مخاطرات اقتصادی رضایت 89 درصدی ایرانیان از عملکرد روحانی؛ هشدار درباره تله‌ای که احمدی‌نژاد را به دام انداخت

به گزارش سرویس بین‌الملل خبرگزاری آنا به نقل از گاردین، این نظرسنجی را که یک موسسه کانادایی به سفارش دانشگاه مریلند آمریکا انجام داده است نشان می‌دهد از هر چهار ایرانی، سه نفر از توافق هسته‌ای حمایت می‌کنند و نقش حسن روحانی را در دستیابی به توافق بسیار مهم می‌دانند.

بر اساس نتایج این نظرسنجی، توافق هسته‌ای سبب شده است که روحانی جایگاه خود را در افکار عمومی ایرانیان به‌شدت تقویت کند. 89 درصد ایرانیان عملکرد روحانی را مثبت ارزیابی می‌کنند و 60 درصد پرسش‌شوندگان اعلام کرده‌اند که می‌خواهند در انتخابات آتی مجلس شورای اسلامی از متحدان دولت حسن روحانی حمایت کنند.

این نظرسنجی نشان می‌دهد که 56 درصد مردم ایران معتقدند که در نتیجه توافق هسته‌ای تحقیق و توسعه فعالیت‌های هسته‌ای در ایران محدود نشده است. 61 درصد معتقدند که در توافق هسته‌ای به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اجازه داده نشده است که از سایت‌های نظامی ایران بازدید کند. همچنین 59 درصد مردم ایران معتقدند که توافق هسته‌ای ایران نهایتا سبب خواهد شد که همه تحریم‌های ایالات‌متحده آمریکا، حتی تحریم‌های غیرمرتبط با برنامه هسته‌ای ایران لغو شود.

در تحلیل نتایج این نظرسنجی، روزنامه گاردین معتقد است که چیزی که می‌تواند موقعیت سیاسی حسن روحانی را با خطر مواجه کند، این نکته است که آیا او می‌تواند در کوتاه‌مدت پاسخ مناسبی به انتظارات بسیار زیادی بدهد که مردم ایران از نتایج اجرای توافق هسته‌ای دارند و اینکه آیا او می‌تواند میان این انتظارات و فضای واقعی پس از اجرای توافق تعادل ایجاد کند.

گاردین معتقد است که روحانی تنها یک راه برای ایجاد این تعادل دارد و این راه آن است که با استفاده از جو مثبت آزاد شدن دارایی‌های بلوکه‌شده ایران و فروش بیشتر نفت و افزایش سرمایه‌گذاری خارجی در کشور در کوتاه‌مدت تغییری معنی‌دار در زندگی عمومی ایرانیان ایجاد کند. با توجه به اینکه 63 درصد ایرانیان معتقدند که توافق هسته‌ای در کمتر از یک‌سال، سبب تغییری شگرف در استاندارد‌های زندگی‌شان خواهد شد، ممکن است روحانی را به این نتیجه برساند که آینده سیاسی‌اش به دادن پاسخ سریع به این انتظارات وابسته شده است.

به عقیده روزنامه گاردین این دقیقاً همان تله‌ای است که رئیس‌جمهوری سابق ایران، محمود احمدی‌نژاد، هم در آن افتاد. وقتی‌که در دوره احمدی‌نژاد در سال 1387، قیمت نفت به طرز قابل‌توجهی افزایش یافت، وی به‌جای اینکه مازاد درآمد سرشار نفتی را در جهت درمان بیماری‌های مزمن اقتصادی ایران سرمایه‌گذاری کند تصمیم گرفت این مازاد درآمد را به‌صورت پول نقد و در قالب طرح هدفمندی یارانه‌ها به همه ایرانیان بدهد. پرداخت پول نقد به مردم در ابتدا سبب افزایش محبوبیت محمود احمدی‌نژاد شد ولی نهایتاً این تصمیم غلط سبب وقوع شدیدترین تورم در تاریخ ایران، سقوط ارزش برابری ریال در برابر دلار و کاهش شدید قدرت خرید مردم شد.

گاردین می‌گوید که روحانی نیز هم‌اکنون در همان وضعی قرار گرفته است که احمدی‌نژاد در سال 1387 با آن مواجه شد. روحانی باید انتخاب کند که آیا می‌خواهد همانند احمدی‌نژاد برای افزایش محبوبیتش در میان مردم با استفاده از سیاست‌های غلط به انتظارات کوتاه‌مدت مردم پاسخ دهد یا اینکه پول‌های آزادشده و سرمایه‌گذاری خارجی را به سمت بخش‌های پایه‌ای اقتصاد هدایت کند.

بر اساس این تحلیل، اقتصاد ایران حتی پس از لغو تحریم‌ها بازهم از بیماری‌های مزمنی که به آن دچار است رها نخواهد شد و این بیماری‌های مزمن شامل ناکار‌آمدی گسترده در بخش دولتی، ضعف بخش خصوصی، رانت‌های اقتصادی، بوروکراسی دست‌وپا گیر و وابستگی گسترده به نفت است. همه این عوامل سبب شده است که فضای رقابت اقتصادی در ایران کمرنگ باشد و بر اساس گزارش بانک جهانی، ایران در رتبه‌بندی فضای کسب‌وکار در رتبه 130‌ام در میان 189 کشور قرار بگیرد.

به نوشته گاردین،ایران بدون انجام اصلاحات دردناک در ساختار اقتصادی‌اش نمی‌تواند به‌درستی از نتایج رفع و لغو تحریم‌های اقتصادی بهره‌برداری کند.

به عقیده نویسنده روزنامه گاردین، روحانی می‌بایست به‌جای متمرکز شدن بر انتظارات کوتاه‌مدت مردم کشورش، سرمایه‌های خارجی را به سمت صنایع رقابتی و صادرات محور هدایت کند. همچنین روحانی باید سرمایه‌ها را به سمت بازسازی و نوسازی زیرساخت‌های صنعتی، توسعه توریسم، آموزش و بخش سلامت هدایت کند.