ایدز در ایران دیگر کشنده نیست/ اعتراف مجامع علمی دنیا به پیشرفت ایران در پیشگیری از ایدز

گروه اجتماعی خبرگزاری آنا- ملیحه محمودخواه؛ گزارش سال گذشته سازمان ملل متحد نشان داد که در سال 2018 بیش از 770 هزار نفر در جهان جانشان را بر اثر ابتلا به بیماری ایدز از دست داده‌اند.

این آمار نسبت به سال‌های قبل عدد کمتری را نشان می‌دهد اما با این حال تعداد موارد ابتلا به «اچ‌آی‌وی»  (HIV)، در برخی از کشورها افزایش یافته است.

در سا‌ل‌های گذشته آمار مرگ و میر بر اثر ایدز بسیار بالا بود و تنها در سال 2004  یک میلیون و 700 هزار نفر بر اثر این بیماری جان خود را از دست دادند.

طبق آمار منتشر شده از مراکز رسمی بیش از  ۳۷ میلیون و ۹۰۰ هزار فرد مبتلا به «اچ‌آی‌وی» ۲۳ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر هم‌اکنون از داروهای ضد ویروسی استفاده می‌کنند.

این داروها در صورتی‌که به‌درستی مصرف شوند؛ روند پیشرفت این ویروس در بدن را کُند کرده و از انتقال «اچ‌آی‌وی» به دیگران جلوگیری می‌کنند.

کارشناسان سازمان ملل متحد دلیل کاهش مرگ و میر بر اثر ابتلا به بیماری ایدز را دسترسی بیشتر مبتلایان به درمان در کشورهای شرق و جنوب آفریقا می‌دانند زیرا بیش از نیمی از مبتلایان به «اچ‌آی‌وی» در این مناطق زندگی می‌کنند.

بنا به گزارش سازمان ملل متحد شمار موارد ابتلا به «اچ‌آی‌وی» در خاورمیانه از سال ۲۰۱۰ تاکنون ۹ درصد افزایش یافته است.

در ایران هم موضوع به همین شکل بوده و تلاش‌های بسیاری برای درمان این بیماری صورت گرفته است، به حدی که در مجامع بین‌المللی سطح بالا از ایران به‌عنوان پرچمدار مبارزه با ایدز و یکی از کشورهایی که تلاش بسیاری برای درمان این بیماری انجام داده است؛ یاد می‌شود.

در این بین به‌طور مشخص بیمارستان امام‌ خمینی(ره) تهران به‌عنوان مرکز تحقیقات علمی ایدز کشور شناخته شده و در در دنیا به‌عنوان نمونه از آن یاد می‌شود. ساختمان این مرکز در جنگ جهانی دوم ساخته شده است و دارای آزمایشگاهی تخصصی و حضور ماهانه 700 بیمار در کلینیک آن است.

یکی از اقداماتی که در این مرکز انجام می‌شود، تربیت نیروهای فوق تخصص برای درمان بیماری ایدز است. در مراقبت و درمان منطقه نیز ایران حرف اول را می‌زند و در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا ایران در علم پزشکی و هم در پیشگیری از بیماری ایدز جلوتر از بقیه کشورها قرار گرفته است.  با این وجود هنوز آمار مبتلایان به این بیماری رو به افزایش است و به دلیل عدم آموزش‌های لازم، این بیماری گسترش پیدا می‌کند. این در حالی است که بیش از 200 مرکز مشاوره با پزشکان آموزش دیده در سراسر کشور وجود دارد.

درمان بیماری ایدز در کشور رایگان است اما با این وجود مردم از این‌که خودشان بفهمند یا کسی بفهمد که ایدز دارند، اِبا دارند.

تلاش برای تحویل جامعه عاری از ایدز به آیندگان

مرکز تحقیقات ایدز ایران اولین جایی است که مراقبت از بیماران ایدز را در کشور آغاز کرده و تلاش می‌کند که جامعه‌ای عاری از ایدز را به آیندگان تحویل دهد. از آن‌جا که ایدز بیماری با آسیب‌های اجتماعی است، باشگاه یاران مثبت برای پیشگیری ثانویه توسط خود بیماران در این مرکز تشکیل شده است و در کنار آن، کلاس‌های توانمندسازی برای آموزش به خانواده‌های درگیر با بیماری ایدز برگزار می‌شود.

در حالی‌که آمارهای رسمی آمار مبتلایان به ایدز در ایران را 30 هزار نفر عنوان کرده‌اند اما تخمین‌های متخصصان این حوزه نشان می‌دهد که باید بیش از 60 هزار نفر مبتلا به این بیماری باشند و برای شناسایی آن‌ها نیازمند آموزش، آگاهی و فرهنگ‌سازی هستیم.

باید تابوی ایدز شکسته شود

مینو محرز که اولین متخصص پیشگیری از بیماری ایدز در ایران است، در گفتگو با خبرنگار حوزه بهداشت و پزشکی گروه اجتماعی خبرگزاری آنا، می‌گوید: در کشور هیچ مشکلی با ایدز وجود ندارد و این تفکر که اعلام آمار بیماری ایدز از سوی مسئولان دولتی تکذیب می‌شود، موضوع نادرستی است. حتی مقام معظم رهبری در فتوایی اعلام کرده‌اند که جلوی اپیدمی شدن بیماری‌ها گرفته شود و بارها در بحث آسیب‌های اجتماعی اظهار ناراحتی کرده‌اند.

«HIV کُشنده نیست» این موضوعی است که محرز آن را با تأکید بیان می‌کند و می‌گوید که ویروس HIV در زمانی که هنوز به ایدز تبدیل نشده، قابل درمان است اما حتی بیمارانی که به ایدز مبتلا می‌شوند را نیز می‌توان درمان کرد؛ در این حوزه به پیشرفت‌های بسیار بزرگی دست پیدا کرده‌ایم اما مهم این است که این بیماری سریع تشخیص داده شود و با داروهای موجود، میزان ویروس HIV را در خون پایین آورد تا به این طریق فرد مبتلا عمر طبیعی داشته و بتواند صاحب فرزند سالم نیز شود.

وی مرحله آخر ایدز را ورشکستگی سیستم ایمنی بدن عنوان کرده و می‌گوید: ایدز مرحله آخر بیماری HIV است، ایدز وقتی اتفاق می‌افتد که تعداد سلول‌های CD4 به زیرِ حد معینی سقوط کند و شخص به بیماری‌هایی مبتلا شود که در حالت معمول سیستم ایمنی انسان می تواند با این بیماری‌ها مبارزه کند. این بیماری‌ها عبارت است از پنومونی، برخی از انواع سرطان‌ها و عفونت‌های مضر.می‌توانیم به‌صراحت بگوییم اگر این بیماری شناسایی و به‌موقع درمان شود، می‌توان آن را کنترل و مهار کرد.

ایران پرچم‌دار مبارزه با ایدز در دنیا است

این متخصص بیماری‌های عفونی تأکید می‌کند که در دهه‌های اخیر تغییرات زیادی در درمان ایدز رخ داده و به جایی رسیده‌ایم که فردی که به HIV مبتلاست، می‌تواند زندگی طبیعی داشته باشد اما اگر چند سالی گذشت و در این میان چند نفر نیز آلوده شوند، بیماری در فرد افزایش پیدا کرده و در این مرحله، کمک سخت‌تر می‌شود.

وی اضافه می‌کندکه از سال 1981 ویروس ایدز در ایران مشاهده شد و از آن زمان بیش از 40 سال می‌گذرد و در این 40 سال توانسته‌ایم پیشرفت‌های قابل ملاحظه‌ای داشته باشیم که این بیماری مهلک به بیماری مزمن قابل کنترل تبدیل شود و بیماران، عمر طبیعی با کیفیت زندگی عادی داشته باشند.

محرز با اشاره به این‌که عفونت HIV مراحل مختلفی دارد، تأکید می‌کند که فعل و انفعالاتی در بدن ایجاد می‌شود که در آن مرحله می‌توان وجود ویروس را در بدن تشخیص داد اما مولکول‌های بدن قادر به پاک کردن آن نیستند و این ویروس می‌تواند سال‌ها به‌صورت خاموش باقی بماند که به این مرحله، بی‌علامتی بالینی می‌گوییم. در واقع در این مرحله هیچ نشانه‌ای از بیماری وجود ندارد اما ویروس در بدن در حال تکثیر شدن است و تا جایی پیش می‌رود که به آن ایدز می‌گوییم. در این مرحله، سیستم ایمنی به مرحله ورشکستگی رسیده و مستعد بیماری‌هایی مانند انواع عفونت‌ها و سرطان‌های خاص می‌شود و ویروس ایدز این وضعیت را در بدن تشدید می‌کند. در این مرحله دیگر کنترل یک ویروس مطرح نیست و کار به‌شدت سخت‌تر می‌شود و باید درمان در مرحله ایدز ادامه پیدا کند.

وی با عنوان این‌که اگر این بیماری زود تشخیص داده شود، می‌توان با داروهای خاص ایمنی بدن را بالا برد، اظهار می‌کند، درمان دارویی این بیماری می‌تواند در مدت کوتاهی میزان ویروس را به صفر برساند و سیستم ایمنی بدن را به سمت شرایط عادی حرکت دهد و فرد در این شرایط مثل افراد عادی زندگی و کیفیت زندگی‌اش مثل همه باشد.

ناآگاهی دلیل عدم مراجعه مردم برای تشخیص این بیماری است

محرزعلت عدم مراجعه مردم به مراکز درمانی برای تشخیص این بیماری را ناآگاهی می‌داند و می‌گوید، مردم خودشان باید برای انجام تست مراجعه کنند. اگر کسی مراجعه نکند ما نمی‌توانیم متوجه شویم. در نتیجه آمار دو برابری تخمین تعداد مبتلایان به ایدز برای همین مسئله است. UNAIDS و همه کشورها هدفی را دنبال می‌کنند که طبق برنامه جهانی «90 - 90 - 90» اهدافی برای مبارزه با بیماری ایدز تعیین شده است به این معنی که در هدف اول باید 90 درصد تشخیص ایدز انجام شود که ما در این زمینه مشکل داریم. در هدف دوم باید 90 درصد از آن‌هایی که تشخصی می‌دهیم، تحت درمان قرار بگیرند و در هدف سوم باید 90 درصد سطح ویروسی در بدن مبتلایان صفر بشود. ایران در هدف دوم و سوم روند خوبی دارد و در کشور برای افرادی که تشخیص داده شده‌اند مشکلی وجود ندارد.

این متخصص بیماری‌های عفونی تصریح می‌کند، در مورد خانم‌های باردار شرایط به همین منوال است، یعنی اگر زن بارداری وارد این پروتکل شود، می‌توان ورود ویروس به خونش را صفر کرد و با داروهایی که پس از به دنیا آمدن نوزاد به او داده می‌شود، می‌توان از انتقال بیماری از مادر به جنین جلوگیری کرد. مهم این است که این کودکان با شیر مادر تغذیه نشوند و وزارت بهداشت در این موارد به تمام زنانی که HIV داشته و نوزاد دارند، شیر خشک مجانی می‌دهد تا کودکان را به‌وسیله آن تغذیه کنند.

وی با تأکید بر این‌که در ایران سیستم منظمی برای حمایت از این بیماران وجود دارد، عنوان می‌کند، در سیل اخیر ما بیش از 2 هزار و اندی از بیماران را گم کردیم اما توانستیم موبایل تمام آن‌ها را پیدا و پزشکان با هلی‌کوپتر و قایق دست‌به‌کار شدند و شیر خشک را در بین آن‌ها توزیع کردند زیرا ما معتقد بودیم که سیل نباید حریم بیماران ما را از بین ببرد.

انگ‌زنی به بیماران ممنوع

محرز از انگ زدن به افراد مبتلا به HIV سخن به میان آورد و می‌افزاید، یکی از مشکلاتی که این گروه از بیماران با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند همین انگ‌زدنی است که جامعه در مورد آن‌ها انجام می‌دهد. این در حالی است که بسیاری از این افراد بسیار ناخواسته به بیماری HIV مبتلا شده‌اند و باید با فرهنگ‌سازی جلوی این ماجرا گرفته شود زیرا جلوگیری از ابتلای یک نفر به این بیماری می‌تواند یک خانواده و یک جامعه را نجات دهد.

این متخصص بیماری‌های عفونی یادآور می‌شود، عدم مراجعه و عدم آگاهی یکی از دلایلی است که با وجود همه پبشرفت‌های ما در این حوزه، باز هم با آمار رو به رشدی روبه‌رو هستیم. زیرا برخی از خانواده‌های افراد مبتلا به HIV هم از پذیرش بیماران خود اِبا دارند.

وی چهار راه فرآورده‌های خونی، تماس جنسی، انتقال از مادر آلوده به جنین و سرنگ مشترک را از عوامل ابتلا به ایدز عنوان کرده و خاطرنشان می‌کند، در دوره‌ای ایدز در زندان‌ها اپیدمی شده بود، به همین دلیل از سوی مرکز تحقیقات متادون و سرنگ در زندان‌ها توزیع می‌شد تا آسیب‌ها کاهش پیدا کند و این کار ما دنیا را به تعجب واداشته بود.

محرز با اشاره به این‌که راه درمان ایدز و جلوگیری از ابتلا به آن زیاد سخت نیست، خویشتنداری و وفاداری و استفاده از راه‌های مطمئن و درمان مادران آلوده را در کاهش این بیماری موثر می‌داند.

این متخصص بیماری‌های عفونی با اشاره به این‌که در رژیم درمانی در خط اول دنیا قرار داریم، اضافه می‌کند که دستورالعملی که ما برای درمان این بیماری در پیش گرفته‌ایم مطابقت دارد و تا این لحظه مشکل دارو نداشته‌ایم.

وی تأکید دارد، داروها به‌صورت کاملاً رایگان در اختیار بیماران قرار می‌گیرد و هیچ بیماری تاکنون به دلیل ابتلا به بیماری و نداشتن دارو از بین نرفته مگر این‌که خودش از درمان طفره رفته باشد.

محرز با اشاره به این‌که سالانه یک هزار دلار برای هر بیمار ایدزی هزینه می‌شود، تأکید می‌کند، ترکیبات دارویی که برای این بیماران استفاده می‌شود، ترکیبات هندی است اما هنوز این داروها در کشور ما ساخته نمی‌شود.

ایدز دیگر کشنده نیست و این موضوع مهمی است که باید همه به آن توجه کنند و بدون آن‌که ترس از انگ‌زدگی داشته باشند برای اطمینان خاطر از ابتلا یا عدم ابتلا به این بیماری به مراکز مشاوره یا بیمارستان مراجعه کنند. 

انتهای پیام/4087/