دستگاه فعال‌سازی سطوح با عملیات پلاسما توسط پژوهشگر واحد علوم و تحقیقات طراحی و ساخته شد

به گزارش خبرنگار آنا، دکتر شیلا شهیدی پژوهشگر این واحد و مجری طرح دستگاه فعال‌سازی سطوح با عملیات پلاسما با بیان اینکه از اصلاح سطحی برای تغییر ترکیبات و یا ساختار و تغییر خواص الیاف و پلیمر‌ها استفاده می‌شود، گفت: اصلاح سطحی به دلایلی نظیر به دست آوردن خواص سطح جدید، تأثیرگذاری روی بعضی خواص مثبت و از بین بردن خواص منفی مانند کاهش نپ، افزایش ظرفیت جذب و... همواره مدنظر محققان بوده است.

وی افزود: در آینده به‌خاطر کاهش مبلغ مواد تولیدی فرایندهایی مثل اصلاح سطحی که مواد بی‌ارزش را به مواد تکمیل شده با ارزش تبدیل می‌کنند، بسیار حائز اهمیت است و فاکتور بسیار مهمی برای تضمین موفقیت صنعت خواهد بود. از این رو امروزه اصلاح سطحی پلیمر‌ها و الیاف بسیار مورد توجه پژوهشگران در صنعت پلیمر و نساجی قرار گرفته است.

این پژوهشگر واحد علوم و تحقیقات ادامه داد: در دستگاه طراحی شده از پلاسما برای اصلاح سطحی منسوجات، حکاکی، تمیزسازی، پلیمریزاسیون، رسوب‌گذاری و ایجاد ساختار نانو استفاده می‌شود. ذرات فعال پلاسما و واکنش نانو مقیاس آن‌ها با سطح مواد باعث پارگی زنجیر‌ها و ایجاد رادیکالهای آزاد می‌شود در حالی که خصوصیات توده مواد ثابت باقی می‌ماند.

وی اضافه کرد: در زمینه الیاف مصنوعی اکثراً از تکنولوژی پلاسما به منظور خواص آب‌دوستی، ضدالکتریسیته ساکن، رنگ پذیری و بهبود خواص چسبندگی در تولید کامپوزیت‌ها استفاده می‌شود. فرآوری پلاسما سبب بهبود رنگ پذیری و چاپ پذیری منسوجات خواهد شد که این تاثیرگذاری بروی الیاف طبیعی و مصنوعی مشترک است. خواصی همچون بهبود خاصیت مویینگی، افزایش مساحت خارجی، کاهش بلورهای سطحی، ایجاد سایت‌های فعال و بسیاری دیگر می‌تواند پیامد عملیات پلاسما باشد.

شهیدی تصریح کرد: دستگاه فعال‌سازی پلاسما (Plasma Textile Activator) که در مقیاس نیمه صنعتی در مرکز تحقیقات فیزیک پلاسما ساخته شد، می‌تواند در کارخانجات نساجی و ساخت قطعات پلیمری بسیار کاربردی باشد. بواسطه این دستگاه بدون نیاز به آب و مواد شیمیایی که اغلب گران قیمت و گاهی سمی هستند، می‌توان عملیات تکمیلی را با بکارگیری پلاسما انجام داد.

وی افزود: از سویی دیگر، بحث رنگ پذیری منسوجات از مواردی است که در صنعت نساجی بسیار حائز اهمیت است. همواره تلاش می‌شود که عمق رنگی منسوجات افزایش یافته و همچنین ثبات شست‌وشویی، نوری و سایشی رنگزا بر روی منسوج افزایش یابد.

شهیدی ادامه داد: با کمک پلاسما و با انتخاب فاکتورهای مناسب، می‌توان سطح منسوج را برای جذب رنگ و مواد شیمیایی بیشتر آماده سازی کرد. مدت زمان عملیات، اندک و محیط پلاسما کاملاً خشک است؛ با کمک این دستگاه، میزان مصرف رنگ زا و مواد شیمیایی کاهش می‌یابد و این فرایند کاملاً دوستدار محیط زیست و مقرون به صرفه است.