شادابی و نقد شوندگی بازار با حضور سرمایه گذاران خرد

به گزارش آنا به نقل از سنا، محمد اقبال‌نیا، مدیرعامل شرکت کارگزاری حافظ اظهار داشت: از یک سو، برخی تحقیقات، سهامداران حقوقی را عاملی در جهت ثبات قیمت‌ها دانسته‌اند که حضور آن‌ها در بازار موجب می‌شود با شناسایی و خرید سهام در زمان هایی که بازار با پدیده صف خرید و فروش مواجه است، مانع قیمت‌گذاری نادرست سهام شود. از سوی دیگر، گروه دیگری از تحقیقات مدعی نقش منفی سهامداران نهادی در انحراف قیمت‌های سهام از ارزش ذاتی و نیز افزایش شدت نوسانات بازار هستند.

وی با اشاره به اختلاف نظر موجود در مورد نقش و کارکرد سهامداران حقوقی در بازار سرمایه، تصریح کرد: در مورد نقش سهامداران حقیقی اختلاف نظر زیادی وجود نداشته و عمده تحقیقات با این استدلال که سهامداران حقیقی در قیاس با سهامداران حقوقی از تجربه و تخصص کمتری برخوردارند، مدعی این موضوع هستند که آن‌ها موجب انحراف قیمت‌های سهام از ارزش ذاتی می‌شوند.

وی رفتار سهامداران حقیقی را تابع احساس دانست و اظهار داشت: اشخاص حقیقی معمولا دارای افق سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت بیشتری هستند. مصداق موارد اخیر را می توان به ویژه در فراز و فرودهای ماه‌های اخیر بازار سهام کشور دید.

اقبال نیا ادامه داد: شواهد نشان می‌دهد در مواردی که حضور سهامداران حقوقی کمرنگ بوده؛ سهامداران حقیقی وارد عمل شده و در غیاب سهامداران حقوقی، به صورت هیجانی، نوسانات قابل توجهی را در برخی سهام و صنایع رقم می زنند که در نهایت منجر به افزایش نوسانات و ریسک در بازار می شوند.

وی با اشاره به روند ماه های اخیر بازار گفت: با وجود رکود حاکم در بازار در این مدت، نوسانات بازار در برخی از گروه صنعت ها و سهم ها قابل توجه بوده است. که یک نگاه اجمالی به معاملات در این مدت، حاکی از نقش و حجم قابل تأمل فعالیت سهامداران حقیقی در قیاس با سهامداران حقوقی است.

اقبال نیا در ادامه به مزیت های حضور سرمایه گذاران حقیقی و خرد در بازار اشاره کرد و گفت: علیرغم مخاطراتی که سهامداران حقیقی ممکن است در زمینه انحراف قیمت‌های سهام از ارزش ذاتی ایجاد کنند؛ این گروه از سهامداران نقش فعال‌تری در بازار ایفا کرده و به شادابی، نقدشوندگی و افزایش عمق بازار کمک شایانی می‌کنند.

به گفته مدیر عامل کارگزاری حافظ نمی‌توان به رفتار سهامداران حقیقی خرده گرفت، رفتار این گروه از سهامداران در بازار کاملا طبیعی و منطبق بر توانایی‌ها، محدودیت‌ها و منافع آن‌ها است.

وی درباره دلایل طبیعی بودن رفتارهای سهامداران حقیقی گفت: شرایط متغیر اقتصادی - سیاسی کشور و کل دنیا، محدودیت‌های ساختار خرد بازار سرمایه کشور شامل محدود بودن دامنه نوسان، وجود حجم مبنا، ضعف شفافیت اطلاعاتی و همچنین تکمیل نبودن سبد محصولات مالی مورد معامله در بورس تهران برای پوشش ریسک نظیر انواع اختیارهای معامله، قراردادهای آتی و امکان فروش استقراضی سهام در کنار بی‌تحرکی و ضعف نقدینگی سهامداران عمده و حقوقی از جمله دلایل این مسأله محسوب می‌شود.

این کارشناس بازار سرمایه با تاکید بر اینکه تداوم وضعیت موجود می‌تواند در بلندمدت به سلامت بازار و رشد و توسعه آن آسیب وارد کند و موجب سرخوردگی و بی‌اعتمادی سهامداران حقیقی شود، اظهار داشت: شواهد تاریخی نشان می‌دهد در هر دوره که بورس تهران با نوسانات و هیجانات قابل‌توجهی همراه شده؛ تعداد زیادی از سهامداران حقیقی که طی این نوسانات سرمایه خود را از دست داده‌اند با یأس و ناامیدی و با شناسایی زیان‌های هنگفت با بورس قهر کرده‌اند و ممکن است هرگز به آن بازنگردند.

وی با اعتقاد به اینکه نقش سهامداران حقیقی در رشد و توسعه بازار انکارناپذیر است، گفت: صرفه‌نظر از معدود سهامداران حقیقی حرفه‌ای به نظر می‌رسد بهتر است سایر سهامداران خرد حقیقی که از تجربه و مهارت کمتری برخوردارند و خرید و فروش سهام را نه به عنوان یک حرفه بلکه صرفا به عنوان سرمایه‌گذاری پس‌اندازهای خرد خود مد نظر دارند؛ به طرف سرمایه‌گذاری غیرمستقیم یعنی سبدها و صندوق‌های سرمایه‌گذاری هدایت و تشویق شوند.

به گفته اقبال نیا با حرفه‌ای شدن بازار؛ مقدمات برداشته شدن حجم مبنا،حذف دامنه نوسان قیمت و نیز ارائه محصولات جدید مالی فراهم می شود و در عین حال، سرمایه‌گذاران حقیقی آماتور نیز می‌توانند نقش بی‌بدیل خود را در بازار سرمایه از طریق سرمایه‌گذاری غیرمستقیم و مشارکت در صندوق‌ها ایفا کنند.