تاثیر متقابل اختلالات خواب و فعالیت‌های شغلی

به گزارش گروه رسانه های دیگر آنا، طبق آخرین آمار‌های اعلام شده، ۱۰ درصد ایرانی‌ها به نوعی به اختلال خواب مبتلا هستند؛ اختلالاتی که شایعترین آن خواب آلودگی است. همچنین ۴۰ درصد کودکان ایرانی تحت عوارض و آسیب‌های ناشی از عارضه قطع تنفس در خواب به عنوان نوعی اختلال هستند.

اختلال خواب به دلیل گسترش زندگی ماشینی و تبعیت از سبک غلط زندگی در بین ایرانی‌ها افزایش رو به رشد داشته است، به طوری که به گفته دکتر «محمد فرهادی» رئیس انجمن پزشکی خواب ایران، در گذشته پنج درصد ایرانی‌ها اختلال خواب داشتند، اما اکنون طبق آمار‌های موجود به دلایلی که مهمترین آن سبک زندگی شهرنشینی و چاقی است، ۱۰ درصد ایرانی‌ها به انواع و درجاتی از اختلال خواب مبتلا هستند که علاوه بر ایجاد بیماری‌های مختلف، مشکلات زیادی را در زندگی روزمره و شغل آن‌ها ایجاد می‌کند.

درصدی از دیابت‌های مقاوم به درمان با انسولین، فشار و چربی خون بالا، بیماری‌های چشمی و برخی مشکلات در دوران بارداری، خستگی‌های روزانه، خواب آلودگی، سردرد‌های صبحگاهی، کم حوصلگی و اختلالات رفتاری نیز در اثر اختلالات خواب بروز می‌کنند که هر کدام از این موارد می‌تواند در مشاغل مختلف فرد درگیر و افراد مرتبط با او را دچار مخاطرات جبران ناپذیر کند. همچنین طبق بررسی‌های صورت گرفته، ۲۰ درصد تصادفات جاده‌ای در ایران در اثر اختلالات خواب همچون خواب آلودگی رانندگان اتفاق می‌افتد که می‌توانند علت و معلول یکدیگر باشند.

دکتر «خسرو صادق نیت» رئیس مرکز تحقیقات اختلالات خواب و مدیر برنامه فلوشیپ خواب دانشگاه علوم پزشکی تهران درخصوص تاثیر متقابل اختلالات خواب و مشاغل توضیح داد: یکی از علل اختلالات خواب، مشاغل هستند؛ برخی مشاغل مانند شب کاری و شیفت کاری می‌تواند سبب خواب آلودگی شود و ازجمله عوارض ناشی از خواب آلودگی، بروز حوادث و به ویژه تصادفات رانندگی است.

وی به آمار تصادفات ناشی از خواب آلودگی در سال جاری اشاره کرد و گفت: طبق بررسی‌های صورت گرفته، ۴۰ درصد تصادفات در سال جاری ناشی از خواب آلودگی بوده است.

وی با یادآوری اینکه اختلالات خواب در فعالیت‌های شغلی و فعالیت‌های شغلی در بروز اختلالات خواب از لحاظ عارضه خواب آلودگی تاثیر متقابلی بر یکدیگر دارند، گفت: برای به حداقل رساندن این عوارض باید عوامل ایجاد آن شناسایی و برنامه‌های مدون و سراسری به منظور کنترل این عوامل و کاهش تبعات آن در سطح مشاغل مهم و حساس مانند راهبری قطار و هواپیما، پرستاران شب کار، رانندگان خودرو‌های سنگین و حتی برخی از رشته‌های پزشکی مانند جراحی اندیشیده شود.

استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران با بیان اینکه شب کاری شایعترین عامل ایجاد خواب آلودگی و خواب آلودگی مهمترین علت بروز حوادث ناگوار در مشاغل مختلف است، اظهار کرد: ۲۵ تا ۳۰ درصد شاغلان در ایران شیفت کار (شیفت کار شیفت چرخی، شیفت شب و عصرکار) یا شب کار هستند که همین مساله می‌تواند زمینه بروز حوادث زیادی را فراهم کند.

صادق نیت گفت: علاوه بر این عوارضی مانند بیماری‌های قلبی عروقی و گوارشی، اختلالات روانی و خلقی و همچنین تاثیرات قابل توجه بر جنین زنان باردار شاغل در این گونه مشاغل از دیگر تاثیرات اختلالات خواب ناشی از مشاغل است که باید به آن توجه ویژه‌ای شود.

** بررسی‌های دوره‌ای اختلال خواب برای مشاغل حساس

رئیس مرکز تحقیقات اختلالات خواب دانشگاه علوم پزشکی تهران به برخی برنامه‌های درحال اجرا در راستای پیشگیری از بروز حوادث ناشی از اختلالات خواب در مشاغل حساس اشاره کرد و گفت: برای رانندگان حرفه‌ای حدود ۱۰ سال است که برنامه مشخص و مدونی شامل معاینات کامل پزشکی از جمله بررسی اختلالات خواب اجرا می‌شود که طی آن رانندگان مورد ارزیابی قرار می‌گیرند تا اگر اختلالی داشته باشند، برای تشخیص دقیق‌تر و درمان به کلینیک‌های خواب ارجاع داده شوند.

صادق نیت اظهار کرد: این بررسی‌ها با همکاری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و وزارت راه و شهرسازی هر دو سال یک بار به صورت سراسری برای تمام رانندگان حرفه‌ای اجرا می‌شود.

راه‌اندازی کلینیک‌های خواب در مناطق مختلف کشور، از دیگر برنامه‌های وزارت بهداشت است که به گفته دکتر امین آمالی دبیر علمی هشتمین کنگره سراسری اختلالات خواب (پنجم تا هفتم اردیبهشت ماه) در راستای تشخیص، کنترل و درمان موثر این اختلالات به عنوان زیربنایی برای پیشگیری از بسیاری از بیماری‌ها و مشکلات اجتماعی در حال تصویب است.

آمالی معتقد است که علم خواب، رشته‌های مختلفی از علوم پایه تا انواع رشته‌های تخصصی پزشکی را شامل می‌شود و در واقع یک علم بین رشته‌ای است که نیاز به کار گروهی پزشکی دارد؛ از این رو لازم است متخصصان مختلف در درمان بیماران، در خصوص وضعیت خواب آن‌ها نیز سوال کنند تا اگر دچار اختلالی بودند، در روند درمانی آن‌ها به رفع این عارضه نیز به عنوان پایه بسیاری از بیماری‌ها توجه شود.

کمبود مراکز درمان اختلالات خواب در کنار نبود استاندارد‌های لازم در مراکز موجود و همچنین نبود پوشش بیمه‌ای این خدمات، نبود آگاهی عمومی در زمینه شناسایی علائم این اختلالات و تاثیر آن بر سلامت و زندگی افراد، سبب مغفول ماندن این عارضه و به تبع آن تحمیل هزینه‌های سنگین درمانی بیماری‌های ناشی از آن و هزینه‌های سنگین اجتماعی به سبب بروز حوادث ناگوار جمعی شده است که به نظر می‌رسد رفع این مشکل توجه بیشتر مسئولان حوزه سلامت را می‌طلبد.

منبع: ایرنا