانشناسی به هراس یا فوبیا (phobia) مشهور است.
این نوع ترس در واقع نوعی بیمارگونه و پایدار از ترس در افراد است که سبب بروز اختلال در زندگی روزمره وی می‌شود و بر خلاف ترس معمولی که واکنشی زودگذر و طبیعی نسبت به یک عامل خطرناک خارجی است، هراس بیشتر ترس از قرار گرفتن در یک موقعیت خطرناک است، همانند ترس از پرواز یا ماشین‌سواری و در برخی موارد، فرد هرگز در تماس با چیزی که از آن می‌ترسد، نبوده‌است.
- بیشتر بخوانید:
- فوبیاهای عجیب و غریب انسان
- فوبیای کلیددار کاخ سفید به اطرافیان خود !
- از عمده ترین نشانه متداول اضطراب جویا شوید
- روش جدید برای درمان فوبیا ابداع شد
- مقابله با فوبیای سگ و گربه/ چگونه با ترس‌هایمان مبارزه کنیم؟
هراس‌زدگی (فوبیا)، ترس نامعقول و شدید از یک موضوع، یک موقعیت یا یک شیء است و در واقع با اینکه فرد می‌داند ترسش نامعقول است، اما توانایی کنترل آن را ندارد و اگر در معرض آنچه که از آن «هراس» دارد، قرار بگیرد موجی از اضطراب، ترس شدید و حتی وحشت‌زدگی بر او چیره می‌شود و این تجربه چنان برایش ناخوشایند است که سعی می‌کند همیشه از آن مورد «هراس آور» دوری کند و در میان اختلال اضطراب، «فوبیاها» از همه شایع ترند.
جالب است بدانید, سالانه ۷٫۸ ٪ از بزرگ‌سالان آمریکایی از یکی از انواع هراس‌زدگی رنج می‌برند و هراس‌های بیمارگونه، شایع‌ترین اختلال روانشناختی در میان زنان و دومین اختلال شایع در میان مردان سنین بالای ۱۵ سال است.
ترس یک واکنش طبیعی بشر هنگام مواجهه با خطر است که هدف محافظتی دارد و هنگام مواجهه با خطر، دستگاه عصبی سمپاتیک با ترشح آدرنالین آمادگی «مبارزه یا فرار» را ایجاد می‌سازد.
آدرنالین سبب افزایش ضربان قلب و جریان خون در عضلات بدن می‌شود و در نتیجه فرد می‌تواند در شرایط اضطراری بهتر عکس العمل نشان دهد و همچنین میزان قند خون نیز بالا می‌رود که در چنین شرایطی، جسم و روح آماده عمل است. پس در موقعیت‌های خطرناک، ترس، طبیعی و حتی مفید است. اما فوبیا، ترس بیمارگونه ایی است که به شدت مبالغه‌آمیز و حتی توهمی است.
علت فوبیا و اختلال هراس چیست؟
- عوامل ژنتیکی و محیطی، ممکن است یکی از علل بروز فوبیا باشند.
- کودکانی که یکی از بستگان نزدیک آن‌ها دچار اختلال اضطراب فراگیر باشد، بیشتر در معرض ابتلا به فوبیا هستند.
- تجربه‌ی حوادث ناراحت‌کننده مانند تجربه‌ی تصادف یا غرق‌شدگی هم ممکن است باعث بروز فوبیا شود.
- قرارگرفتن در ارتفاع بسیار زیاد یا گازگرفته‌شدن توسط حیوانات یا گزش حشرات، همگی ممکن است از عوامل بروز فوبیا باشند.
- افرادی که درمان‌های پزشکی سنگین را پشت سر می‌گذارند یا افرادی که دچار مشکلات پزشکی هستند، عموما بیشتر دچار هراس می‌شوند.
- فوبیا همچنین در بین افرادی که دچار ضربه‌های مغزی شده‌اند، شیوع بسیار بالایی دارد.
- مصرف مواد مخدر و مشروبات الکلی و همچنین افسردگی، در بروز هراس یا فوبیا نقش دارند.
انواع مختلف فوبیا
انجمن روان‌پزشکی آمریکا (American Psychiatric Association) بیش از ۱۰۰ نمونه‌ی مختلف از فوبیا را به رسمیت شناخته است. اما در ادامه به معرفی برخی از فوبیاها می‌پردازیم که به‌طور عمومی رایج‌ترند:
- آگورافوبیا یا هراس از مکان‌های باز (Agoraphobia)
این نوع فوبیا عبارت است از ترس از مکان‌ها و موقعیت‌هایی که نمی‌توانید به‌راحتی از آن خارج شوید یا از آن‌ها فرار کنید. آگورا در زبان یونانی به‌معنای میدان‌های عمومی و بزرگ است. علت نام‌گذاری این فوبیا به‌نام آگورافوبیا هم همین است، چراکه افرادی که دچار چنین اختلالی می‌شوند، از ترس مواجهه با مکان‌های عمومی و شلوغ، در خانه می‌مانند.
بسیاری از افرادی که دچار آگورافوبیا هستند، درصورتی‌که در مکانی عمومی و شلوغ قرار بگیرند، دچار حمله‌ی هراس (Panic Attack) می‌شوند. حمله‌ی هراس نوعی احساس ناگهانی و شدید وحشت‌زدگی است که تا چند دقیقه طول می‌کشد.
علائم این حمله، مشابه علائم سکته‌ی قلبی است: فرد دچار تپش قلب شدید، تنگی نفس، لرزش بدن و به‌ویژه دست، سیاهی چشم و ازدست‌رفتن هوشیاری می‌شود.
هنگامی که افراد با حمله‌ی هراس روبه‌رو می‌شوند، خیال می‌کنند دچار سکته یا ایست قلبی شده‌اند و سریعا نیازمند خدمات اورژانس پزشکی‌اند.
- فوبیای اجتماعی یا اختلال اضطراب اجتماعی (Social Anxiety Disorder, Social Phobia)
هراس یا فوبیای اجتماعی که با نام «اختلال اضطراب اجتماعی» نیز شناخته می‌شود، نوعی ترس یا نگرانی بسیار شدید درمورد موقعیت‌های اجتماعی است و ممکن است منجر به انزوای شدید فرد شود.
فوبیای اجتماعی گاهی اوقات ممکن است به‌حدی شدید باشد که فرد را حتی برای انجام فعالیت‌های ساده‌ی اجتماعی، مانند خرید از فروشگاه یا پاسخ به تماس‌های تلفنی، دچار وحشت شدید کند. افرادی که دچار فوبیای اجتماعی هستند، به‌ندرت در مکان‌های عمومی رفت‌وآمد می‌کنند.
معرفی فوبیاهای ویژه
همانطور که می‌دانید بسیاری از ما، اشیا یا وضعیت‌ها و مکان‌های خاصی را دوست نداریم، اما این به‌معنای داشتن فوبیا نیست؛ فوبیا یعنی احساس ترس بسیار شدید و وحشت‌گونه که زندگی معمولی فرد را دچار مشکل می‌کند و برخی از رایج‌ترین فوبیاهای ویژه از این قرارند:
- گلوسوفوبیا یا ترس از سخنرانی عمومی (Glossophobia)
در این فوبیا فرد از قرارگرفتن در مقابل افراد مختلف یا صحبت برای آن‌ها به‌شدت احساس وحشت می‌کند. افراد مبتلا به این فوبیا حتی درصورتی‌که خود را مقابل تعداد زیادی از مردم «تصور» هم کنند، باز دچار وحشت و علائم جسمانی مثل لرزش بدن و دست می‌شوند.
- آکروفوبیا یا ترس از ارتفاع (Acrophobia)
افراد مبتلا به این فوبیا، از رفتن به کوه‌ها، پل‌ها و ساختمان‌های بلند اجتناب می‌کنند. علائم جسمانی این فوبیا شامل سرگیجه، تعرق و احساس ازدست‌رفتن هوشیاری است.
- کلاستروفوبیا یا ترس از محیط بسته (Claustrophobia)
این فوبیا، ترس و وحشت از مکان‌های بسته و تنگ است. این فوبیا می‌تواند زندگی افراد را دچار مشکلات زیادی بکند. افراد مبتلا به این نوع فوبیا از رفتن به داخل آسانسور یا سوارشدن اتومبیل اجتناب می‌کنند.
- آویاتوفوبیا (Aviatophobia)
این فوبیا، ترس از پروازکردن است و افراد دچار این اختلال، از سوارشدن هواپیما یا وسایل پروازی دیگر مانند هلیکوپتر خودداری می‌کنند.
- دنتوفوبیا یا هراس از دندان‌پزشکی (Dentophobia)
مبتلایان به این فوبیا از رفتن به دندان‌پزشکی وحشت دارند. این فوبیا معمولا به‌علت تجربه‌ای ناخوشایند از دندان پزشکی در گذشته به وجود می‌آید. این فوبیا بر سلامت دهان و دندان فرد مبتلا تأثیر منفی می‌گذارد.
- هموفوبیا یا خون هراسی (Hemophobia)
هموفوبیا ترس از خون یا زخم و آسیب دیدگی است. فردی که مبتلا به خون هراسی است، ممکن است در مواجهه با خون یا جراحات دیگران، هوشیاری خود را از دست بدهد و به‌اصطلاح غش کند.
- آراکنوفوبیا یا عنکبوت هراسی (Arachnophobia)
مبتلایان به این فوبیا به‌شدت از عنکبوت‌ها یا موجودات شبیه عنکبوت وحشت دارند.
- سینوفوبیا یا سگ هراسی (Cynophobia)
مبتلایان به این فوبیا از نزدیک‌شدن به سگ‌ها و سگ‌سانان به‌شدت وحشت دارند.
- اوفیدیوفوبیا یا مار هراسی (Ophidiophobia)
افراد مبتلا به مار هراسی به‌شدت از مواجهه با مار‌ها هراس دارند. این فوبیا یکی از انواع بسیار رایج فوبیا در بین عموم مردم است و تخمین می‌زنند که بیش از یک‌سوم مردم جهان دچار این فوبیا باشند.
- نیکتوفوبیا یا هراس از تاریکی (Nyctophobia)
ترس از شب و تاریکی، هراسی معمول در بین کودکان و خردسالان است. اما درصورتی‌که این ترس در دوران نوجوانی و سنین بالاتر ادامه پیدا کند، نوعی فوبیا شناخته می‌شود.
چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به هراس یا فوبیا هستند؟
افرادی که سابقه‌ی اضطراب خانوادگی دارند، با احتمال بیشتری دچار انوع فوبیا می‌شوند.
سن، وضعیت اقتصادی و جنسیت هم ممکن است در ابتلا به انوع مختلف فوبیا مؤثر باشند.
به‌عنوان‌مثال زنان با احتمال بیشتری دچار هراس از حیوانات می‌شوند.
در میان کودکان و افرادی که وضعیت اقتصادی نامناسبی دارند، ابتلا به فوبیاهای اجتماعی رایج‌تر است و همچنین اکثر افراد مبتلا به فوبیای دندان‌پزشکی، مرد هستند.
انتهای پیام/
انتهای پیام/
