رئیس دانشگاه آزاد اسلامی: تحول در نظام دانشگاهی، ضرورت عصر فناوری و هوش مصنوعی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا، محمدمهدی طهرانچی در بیست و هشتمین نشست شورای این دانشگاه به میزبانی قم با تشریح سیاست‌های دانشگاه با عنوان دانشگاه پایدار و کارآمد و با تأکید بر اهمیت تمرکز بر رکن سوم دانشگاه، یعنی جامعه، اظهار داشت: جامعه در بستر دانشگاه تعریف می‌شود. برای تحقق این هدف، باید درجه اول به پایداری و سپس به کارآمدی اهمیت داد.

تحول و تبدیل: ضرورت زمان 

طهرانچی با بیان اینکه سنت الهی تبدیل و تحویل ندارد، اما سنت انسانی آن را دارد، توضیح داد: انسان برای حرکت به سمت خداوند، همواره باید تبدیل برای رفع ضرر و تحویل برای کسب منفعت داشته باشد. این فرآیند ضروری است.

وی بر ضرورت صبر و گذشت تأکید کرد و افزود: اگر انسان این دو را رعایت نکند، نمی‌تواند تبدیل و تحویل داشته باشد. بنابراین، عزم الامور لازم است تا کار توانش به کنش تبدیل شود.

نسل جدید و فناوری 

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی به چالش‌های نسل جدید اشاره کرد و گفت: نظام تعاملی دسترسی به افراد در نسل جدید، آن‌ها را کم‌صبر کرده است. این نسل می‌خواهند سریعاً پاسخ بگیرند و به همین دلیل از ابزارهای هوش مصنوعی استفاده می‌کنند تا در عرض کمتر از یک دقیقه به نتیجه برسند. آن‌ها دیگر منتظر اطلاعیه‌های کتبی نمی‌مانند.

وی ادامه داد: فناوری انسان را به دنبال خود می‌کشاند. روزی اتوماسیون وجود داشت و ما آن را درک کردیم. امروز هوش مصنوعی حاکم است، اما هنوز در دنیای فناوری جدید روی اتوماسیون تمرکز کرده‌ایم. بنابراین، باید چارچوب ذهنی خود را در مسیر تغییر و تحویل عوض کنیم.

خطر عدم انطباق با فناوری 

طهرانچی هشدار داد: اگر فناوری جدید و هوش مصنوعی را درک نکنیم، تبدیل به آقا نفتی خواهیم شد و دفع ضرر و کسب منفعت نخواهیم داشت. نظام دانشگاه باید خود را متناسب با این تحولات تنظیم کند. مشکل ما این است که فناوری زود به زود تغییر می‌کند، اما هنوز در مرحله اتوماسیون هستیم و فضای مجازی را درک نکرده‌ایم.

وی افزود: برخی از اعضای هیئت علمی هنوز وارد فضای مجازی نشده‌اند. مشاغلی که نخواهند بود، بسیار جدی است. در حوزه دانش و فناوری، هنوز دروس قدیمی مانند آشنایی با مبانی کامپیوتر به دانشجویان ارائه می‌شود که مربوط به نسل سوم بوده است، در حالی که اکنون در نسل پنجم هستیم.

ضرورت تغییر در نظام آموزشی 

طهرانچی تأکید کرد: هوش مصنوعی وجود دارد و جامعه دانشگاهی باید متناسب با آن پیش برود؛ در غیر این صورت حذف خواهد شد. سازمانی که فناوری را درک نکند، باید با او خداحافظی کنیم. ساختار، فرآیند و زیرساخت باید بازتعریف شود؛ چرا که دیگر رئیس پذیر نیستند و هوش مصنوعی بیشتر از کارشناس و استاد کاربلد است.

وی ادامه داد: اگر خودمان را تغییر ندهیم و تحول پیدا نکنیم، حذف خواهیم شد. تحول اصل یادگیری و یاددهی در ارتباط بین استاد و دانشجو است. دانشجویان تصویرگرا هستند و دیگر متن‌گرا نیستند، اما دانشگاه هنوز می‌خواهد در همان روش سنتی با دانشجویان خود تعامل کند.

سرعت پاسخ‌دهی و نیاز به تغییر 

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی افزود: اگر سیستم پاسخ‌دهی دانشگاه به اندازه سرعت سیستم‌های مدرن مانند چت جی‌پی‌تی یا اندروید نباشد، دانشجویان تحمل نخواهند کرد. مثلا در گزارشی بین المللی، دانشجویی نتوانسته است با رئیس دانشگاه خود دیدار کند و به نتیجه نرسیده است. به همین دلیل، در اقدام فوری، حکم جلب رئیس را گرفته است.

چشم‌انداز آینده و نوآوری 

طهرانچی درباره سند چشم‌انداز آینده کشور گفت: در این سند، سه بحث اصلی مطرح شده است: کارآمدی، پایداری و توسعه بلوغ سازمانی. دستیابی به نظام مندی مبتنی بر عدالت، پویایی و شادابی از اهداف اصلی است. اگر امروز متصل به قرآن هستیم، به این دلیل است که از خود حرفی نداریم.

وی افزود: دانشگاه آزاد باید به دو اصل اساسی توجه داشته باشد: برقراری عدالت در شهر و سازمان، و پدیدار شدن دوستی میان شهروندان و ذی‌نفعان. اگر به سرعت متناسب با فناوری‌های جدید و مدیریت بروز پیش نرویم، آرزوی تغییر و برکناری ما را خواهند داشت.

نوآوری و منافع ملی 

طهرانچی تأکید کرد: نوآوری تنها با جذب فناوری بدون ورود نظام علمی، رفتار تبعی خواهد بود. ما سال‌ها در صنعت نفت این کار را انجام دادیم: نفت و چاه و پالایشگاه داشتیم، اما علم آن را کشوری دیگر تولید می‌کرد. نظام ملی نوآوری موضوعی است که برای کشور لازم است.

وی ادامه داد: اگر دانشگاهی منافع ملی را به دست نیاورد، حذف خواهد شد. آیا در هوش مصنوعی فقط می‌خواهید مصرف‌کننده باشید؟ باید فناوری سازمانی داشته باشید تا مباحث هوش مصنوعی را تحلیل کنید. تا زمانی که مصرف‌کننده صرف هوش مصنوعی باشیم، رفتارمان تبعی خواهد بود و صفحه پژوهش را از دست خواهیم داد.

تحول در نظام اداری و آموزشی 

طهرانچی بیان کرد: جریان ملی دانش جایی است که روی صفحه به اندازه ارتفاعی، منافع ملی برای کشور خلق کنیم. در مواجهه با هوش مصنوعی، باید رابطه کامل استاد و دانشجو و فناوری سازمانی را کاملاً متحول کنیم. نمی‌توانیم فناوری و هوش مصنوعی داشته باشیم، اما همان فرآیند قدیمی را ادامه دهیم.

وی خاطرنشان کرد: دانشگاه باید صفحه جدید علم را بسازد. اوج کارمان پاورپوینت نیست. خدمات الکترونیک در فضای مجازی و هوش مصنوعی دانشجو را در بر گرفته است. باید به این حلقه متصل شویم.

طهرانچی در پایان گفت: سرعت پاسخ مهم است و کار مردم نباید درگیر این فرآیند شود. باید با حامی اداری شروع کنیم و به حامی علمی ختم کنیم. هوش مصنوعی در سیستم اداری تا سال آینده باید وارد شود؛ چرا که بیشتر کارهای کارشناسی و سوالات و جواب‌ها حذف خواهند شد و فرآیند صفر تا صد را خودشان تشخیص می‌دهند. اگر جایگاه حامی پیدا نکنیم، دیگر نیستیم.

وی با بیان اینکه تحول و تغییر لازمه بقاست، خاطرنشان کرد: باید به فکر حامی علمی باشیم. در جلسه امتحان هوش مصنوعی، استاد و دانشجو باید در کنار هم باشند. سر کلاس، استاد و هوش مصنوعی باید در کنار هم درس بدهند. اول باید حامی اداری و سپس حامی علمی را راه‌اندازی کنیم.