سرمایه گذاری برای تولید چگونه تامین مالی شود؟ /۲

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری آنا؛ بار دیگر در سال ۱۴۰۴ رهبر انقلاب با تاکید بر اولویت بودن اقتصاد، عنوان «سرمایه گذاری برای تولید» را برای عبور از سال جدید برگزیدند. موضوعی که به نظر می‌رسد نیازمند عزم جمعی در بین مسئولان و مردم برای تحول در حکمرانی اقتصادی کشور و باز طراحی آن باشد.

اقتصاد مقاومتی به عنوان یک رویکرد جامع برای مواجهه با تحریم‌ها و فشار‌های اقتصادی و به عنوان نقشه راه اقتصادی کشور می‌تواند مسیر رسیدن به سرمایه گذاری برای تولید را هموارسازد.یکی از الزامات اساسی اقتصاد مقاومتی، اصلاح نظام مالی و بانکی با هدف حمایت از تولید است که در ادامه به الزامات این اقدام در راستای تحقق سرمایه گذاری برای تولید اشاره شده است.

هدایت نقدینگی به سمت تولید

طراحی سازوکار‌هایی برای هدایت منابع مالی به بخش‌های مولد از اساس فعالیت‌های نظام مالی و بانکی است. ایجاد نرخ‌های شناور روز به روز به بی ثباتی بازار دامن می‌زند و توزیع مسکوکات و ارزپاشی نیز بار‌ها امتحان شده و جواب نداده است. رها کردن بازار به بهانه مدل تعادلی عرضه و تقاضا در بخش ارز و سکه با توجه به مداخله گر‌های قوی داخلی و خارجی همچون مقاومت صادرکنندگان برای وارد کردن ارز خود به کشور و همچنین تحریم‌های ارزی از سوی آمریکا و غرب، یکبار هم که شده می‌بایست، مسئولان اقتصادی کشور و به ویژه بانک مرکزی را به این نتیجه برساند باید طرحی نو درانداخت. با وضعیت فعلی، سرمایه گذاری در بخش تولید توجیه و جذابیتی ندارد، وقتی می‌توان با خرید آزادانه سکه و دلار، سود‌های آنچنانی کسب کرد.

اقتصاد مقاومتی و دستیابی به سرمایه‌گذاری برای تولید/۱

تقویت ارزش پول ملی و دلارزدایی از اقتصاد

بطور کل پول ملی سه ویژگی دارد. یا برای مبادله است، یا برای ارزش گذاری و یا برای ذخیره سازی. حال آنکه طی قریب دو دهه، کارکرد پول ملی از این سه شاخصه خارج شده است و بازار اجناس داخلی و خارجی از محصولات کشاورزی تا لوازم الکترونیکی را با دلار ارزش گذاری می‌کند و ذخیره کردن ریال باتوجه به سقوط ارزش پول ملی کاری عبث محسوب می‌شود و از دیگر سو، مبادله به ریال نیز کم کم در بخش هایی، چون مسکن و ماشین آلات و ... در حال کمرنگ شدن است و حتی بودجه ریزی برخی دستگاه‌ها به دلار انجام می‌شود. تولیدکننده‌ای که نگران تورم ارز و اثرات جانبی آن باشد، قاعدتا توان تصمیم گیری و پیش بینی بازار برای تولید را از دست می‌دهد. وزارت اقتصاد و بانک مرکزی، با باز گرداندن ثبات به پول ملی می‌توانند، رشد سرمایه گذاری در تولید را محقق کنند. نمایندگان مجلس در بودجه ریزی تا می‌توانند باید سهم دلار را در محاسبات خود کم کنند.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در ۲۸ شهریورماه ۱۳۹۵ در این باره گفتند: «اگر مسئولان و مردم بتوانند اقتصاد مقاومتی را به معنای واقعی محقق و کشور را از جادوی مالی و پولی دشمن خلاص کنند و ارزش و آقایی دلار را در زندگی اقتصادی بشکنند، کشور‌های دیگر را نیز نجات داده‌اند و برای آنها الگو خواهند شد.»

اصلاح نظام بانکی درحمایت از تولید

افزایش توان تأمین مالی بانک‌ها و خروج از بنگاه‌داری از کارویژه‌هایی است که مفصل در رابطه با آن صحبت شده است.

توسعه ابزار‌های نوین

توسعه ابزار‌های نوین تأمین مالی و گسترش بازار سرمایه و ابزار‌های اسلامی تأمین مالی با کمک کشور‌های اسلامی امری شدنی و امکان پذیر است.

اصلاح نظام مالیاتی درحمایت از تولید

اصلاح نظام مالیاتی با رویکرد عدالت و حمایت از تولید جزو مواردی است که می‌تواند، جذابیت بازار‌های سوداگری و سفته بازی را کم کرده و سرمایه‌ها را روانه بخش تولید کند. اخذ مالیات‌های مرکب از تولیدکنندگان و عدم اخذ مالیات از مبادلات بی سامان ارز و سکه و ... موجب شده، ریسک و هزینه سرمایه گذاری در تولید بیش از بردن منابع به بازار‌های غیرمولد باشد!

بطور کل نظام مالیاتی باید به گونه‌ای اصلاح شود که از تولیدکنندگان واقعی حمایت کند و فعالیت‌های غیرمولد و سوداگرانه را تحت فشار قرار دهد.

مالیات بر عایدی سرمایه و وضع مالیات بر فعالیت‌های سوداگرانه در بازار‌های ارز، طلا، مسکن و خودرو وکاهش مالیات بخش تولید و اعمال معافیت‌ها و تخفیف‌های مالیاتی برای واحد‌های تولید و مبارزه با فراریان مالیاتی و تقویت سامانه‌های نظارتی و شفافیت اطلاعات اقتصادی می‌تواند موجب افزایش سهم مالیات در بودجه دولت و کاهش وابستگی به نفت و در نتیجه کاهش تورم شود.

رهبر انقلاب در ۱۷ اردیبهشت ماه ۱۳۹۹ با اشاره به فرار مالیاتی عده‌ای بر اخذ مالیات از ثروت‌های بادآورده غیرمولد تاکید کردند: «در یک مواردی [از حمایت دولت‌ها از تولیدی ها]معافیت‌های مالیاتی لازم است، همچنان که در نقطه‌ی مقابل، در یک مواردی وضع مالیات لازم است؛ مثل ثروت‌های بادآورده. حالا من البتّه نمیخواهم اینجا بشمرم؛ موارد زیادی وجود دارد و مشاغلی وجود دارد که اینها ثروت‌های بادآورده‌ای را به دست می‌آورند، مالیات هم نمیدهند؛ باید بر اینها مالیات معیّن کرد. متقابلاً در مواردی باید مالیات را حذف کرد یا کم کرد.»

تنوع‌بخشی به روش‌های تأمین مالی تولید

«سرمایه‌گذاری برای تولید» و گشایش اقتصادی از مسیر هم‌افزایی دولت و مردم

در ادامه یکی دیگر از الزامات اساسی اقتصاد مقاومتی، تنوع‌بخشی به روش‌های تأمین مالی است که در نهایت می‌تواند می‌تواند منجر به جهش در رشد سرمایه گذاری در تولید و در نهایت افزایش محصول شود. البته نباید همه‌ی بار تأمین مالی روی دوش نظام بانکی باشد؛ باید از روش‌های متنوع تأمین مالی استفاده کرد.

رهایی بازار سرمایه از سفته بازی و توسعه ابزار‌های نوین تأمین مالی در بورس یکی ازین راه هاست. از سویی صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک با جذب سرمایه‌های خرد مردمی می‌تواند بار‌های بزرگی را بردارد. بهره گیری از ظرفیت سرمایه گذاری اتباع کشور‌های همسایه با اصلاح قوانین منسوخ و ناکارآمد در این زمینه و از سویی تسهیل جذب آورده‌های آنان در بخش‌های مولد، چون ساخت مسکن یا صنایع می‌تواند جذابیت بالایی داشته باشد.

بهره برداری مستقیم از صندوق توسعه ملی برای برآورده کردن نیاز‌های جاری کشور از آفاتی است که می‌توان با ایجاد راهکار‌هایی واسط و استفاده هدفمند از منابع صندوق توسعه ملی برای سرمایه‌گذاری‌های مولد جلوی آن را گرفت. برای مثال شرط برداشت از صندوق توسعه ملی باید، سرمایه گذاری معادل در تولید و برداشت از سود آن باشد.