فرهنگ تقلیدی، علم خودجوش ایجاد نمی‌کند/ کم‌توجهی به فرهنگ در دوره گذشته دانشگاه آزاد اسلامی

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، دکتر علی‌اکبر ولایتی در همایش سراسری معاونان دانشجویی و فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی که از صبح امروز با حضور دکتر فرهاد رهبر رئیس دانشگاه آزاد اسلامی، حجت‌الاسلام والمسلمین محمد محمدیان رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها و معاونین دانشجویی و فرهنگی واحدهای دانشگاه‌ آزاد اسلامی سراسر کشور در واحد علوم و تحقیقات آغاز به کار کرده است، با تشکر از دکتر ابراهیم کلانتری، معاون فرهنگی و دانشجویی دانشگاه برای اتفاقات مناسب حوزه فرهنگی که در یکسال اخیر حضور ایشان در دانشگاه روی داده است، اظهار داشت: موضوع فرهنگ در همه‌جای دنیا مساله اساسی و بر پایه آموزش است، لیکن در کشورهای غربی فرهنگ خودشان را دارند و سعی می‌کنند آن را هم به ما تحمیل کنند، در حالی که ما فرهنگ خودمان را داریم.

وی ادامه داد: اینکه می‌گوییم به فرهنگ اهمیت بدهیم یعنی به فرهنگ خودی، فرهنگ اسلامی، فرهنگ ایرانی اهمیت بدهیم. بعد از 200 سال کسی مثل آل‌احمد کتاب غرب‌زدگی را می‌نویسد که در واقع فریادی است بر سر کسانی که فرهنگ غربی را ترویج کردند.

اساس هر دانشگاه و آموزشی، فرهنگ است

رئیس هیات موسس و هیات امنای دانشگاه آزاد اسلامی گفت: اساس هر دانشگاه و آموزشی باید فرهنگ باشد و براساس فرهنگ شکل بگیرد. دعوا، دعوای فرهنگی است. نمی‌شود سیستم آموزشی در یک بستر فرهنگی و تفکر نباشد، لذا در همان صدراسلام مسجدی که پیغمبر(ص) بنا کردند جای همه‌چیز بود. تصمیم‌گیری حکومت، مرکز قضاوت و... و در عین حال تدریس هم می‌کردند. مدرسه‌های اول، مسجدها بودند؛ مسجد محل آموزش بود. مدارسی هم که بعدا مانند نظامیه بغداد و... که تاسیس شدند، اینها در درجه اول درس دین می‌دادند. اشخاصی مانند محمد غزالی و از چند نقطه هم شیعیان و هم اهل تسنن در حوزه‌های علمیه درس خواندند و قرآن و سنت و احادیث ائمه و معصومین بنای کار آنها بوده است.

ولایتی با بیان اینکه بعد از دارالفنون ملاک نشر فرهنگ غربی است، تاکید کرد: امروز هرچقدر که می‌خواهیم درس جامعه‌شناسی و تعلیم و تربیت را از قید فرهنگ نجات دهیم کار سختی است و تا امروز چندان موفق نبوده‌ایم.

وی ابراز امیدواری کرد که دانشگاه آزاد اسلامی در زمره کارهای اساسی که انجام می‌دهد باید این علوم انسانی را که رشددهنده پایه تحول فرهنگی در دانشگاه‌ها است را متحول کند. تا زمانی که به جایی نرسیم که مبانی و مفاهیم اسلامی مبنای نظریه‌پردازی ما قرار نگیرد تا زمانی که در جامعه‌شناسی از آگوستنت، در تکامل از داروین و در روانشناسی از فروید تبعیت می‌کنیم همه مبانی‌مان از اینها نشأت می‌گیرد و جایی برای خدا و خداشناسی و معارف اسلامی وجود ندارد، فرهنگ‌مان غرب‌زده است و صحیح نمی‌باشد.

وی با بیان اینکه حوزه‌های علمیه نسبت به دانشگاه‌ها از این لحاظ بهتر عمل کرده‌اند، گفت: در حوزه جایی برای نفوذ فرهنگ بیگانه نبوده است. به همین خاطر موفق عمل کردند؛ وقتی برای مدیریت یک دانشگاه یک نفر را از فرانسه می‌آورند و دانشگاه علوم‌پزشکی تهران را اداره می‌کند، بالاخره فرهنگ غرب را ترویج می‌دهد.

پزشکی، حساب و هندسه خدایی و غیرخدایی دارد

ولایتی ادامه داد: بعضی می‌گویند پزشکی و مهندسی، اسلامی ندارد، اما من می‌گویم پزشکی، حساب و هندسه و... خدایی و غیرخدایی دارد و با هم فرق می‌کنند. منظورم این نیست که فیزیک الهی و غیرالهی داریم، بلکه توجه من به جهان‌بینی انسان است. اگر الهی ببیند یک‌طور می‌شود و اگر غیرالهی ببیند طور دیگری دریافت می‌کند. مطمئنا آنچه در این زمین و زمان و مخلوقات است در پی حکمت است و خداوند تقدیر کرده و اصلا روی تصادف نیست. بنابراین تفاوت به ریشه‌ها برمی‌گردد. اینکه جهان‌بینی ما مادی یا الهی باشد و مطمئنا بینش یک مسلمان براساس جهان‌بینی الهی است. هیچکسی در تمدن اسلامی در حوزه‌های مختلف وجود ندارد که این نظریه ماتریالیستی غربی‌ها را داشته باشد. تمدن اسلامی مبتنی‌بر مفاهیم اسلامی و معارف اسلامی است.

رئیس هیات موسس و هیات امنای دانشگاه آزاد اسلامی تاکید کرد: لازم است کار فرهنگی اصل باشد. بدون اینکه جهان‌بینی اسلامی و الهی حاکم باشد، آنچه که ما می‌خواهیم نمی‌شود. فرهنگ تقلیدی باعث خودجوشی علمی نمی‌شود.

وی با بیان اینکه ما تعارفی نداریم و باید همه‌چیز روشن بیان شود، گفت: در گذشته نسبت به مسائل فرهنگی در دانشگاه آزاد اسلامی کم‌توجهی می‌شده است که این نباید می‌شد. فرهنگ این است که معرفت‌افزایی می‌کند. آیا آدم‌ حسابی‌های ما در دنیا در تاریخ علم این کارها را می‌کردند؟ با لهو و لعب مگر کسی آدم‌حسابی می‌شود! در حوزه موسیقی هم حتی بزرگان ما پرچمدار بودند؛ فصل موسیقی شفا پایه علمی دارد. اسلام با موسیقی مخالف نیست، با لهو و لعب و مطربی مخالف است.

بنای دانشگاه آزاد اهمیت به فرهنگ است

ولایتی در پایان گفت: ما باید ضمن اینکه به فرهنگ اهمیت می‌دهیم، بر همه‌جا نمایندگی قوی فرهنگی هم باید داشته باشیم. فرهنگ نباید حاشیه باشد، بلکه باید متن اصلی قرار بگیرد. هروقت علم تقلیدی باشد، یعنی آنها سوار هستند و ما پیاده، اما وقتی خودجوش باشد به آنچه که می‌خواهیم می‌رسیم و آنچه که می‌خواهیم می‌شود، لذا باید به فرهنگ توجه جدی شود. ما ابزار لازم (کتاب) را داریم، اساتید خوبی هم داریم و امیدواریم بتوانیم تحول ایجاد کنیم. دانشگاه آزاد اسلامی بنایش این است که به فرهنگ اهمیت شایسته و بایسته داده شود.