گروههای راست افراطی برنده اصلی ادامه اعتراضات در فرانسه
گروه بینالملل خبرگزاری آنا؛ فرانسه روزهای پرتلاطمی را سپری میکند. جلیقهزردها علیرغم تمام عقبنشینیهای دولت فرانسه و پذیرفته شدن مطالباتشان خیابانها را ترک نمیکنند. بر آن شدیم تا در گفتگو با دکتر «اردشیر سنایی» استاد دانشگاه و کارشناس روابط بینالملل به بررسی چرایی وقوع این اعتراضات در فرانسه بپردازیم. مشروح این گفتگو را در ادامه میخوانید:
آنا: تظاهرات فرانسه به ظاهر با انگیزه اقتصادی آغاز شد اما در حال حاضر مطالبات بسیار فراتر رفته است. دلیل اصلی آغاز «جنبش جلیقه زردها» را چه میدانید؟
سنایی: بنا بر دلایل گوناگونی مردم در کشورهای مختلف میتوانند وارد خیابانها شوند و خواستههای خود را حتی در قالب روشهای خشونتآمیز چون تظاهرات، شورش و آشوب مطرح کنند. نظریه معروفی در این خصوص وجود دارد به نام نظریه «محرومیت نسبی» به این شرح که وقتی آدمها احساس کنند، ارزشهایی که به آن نیاز دارند به اندازهای که انتظار دارند به آنها تعلق نمیگیرد احساس محرومیت نسبی میکنند و به راههای مختلفی از جمله خشونت برای احقاق این حق دست میزنند.
در مورد فرانسه نیز میتوان اینگونه شرح داد که در طی چند سال گذشته بهویژه از زمان آغاز ریاست جمهوری امانوئل مکرون، پیگیری یک سری سیاستهای اقتصادی به بروز نارضایتیهایی در سطوح مختلف جامعه بهخصوص در طبقات متوسط و پایین منجر شده و در پیش گرفتن این سیاستهای اقتصادی باعث شده که بخشی از جمعیت دچار مشکلات معیشتی شوند و توان تأمین حداقلهای زندگی خود را نداشته باشند. همه این خشمها بهمرور انباشته میشوند و یک جایی به بهانهای تحمل مردم تمام میشود. این بهانه برای فرانسویها افزایش نرخ مالیات سوخت بود.
آنا: دلیل رادیکال شدن فضای این اعتراضات چیست؟
سنایی: وقتی تظاهراتی شکل بگیرد و مردم به کف خیابانها بیایند، اگر معترضین رهبری مشخصی نداشته باشند، سطح مطالبات افزایش پیدا میکند. برخورد خشونتآمیز دولت نیز تشدیدکننده خشم درونی مردم خواهد شد و جنبش بهسوی رادیکالی شدن پیش خواهد رفت. البته باید در نظر گرفت که در قرن ۲۱ اتفاقات زیادی در کنار هم رخ داده که باعث شده است شکل جنبشها، اعتراضات و شورشها نیز نسبت به گذشته تغییرات چشمگیری داشته باشد. فضای مجازی یکی از المانهایی است که باعث ایجاد این تغییرات شده است.
در فرانسه برخی نهادها از جمله احزاب سیاسی، سندیکاها و اتحادیههای کارگری کارکرد قبلی خود را از دست دادهاند و یکی دیگر از دلایلی که باعث پیچیده شدن شرایط فرانسه شده نیز همین است.
شما با یک نهاد مشخص روبهرو نیستید که دولت بتواند بنشیند و با مذاکره و پذیرش برخی مطالبات آتش اعتراضاتشان را خاموش کند. این شرایط بسیار خاص است و تحولهای اینچنینی شکل جدیدی از شورشها و جنبشهای اعتراضی را به نمایش میگذارد که جمع و جور کردن آنها دیگر به سادگی گذشته نخواهد بود.
آنا: نتیجه نهایی «جنبش جلیقه زردها» چه خواهد بود؟
سنایی: تأثیر اصلی این جنبش کاهش محبوبیت، کارآمدی و مشروعیت حکومت فعلی خواهد بود. به نظر میرسد که سیاستمداران فرانسوی از جمله خود آقای مکرون خیلی خوب نتوانستهاند سطح مطالبات را درک کنند و مدیریت بحران خوبی نداشتند در نتیجه دچار نوعی سردرگمی شدهاند و نمیدانند چگونه باید به مدیریت این بحران برخاست. شاهد بودیم در حالی که دولت فرانسه از طرح خود برای افزایش مالیات بر سوخت، عقبنشینی کرد، اعتراضات در چهارمین هفته خود به همان سبک ادامه پیدا کرد.
باید گفت برنده اصلی اینگونه اتفاقات در فرانسه گروههای راست افراطی و جبهه ملی هستند که معمولاً در چنین تحولاتی خودشان را کنار میکشند و سعی میکنند از اتفاقاتی که افتاده بیشترین بهره را برای خود ببرند. آنها این اعتراضات را دستآویزی برای ناکارآمد جلوه دادن سیاستمداران راست و چپ استفاده خواهند کرد.
عقبنشینیهای دولت فرانسه نیز دقیقاً به همین دلیل اتفاق میافتد. آنها میدانند اگر برای مثال انتخابات زودهنگامی برگزار شود، پارلمان منحل شود یا اینکه استعفایی اتفاق بیفتد، برنده اصلی آن گروههای راست افراطی خواهند بود.
آنا: تقابل «بینالملل گرایی» و «ملیگرایی» نمود ویژهای در جهان امروز پیدا کرده است. مکرون نیز نقش مهمی در مقابله با مخالفین «جهانیشدن» و «بینالملل گرایی» بر عهده دارد. بر هم خوردن نظم عمومی و تضعیف دولت در فرانسه را ناشی از توطئههای گروههای راست افراطی فرانسه و دونالد ترامپ نمیدانید؟
سنایی: در واقع طیفی از گروههای سیاسی، احزاب و مسئولین در کشورهای مختلف طرفدار همگرایی، چندجانبه گرایی و بینالملل گرایی هستند. در مقابل گروهی دیگر وجود دارند که به دنبال رویههایی چون مقابله با سازمانها و قراردادهای بینالمللی هستند.
اگر بخواهیم اعتراضات اخیر فرانسه را بر این اساس توجیه کنیم و بگوییم این اتفاقات ناشی از تقابل بین این دو دیدگاه است یا بگوییم برنامهای طراحی شده که ضربهای اساسی به وحدت فرانسه، وحدت اروپا و نقش رهبری فرانسه در اتحادیه اروپا بهویژه پس از خروج انگلستان وارد آوَرَد، اشتباه کردهایم.
هر گروهی تلاش میکند اتفاقات حادث شده را به نفع خود مصادره به مطلوب کند. در نتیجه این تفکر که معترضین به بینالملل گرایی و تفکر جهانوطنی اعتراض دارند با تبلیغات راستهای افراطی در جهان رشد خواهد کرد. موضع ترامپ نیز کاملاً این موضوع را تأیید میکند. او دلیل اصلی وقوع اعتراضات در فرانسه را پایبندی این کشور به توافق پاریس توصیف کرده و میگوید این عاقبت تمام کسانی است که به چنین قراردادهایی با نگاه جهانی عمل میکنند.
در مجموع اعتراضات فرانسه برنامه یا توطئه گروهی علیه گروه دیگر نمیدانم. تحولات اجتماعی معمولاً با یک جرقه شکل میگیرد. این اعتراضات نیز پس از سالها شرایط بد اقتصادی و تبعیض در فرانسه با جرقهای به نام افزایش نرخ مالیات بر سوخت شکل گرفت.
انتهای پیام/4095/
انتهای پیام/