دستاوردهای پهپادی ایران؛ کابوس دشمنان

گروه سیاسی خبرگزاری آنا، همه کشورها در تلاشند در زمره قدرت‌های پهپادی جهان به شمار بیایند ولی در این بین تنها تعداد معدودی موفق به تولید پهپادهای بومی، به‌روز و برخوردار از فناوری‌های نو شده‌اند و اغلب آنها یا قادر به تولید پهپاد نیستند یا اینکه برای تقویت سیستم پدافند و پهپادی خود وابستگی کامل به قدرت‌های جهانی دارند.

فروش قطره‌چکانی، عدم در اختیار قرار دادن فناوری‌های نو در تولید پهپاد و گره زدن امنیت کشور به خواست و اراده قدرت‌های نظامی از عوارض نداشتن توانایی در عرصه صنعت تولید پهپادهای نظامی محسوب می‌شوند. همه دولت‌ها به اهمیت نقش و جایگاه پهپاد در صیانت و حفاظت از امنیت ملی پی برده‌اند و به همین دلیل در عرصه تقویت ساختارهای پهپادی رقابتی شدید میان کشورها شکل گرفته است.

جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از قدرت‌های منطقه‌ای در عرصه تولید پهپادهای نظامی اسم و رسمی برای خود فراهم آورده و آوازه آن تا قلب اروپا و آمریکا رفته؛ طوری که سیاستمداران غربی به طور مستقیم و غیرمستقیم به این موضوع اذعان کرده‌اند.

 شاید پیش از انجام عملیات وعده صادق 1، قدرت‌های غربی خیلی نسبت به توانمندی‌های پهپادی ایران اشراف نداشتند یا اینکه نمی‌خواستند آن را بپذیرند اما وقتی در جریان این عملیات، بیش از 300 پرتابه اعم از پهپاد و موشک – آن هم پهپادهای نسل قدیمی‌تر - به سمت اراضی اشغالی شلیک شد، معادله تغییر کرد و این بار قدرت پهپادی و موشکی ایران بیش از پیش نمایان شد.

احتمال تشکیل نیروی پهپادی در ساختار نظامی کشور

معمولاً ارتش هر کشوری از سه یا نهایتاً چهار نیرو اعم از نیروهای زمینی، دریایی، هوایی و پدافند تشکیل می‌شود اما بنا به گفته سرلشکر «سیدعبدالرحیم موسوی» در آیین الحاق هزار فروند پهپاد به سازمان رزم ارتش، قرار است با توجه به اهمیت پهپادها در علوم نظامی و دفاعی، نیروی پنجمی تحت عنوان «نیروی پهپادی» در ساختار نظامی ایران شکل بگیرد.

پهپادهای نظامی معمولاً در سه حوزه «تهاجمی»، «دفاع» و «تجسس» دارای کارکرد هستند و نیروهای نظامی جمهوری اسلامی ایران در این سه حوزه موفق به طراحی و تولید پهپاد شده‌اند و حتی باید به جرئت گفت پهپادهایی با کارکردی چندمنظوره را در اختیار دارند. در ادامه به تعداد محدودی از این پهپاها اشاره می‌کنیم و مشخصاتشان تشریح می‌شوند.

10 پهپادی که به کابوس دشمنان تبدیل شده‌اند

1- «ابابیل ۵»
نوع: پهپاد چندمنظوره
قابلیت‌ها: شناسایی – رزمی
سازنده: صنایع هوایی وزارت دفاع
سرعت: ۲۱۰کیلومتر بر ساعت
تداوم پروازی: حدود ۱۲ ساعت
سقف پروازی: ۱۸هزار پا
شعاع عملیاتی: ۳۰۰کیلومتر
تسلیحات قابل‌حمل: بمب‌های هوشمند خانواده «قائم» و موشک‌های خانواده «الماس» تا وزن۱۲۰ کیلوگرم

ویژگی‌ها
دارای قابلیت‌های ویژه در حوزه جنگ الکترونیک
برخوردار از توان حمل سکوهای الکتروپتیک چند منظوره دید در شب
دارای توان انجام ۲۴ ساعت عملیات شناسایی

 2- «مهاجر۶»
نوع: پهپاد چندمنظوره
قابلیت‌ها: شناسایی – رزمی
سازنده: صنایع هوایی وزارت دفاع
سرعت: ۲۰۰ کیلومتر بر ساعت
تداوم پروازی: ۱۲ ساعت
برد عملیاتی: ۲ هزار و ۴۰۰ کیلومتر
وزن برخاست: ۶۷۰ کیلوگرم
ارتفاع پروازی: ۵ هزارو ۴۸۶ متر
تسلیحات قابل‌حمل: ۴ بمب تا وزن ۱۵۰ کیلوگرم

ویژگی‌ها
موفقیت در جذب مشتریان بین‌المللی
دارای مداومت پروازی بالا
برخوردار از فاصله‌یاب لیزری
بهره‌مند از سامانه‌های دید در شب

3- «مهاجر۴»
نوع: پهپاد چندمنظوره
قابلیت‌ها: شناسایی – رزمی
سازنده: صنایع هوایی وزارت دفاع
بیشینه سرعت: حدود ۲۰۰ کیلومتر بر ساعت
تداوم پروازی: ۷ ساعت
ارتفاع پروازی: حدود ۴هزارو۵۰۰متر

ویژگی‌ها
شناسایی اهداف تا فاصله ۱۵۰کیلومتری
برخوردار از امکان پرواز در شرایط مختلف جوی
بهره‌مند از سامانه‌های جنگالی

4- «مهاجر۴»
نوع: پهپاد چندمنظوره
قابلیت‌ها: شناسایی – رزمی
سازنده: صنایع هوایی وزارت دفاع
بیشینه سرعت: حدود ۲۰۰ کیلومتر بر ساعت
تداوم پروازی: ۷ ساعت
ارتفاع پروازی: حدود ۴هزارو۵۰۰متر

ویژگی‌ها
شناسایی اهداف تا فاصله ۱۵۰کیلومتری
برخوردار از امکان پرواز در شرایط مختلف جوی
بهره‌مند از سامانه‌های جنگالی

5- «شاهد ۱۴۹(غزه)»
نوع: چند منظوره فوق‌سنگین و پهن‌پیکر
قابلیت: شناسایی – رزمی
سازنده: صنایع هوایی شاهد
بیشینه سرعت: ۳۵۰ کیلومتر بر ساعت
تداوم پروازی: ۳۵ ساعت
برد عملیاتی: حدود ۲ هزار کیلومتر
ارتفاع پروازی: ۱۰ هزارو ۶۶۸ متر

ویژگی‌ها
دارای قابلیت حمل ۱۳ عدد بمب
برخوردار از قابلیت حمل محموله‌ای با وزن دست‌کم ۵۰۰کیلوگرم
بهره‌مند از سامانه الکترواپتیک پیشرفته‌

6- «شاهد۱۳۶»
نوع: پهپاد انتحاری
سازنده: شرکت صنایع هواپیماسازی ایران (هسا)
بیشینه سرعت: بیش‌از ۱۸۵ کیلومتر بر ساعت
بیشینه برد: ۲ هزار و ۵۰۰ کیلومتر
وزن: ۲۰۰ کیلوگرم
وزن سرجنگی: حدود ۵۰ کیلوگرم

ویژگی‌ها
یکی از پرمشتری‌ترین پهپادهای ایرانی
دقت بالا در اصابت به اهداف
هزینه نسبتا پایین تولید

7- «کمان ۲۲»
نوع: چند منظوره پهن‌پیکر
قابلیت: شناسایی – رزمی
سازنده: نیروی هوایی ارتش
بیشینه برد: ۳ هزار کیلومتر
سقف پروازی: ۸ هزار متر
تداوم پروازی: ۲۴ ساعت
تسلیحات قابل حمل: بمب‌هایی تا وزن ۳۰۰کیلوگرم

ویژگی‌ها
نخستین پهپاد رزمی پهن‌پیکر ایران
دارای توانایی شناسایی، مراقبت، جمع‌آوری اطلاعات و عکس‌برداری از اهداف دور دست
بهره‌مند از قابلیت حمل انواع مهمات هوشمند

8- «مهاجر ۱۰»
نوع: پهپاد چندمنظوره برد بلند
قابلیت: شناسایی – رزمی
سازنده: وزارت دفاع
بیشینه برد: ۲ هزار کیلومتر
ارتفاع پروازی: ۷ هزار متر
بیشینه سرعت: ۲۱۰ کیلومتر بر ساعت
تداوم پروازی: ۲۴ ساعت
تسلیحات قابل‌حمل: بمب‌هایی تا وزن ۳۰۰ کیلوگرم

ویژگی‌ها
دارای سامانه‌های الکترواپتیکی پیشرفته
توان تخریبی بالا
بهره‌مند از سامانه‌های جنگالی

9- «شاهد ۲۳۸»
نوع: پهپاد انتحاری
سازنده: شرکت صنایع هواپیماسازی ایران (هسا)
بیشینه سرعت: ۵۰۰ کیلومتر بر ساعت
بیشینه برد: هزارو ۲۰۰ کیلومتر
تداوم پروازی: ۲ ساعت
وزن سرجنگی: حدود ۵۰ کیلوگرم

ویژگی‌ها
مجهز به موتور توربوجت «طلوع ۱۰»
دارای سامانه‌های هدایت و ناوبری پیشرفته
بهره‌مند از قابلیت تهاجمی بالا
نسخه ارتقا یافته پهپاد شاهد ۱۳۶
دارای قابلیت عبور از سد مسلسل‌های سنگین و توپ‌های ضدهوایی
دارای قابلیت کنترل رادیویی و ماهواره‌ای

10- «آرش ۲»
نوع: پهپاد انتحاری
سازنده: ارتش جمهوری‌اسلامی ایران
بیشینه برد: بیش از ۲ هزار کیلومتر
بیشینه سرعت: ۱۸۵ کیلومتر بر ساعت
سقف پروازی: ۳ هزارو ۳۵۷ متر
وزن: حدود ۲۰۰ کیلوگرم

ویژگی‌ها
معروف به دوربرد ترین پهپاد انتحاری جهان
دارای قابلیت‌های ویژه برای انهدام اهدافی مانند شناورهای دریایی و اهداف نظامی ثابت
شلیک به‌سوی اهداف از انواع پرتابگرهای متحرک
قابلیت تحرک بالا

این 10 پهپاد که مورد اشاره قرار گرفتند بیشتر کارکرد تهاجمی و تجسسی دارند و به نوعی می‌توان گفت دارای ترکیبی از ویژگی‌های مختلف هستند ولی اخیراً از پهپادی رونمایی شده که تحت عنوان پهپادهای پرسه‌زن از آنها یاد می‌شود.

«رضوان»؛ گام بلند ایران در ساخت پهپادهای پرسه‌زن

«رضوان» پهپاد پرسه‌زن جدیدی است که به ساختار رزم نیروی زمینی سپاه اضافه شده و می‌توان از این پهپاد با برد عملیاتی ۲۰ کیلومتر و مداومت پروازی ۲۰ دقیقه‌، به عنوان عضو جدید زرادخانه نیروی زمینی سپاه یاد کرد. پهپاد رضوان دارای جستجوگر اپتیکی در دماغه و بالک‌های جمع‌شونده است و جمهوری اسلامی ایران با ساخت این پهپاد، گام بزرگی در راستای تولید پهپادهای پرسه‌زن برداشته و بنا به گفته سردار خاکپور، فرمانده نیروی زمینی سپاه قرار است در آینده برد این پهپادها به 40 و 100 کیلیومتر افزایش یابد.

پیش از رونمایی از این پهپاد، قبلاً پهپاد پرسه‌زن «معراج 521» در اختیار نیروی زمینی سپاه قرار داشت و این پرنده کوچک نهایتاً می‌توانست مداومت پروازی 15 دقیقه و عمق عملیاتی پنج کیلومتر را از خود نشان دهد و از این حیث باید  گفت در «رضوان» به‌روزرسانی‌های قابل توجهی انجام پذیرفته است.

پهپاد رضوان به دلیل برخورداری از وزن کم، کارکردی آسان و سریع دارد و از این جهت برای مقابله با گروهک‌های تروریستی به‌خصوص در جغرافیای پیچیده کوهستان مورد توجه قرار گرفته است. همچنین از سامانه‌های اپتیکی و حرارتی بهره می‌برد و توانایی گشت‌زنی در آسمان و ارسال تصاویر به اپراتور با استفاده از دوربین 360 درجه را دارد و در نهایت در صورت یافتن تهدید به سمت هدف حمله‌ور می‌شود.

جمع‌بندی

حفاظت از کیان اسلامی یکی از کارکردهای مهم نیروهای مسلح کشورمان محسوب می‌شود. گذشتگان ما به یاد دارند که در هشت سال جنگ تحمیلی چه روزهایی را گذراندیم، چه مشکلاتی را متحمل شدیم، تأمین سلاح و مهمات برایمان سخت بود ولی در مقابل، دشمن بعثی در صورت اراده و تقاضا به جدیدترین تسلیحات دست پیدا می‌کرد. بیش از سه دهه از دفاع مقدس گذشته اما آن هشت سال جنگ به ما یاد داد که با استقامت، خودباوری و تمرکز بر توانمندی‌های داخلی می‌توان به مرزهای دانش دست یافت و در حوزه‌های مختلف نظامی و دفاعی صاحب‌نام شد.

در این سال‌ها دشمن تلاش بسیاری کرده تا دستاورد‌های نظامی ایران را کوچک جلوه دهد و متأسفانه عده‌ای در داخل، عمداً یا سهواً با آنها هم‌صدا شدند و چنان قدرت دشمن را بزرگ جلوه دادند که گویا ایران چاره‌ای جز کرنش در برابر دشمن ندارد؛ اما نباید فراموش کرد برای جمهوری اسلامی ایران بن‌بست معنا ندارد و همیشه تهدیدات را به فرصت تبدیل می‌کند. 

کشوری که زمانی امکان ساخت پهپاد و موشک را نداشت امروز به مرحله‌ای رسیده که در دو عملیات وعده صادق با بیش از ۳۰۰ پهپاد و موشک به رژیم صهیونیستی حمله می‌کند و حتی بلافاصله پهپاد و موشک‌های جدید را تولید و جایگزین آنها می‌سازد تا خلأیی در این زمینه احساس نشود. آوازه قدرت پهپادی ایران چنان فراگیر شده که برخی کشور‌ها به مشتریان ما تبدیل شده‌اند و این افتخاری است که باید به آن بالید که به واسطه تلاش‌های شبانه‌روزی دانشمندان و مهندسان نظامی جمهوری اسلامی ایران رقم خورده است.