دیده بان پیشرفت علم، فناوری و نوآوری

رازهای دانش

پنی‌سیلین به‌عنوان اولین داروی آنتی‌بیوتیک جهان که از زمان کشف تاکنون جان میلیون‌ها انسان را از مرگ حتمی ناشی‌از عفونت نجات داده است در اثر یک اتفاق ساده شناسایی شد.
کد خبر: ۹۴۷۱۴۸   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۲۹

کشف‌ها و نوآوری‌هایی هستند که با فکر قبلی دانشمند و مخترع توسعه می‌یابند. اما دانشمندانی هم هستند که بی زمینه قبلی برحسب تصادف یا به‌صورت شهودی در قالب رویا و خواب به کشفی نائل می‌شوند. شناسایی شکل ساختار بنزن یکی مواردی است که کاشف آن را در خواب دید.
کد خبر: ۹۴۴۸۹۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۱۷

بَنو موسی سه برادر دانشمند ایرانی اهل خراسان به‌نام‌های محمد بن موسی بن شاکر، احمد بن موسی بن شاکر و حسن بن موسی بن شاکر بودند. هرچند این سه برادر زمینه‌های تخصصی خود را دنبال می‌کردند اما تشخیص و تفکیک آنها از هم تقریبا غیرممکن است زیرا اغلب با هم کار می‌کردند.
کد خبر: ۹۴۴۰۲۳   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۱۲

بسیاری از کشف‌ها و نوآوری‌های تاریخ نه برپایه برنامه‌ای از پیش‌تنظیم‌شده که برحسب اتفاقی ساده که توجه ذهن کنجکاو دانشمندان را به خود جلب کرده رخ داده‌اند. یکی از این موارد درک نقش لوزالمعده در تنظیم قند خون است.
کد خبر: ۹۴۲۸۱۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۰۹

گوی آذرخش یا رعدوبرق گلوله‌ای پدیده‌ طبیعی بسیار نادری است که در وَردسپهر(تروپوسفر) رخ می‌دهد و ازآنجاکه هنوز علت آن به‌درستی مشخص نیست در شمار یکی از مرموزترین رویدادهای طبیعت جای دارد.
کد خبر: ۹۴۱۰۲۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۲۶

عبدالرحمان صوفی یکی از ۹ منجم مشهور در عصر طلایی علم‌وفناوری اسلامی است که در دربار امیر عَضدالدولهه دیلمی در اصفهان زندگی، و در ترجمه و گسترش آثار نجومی یونان باستان، به‌ویژه کتاب مجسطی بطلمیوس کار می‌کرد.
کد خبر: ۹۳۹۳۳۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۱۸

حبش حاسب مَروَزی یکی از شخصیت‌های برجسته تاریخ علم ایران بود که در قرن سوم هجری می‌زیست و به ایجاد جداول نجومی دقیق و... مشهور است.
کد خبر: ۹۳۵۵۷۹   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۲۱

مسئله حیات فرازمینی و مهم‌تر از آن، حیات در سیارات فراخورشیدی سال‌هاست که مورد توجه اخترشناسان و زیست‌اخترشناسان قرار گرفته و این علاقه و توجه با کشف پیوسته فراخورشیدی‌ها روز‌به‌روز رو به افزایش است.
کد خبر: ۹۳۳۴۶۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۱۴

ابوریحان بیرونی، دانشمند ایرانی در عصر طلایی اسلامی بود که به فیزیک، ریاضیات، نجوم و علوم طبیعی تسلط کامل داشت و همچنین به‌عنوان مورخ، زمان‌شناس و زبان‌شناس و مترجمی برجسته شناخته می‌شد.
کد خبر: ۹۳۱۶۹۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۶/۲۶

قرص پیش‌سیاره‌ای ساختار صفحه‌مانندی متشکل از گاز و غبار است که پیرامون یک ستاره یا اغلب یک پیش‌ستاره می‌چرخد. این قرص‌ها محل تشکیل سیاراتی‌اند که در قالب منظومه، به دور ستاره مادر می‌چرخند.
کد خبر: ۹۳۰۸۳۹   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۶/۱۸

گذار شیشه‌ای یا دمای انتقال شیشه، در فیزیک، شکل خاصی از جامد در نظر گرفته می‌شود باوجوداین، شیشه هرچند ماده‌ای سخت به‌نظر می‌رسد اما فیزیکدانان هنوز نمی‌توانند چگونگی انتقال از مایع به این شکل به‌خصوص جامد را به‌درستی توضیح دهند.
کد خبر: ۹۲۲۹۰۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۳۰

آگاهی پس‌از مرگ موضوعی رایج در همه فرهنگ‌ها و جوامع است و اعتقاد به نوعی زندگی پس از مرگ از ویژگی‌های مهم بیشتر ادیان به‌شمار می‌رود. علم برای پاسخ به این معمای بزرگ بشر تلاش‌‌های بسیاری کرده اما تاکنون فقط موفق شده است زندگی را حالتی از آگاهی بشناسد.
کد خبر: ۹۱۵۷۲۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۱۹

 حافظه تبار یا حافظه ژنتیک به تمام اطلاعات و آگاهی‌هایی مربوط می‌شود که هر انسانی در اختیار دارد اما این اطلاعات را از تجربیات شخصی خویش نیاموخته است بلکه ازطریق فرآیند وراثت زیستی‌ای فراگرفته که هر انسانی را زنجیروار و در قالب فردی مستقل به تمام گونه بشر در کل تاریخ متصل می‌کند. 
کد خبر: ۹۱۳۱۸۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۰۵

ریاضی‌دانان ایرانی برجسته‌ای در دوره طلایی علم و فناوری اسلامی نبوغشان را در حوزه‌های مختلف حساب، هندسه و جبر نشان دادند که از آن‌جمله می‌توان به ابوریحان بیرونی، محمد بن موسی خوارزمی، محمد ابوبکر کرجی و همچنین حکیم عمر خیام اشاره کرد.
کد خبر: ۹۱۱۸۶۳   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۲۸

علیت معکوس، مفهومی از علت و معلول است که در آن معلول از نظر زمان مقدم بر علت خودش است و بنابراین یک رویداد متأخر بر رویداد قبلی تأثیر می‌گذارد!
کد خبر: ۹۰۹۹۱۰   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۱۸

امروزه بیشتر دانشمندان براین باورند که حیات طی دو مرحله اساسی روی زمین به‌وجود آمده است؛ نخست، مولکول‌های آلی از مولکول‌های غیرآلی تشکیل شده‌اند و سپس گردهم آمده‌اند و نخستین سلول‌های زنده را تشکیل داده‌اند.
کد خبر: ۹۰۵۷۱۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۶

هنوز مقدار قابل توجهی از ماده در عالم هست که با پادماده‌اش خنثی و نابود نشده است. کیهان‌شناسان نشان داده‌اند که ناتقارنی میان بخشی از ماده و پادماده موجب می‌شود که مقداری از ماده باقی بماند.
کد خبر: ۹۰۳۳۶۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۱۰

در بدن ۴۶ کروموزوم وجود دارد که حاوی بیش‌از ۲۰هزار ژن است، اما بخش وسیعی از این ژنوم به‌اصطلاح دی‌ان‌ای بی‌رمز گفته می‌شود. در گذشته دانشمندان ژنتیک اهمیت چندانی به آن نمی‌دادند تاجایی‌که حتی آن را دی‌ان‌ای زباله نامیدند.
کد خبر: ۹۰۲۵۵۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۰۱

مکانیک کوانتومی نظریه‌ای در فیزیک است که از نظر احتمال آماری، رفتار سامانه‌هایی را با ابعاد اتمی یا زیراتمی توصیف می‌کند. عموماً قوانین کلاسیک مکانیک و الکترومغناطیس در مورد این سامانه‌ها صدق نمی‌کند.
کد خبر: ۹۰۰۷۴۹   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۱۹

دست‌کم ۱۰۰میلیارد کهکشان در جهان وجود دارد که هریک حاوی هزارمیلیارد ستاره است. پس براین‌اساس، باید تریلیون‌ها و تریلیون‌ها سیاره وجود داشته باشد که بعضی از آنها می‌توانند به‌طور بالقوه قابل سکونت باشند. اما آنها کجایند؟
کد خبر: ۸۹۹۲۶۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۱۱