هشدار درباره زنجیره تأمین دارو؛ بدهی ۴۰ همتی بیمهها و کاهش نگرانکننده ذخایر دارویی
به گزارش خبرنگار آنا؛ نشست مطبوعاتی انجمن شرکتهای پخش دارو و مکملهای انسانی امروز با حضور جمعی از فعالان حوزه دارو برگزار شد.
شهرام کلانتری، رئیس انجمن داروسازان ایران، امروز در ابتدای نشست از عدم تأمین مطالبات داروخانهداران برای تأمین دارو خبر داد و اظهار کرد: انتهای مردادماه جلسهای در نهاد ریاست جمهوری برگزار شد که نمایندگان سازمان تأمین اجتماعی و بیمهها در آن حضور داشتند. تأمین اجتماعی در این جلسه اعلام کرد اگر ۷۰ همت از بدهی دولت به این سازمان در قالب اوراق پرداخت شود، کل بدهی دارویی به زنجیره تأمین را تا پایان مردادماه صفر میکند.
مصوبه ۷۰ همتی اجرا نشد
وی افزود: متأسفانه با وجود اینکه همه بخشهای زنجیره دارو پیگیری کردند و این مصوبه از دولت و شورای سران سه قوه دریافت شد و ۷۰ همت نیز در قالب اوراق برای پرداخت به تأمین اجتماعی مصوب شد، اما اکنون بخشهایی از این نقدینگی در حوزههای دیگری از جمله امور پرسنلی هزینه میشود و تأمین اجتماعی به تعهد خود عمل نکرده است.
کلانتری ادامه داد: مدیرعامل تأمین اجتماعی در آبانماه اعلام کرده بود که تا پایان آذرماه تمام بدهیها تا مردادماه پرداخت میشود، در حالی که روز گذشته تنها مطالبات تیرماه داروخانهها پرداخت شد و از تسویه کامل خبری نیست.
بدهی ۴۰ همتی بیمهها به داروخانههای خصوصی
رئیس انجمن داروسازان ایران با اشاره به میزان مطالبات گفت: در حال حاضر از محل اعتبارات، سازمان تأمین اجتماعی ۱۰ همت، بیمه سلامت ۸ همت، بیمه نیروهای مسلح ۳.۵ همت و سازمان هدفمندی یارانهها ۱۶ همت به داروخانههای خصوصی بدهی دارند که مجموع این بدهیها به حدود ۴۰ همت میرسد.
فرسایش توان داروخانهها با هر نوسان ارزی
کلانتری بیان کرد: حدود ۷۰ درصد توزیع دارو توسط بخش خصوصی انجام میشود، بنابراین هر بار که در حوزه ارز دچار نوسان میشویم، حدود ۴۰ تا ۵۰ همت ضرر به داروخانههای کشور وارد میشود. این شرایط باعث شده توان خرید و جایگزینی دارو توسط داروخانهها بهشدت مستهلک و کاهش پیدا کند.
پیشبینی منفی از وضعیت دارو در زمستان
وی مبنی بر پیشبینی وضعیت ذخایر دارویی در فصل زمستان گفت: متأسفانه هر حوزهای که بیشتر سر و صدا میکند، بیشتر مورد توجه قرار میگیرد و به نظر میرسد در حوزه داروسازی توجه کافی از سوی دولت وجود ندارد. ما پیشبینی خوبی نسبت به وضعیت تأمین دارو در سه ماهه پایانی سال نداریم.
کلانتری افزود: علیرغم تلاشها برای تهیه دارو، متأسفانه انبارها و قفسههای داروخانهها طی چند ماه گذشته لاغرتر و ضعیفتر شده و عملاً ذخیره استراتژیک دارو در حال از دست رفتن است.
کمبود ۶۰ تا ۲۰۰ قلم دارو در کشور
رئیس انجمن داروسازان ایران تصریح کرد: تعریف کمبود دارو متغیر است. اگر درباره داروهای بیمارستانی صحبت کنیم، حدود ۶۰ تا ۷۰ عنوان دارو دچار کمبود است، اما در برخی اقلام تجویزی پزشکان، این عدد تا حدود ۲۰۰ قلم دارو نیز افزایش پیدا میکند.
عبداللهیاصل: هشدار درباره کاهش ذخایر دارویی کشور
اکبر عبداللهیاصل مدیرکل دارو سازمان غذا و دارو گفت: یکی از مشکلات اساسی نظام دارویی کشور، تصمیمگیریهای ناگهانی و بدون پشتوانه کارشناسی است. تغییرات یکشبهای که بدون طی فرآیند تصمیمسازی اجرا میشود، هزینههای جدی به زنجیره تأمین دارو تحمیل میکند.
وی افزود: من معتقدم موجودات زنده وقتی تحت حمله دشمن قرار میگیرند متحد میشوند، اما در جمهوری اسلامی متأسفانه با چندصدایی مواجه هستیم؛ همین چندصداییها تصمیمسازان کلان، نمایندگان مجلس و دولت را دچار خطا میکند.
مصرف دارو رشد کرده اما منابع متناسب افزایش نیافته است
عبداللهیاصل با اشاره به وضعیت منابع دارویی گفت: برخی افراد ادعا میکنند در دهه ۶۰ با ۲۵۰ میلیون دلار کل نظام دارویی کشور اداره میشده، اما امروز حتی میزان دارویی که در یک سال مصرف میشود معادل کل واردات داروی آن سالهاست. با این حال هنوز ذهنیتهایی وجود دارد که به صنعت دارو بیاعتماد است.
وی ادامه داد: وقتی به مردم میگوییم داروی ایرانی مصرف کنند، انگار به آنها توهین کردهایم؛ بسیاری فقط دنبال داروی خارجی اروپایی هستند، در حالی که این نگاه به تضعیف تولید داخل دامن میزند.
اختلال در انتقال ارز پس از مکانیزم ماشه
مدیرکل دارو سازمان غذا و دارو تأکید کرد: بانک مرکزی منابع ریالی را مطابق بودجه تخصیص میدهد، اما مشکل اصلی در انتقال ارز است. بعد از فعال شدن مکانیزم ماشه، انتقال پول عملاً متوقف شده و بسیاری از شرکتهای خارجی مواد اولیه پول خود را دریافت نکردهاند.
وی افزود: وقتی پول انتقال پیدا نکند، انگار اصلاً تخصیصی صورت نگرفته است. الان بخشی از ارز تجهیزات منتقل شده اما برای مواد اولیه دارویی، شرکتهای خارجی پولی دریافت نکردهاند و ما عملاً در شرایط معذوریت تأمین قرار گرفتهایم.
هشدار بدهیم، متهم به ایجاد تنش میشویم
عبداللهیاصل گفت: اگر درباره کمبود هشدار بدهیم میگویند چرا تنش ایجاد کردید و مردم را نگران کردید؛ اگر هشدار ندهیم، بعداً میگویند چرا اطلاعرسانی نکردید. الان موجودی داروخانهها فقط موجودی جاری است، در حالی که باید حداقل سه ماه ذخیره در داروخانه، سه تا چهار ماه در شرکتهای پخش و سه تا چهار ماه در کارخانهها وجود داشته باشد.
وی افزود: وقتی این ذخایر وجود نداشته باشد، بهطور طبیعی کمبود رخ میدهد و میبینیم یک شهر دارو دارد و شهر دیگر ندارد.
ذخیره استراتژیک فقط روی کاغذ مانده است
مدیرکل دارو سازمان غذا و دارو با انتقاد از وضعیت ذخیره استراتژیک گفت: ذخیره استراتژیک باید در شرایط ثبات و آرامش ایجاد شود، نه در بحران. اما امروز حتی در شرایط عادی هم قادر به تأمین ذخایر مورد نیاز نیستیم. قرارداد برای ذخیره بسته میشود ولی دارو وارد بازار مصرف میشود و ذخیره واقعی شکل نمیگیرد.
پیشبینی کمبود دارو در ماههای پایانی سال
مدیرکل دارو سازمان غذا و دارو با اشاره به وضعیت آینده گفت: اکنون برای داروهای ضروری و حیاتی ارزیابی خطر انجام شده است. از میان حدود ۳ هزار قلم داروی رسمی کشور، ۵۴۰ قلم جزو داروهای ضروری و ۱۴۰ قلم جزو اولویت اول هستند.
وی افزود: در حال حاضر ۲۱ قلم داروی ضروری بیمارستانی دچار کمبودند. همچنین ۵۶ قلم داروی ضروری غیربیمارستانی نیز در وضعیت هشدار قرار دارند.
آمار نگرانکننده ذخایر دارویی
عبداللهیاصل اعلام کرد: ۱۹۵ قلم دارو موجودی زیر یک ماه دارند، ۳۶۰ قلم دارو موجودی زیر دو ماه دارند، ۲۷۰ قلم دارو نیز در انتظار تخصیص ارز هستند.
وی گفت: بخشی از این داروها قابل جایگزینی هستند اما در مجموع وضعیت ذخایر مطلوب نیست و زنجیره تأمین تحت فشار قرار دارد.
مشکلات تولید داخل و واردات مواد اولیه
وی تصریح کرد: برخی شرکتهای داروسازی به دلیل مشکلات ارزی یا مواد اولیه، عمداً تولید را با تأخیر انجام میدهند. برخی مواد اولیه در اروپا دیگر تولید نمیشود و جایگزین آن نیز بهراحتی در دسترس نیست. واردات برخی مواد تنها از چند کشور محدود امکانپذیر است.
انحراف بودجه دارو در دانشگاهها
عبداللهیاصل گفت: حتی زمانی که بودجه دارو با برچسب مشخص به دانشگاهها تخصیص مییابد، به دلیل فشارهای مالی، این منابع گاهی در بخشهای دیگر هزینه میشود. حقوق پرسنل، مطالبات پزشکان و هزینههای جاری، باعث انحراف منابع دارویی میشود.
وی افزود: قرار بود با مصوبه هیئت وزیران، پرداخت اعتباری و اوراق خاص فقط در حوزه دارو هزینه شود تا زنجیره تأمین پایدار شود، اما این مصوبه هنوز بهطور کامل اجرایی نشده است.
انتهای پیام/


