گسترش اجباری حوزه شنگن

به گزارش خبرگزاری آنا، طبق تصمیم اتخاذ شده از سوی سران اروپایی، رومانی و بلغارستان از ابتدای سال ۲۰۲۵ به طور کامل به منطقه بدون مرز شنگن می‌پیوندند.

این تصمیم که با اجماع کشور‌های عضو اتحادیه اروپا اتخاذ شد، به تقویت همکاری‌های مرزی و تسهیل سفر و تجارت در اروپا کمک خواهد کرد.

اما سوال اصلی اینجاست که بخارست و صوفیه در چه شرایطی وارد حوزه شنگن می‌شوند؟ آیا حوزه شنگن، اقتدار و بوروکراسی اولیه خود را (نسبت به سال‌های ابتدایی) حفظ کرده است؟ پاسخ این سوال مثبت نیست! 

پیمان شنگن، طی سال‌های اخیر دستخوش تغییرات زیادی در اروپا شده است: بسیاری از کشور‌ها مانند اتریش، آلمان، مجارستان و لهستان به عناوین و بهانه‌های گوناگون کنترل‌های شدید بین مرزی را در دستور کار قرار داده و عملا به پیمان شنگن و بایسته‌های آن (در عین عضویت در آن) پایبند نیستند.

گروه‌های ملی‌گرا و افراطی در اروپا که در حال تسلط بر مناسبات قدرت در کشورهایشان هستند، اکثرا منتقد پیمان مرزی آزاد دراروپا (شنگن) هستند. حتی افرادی مانند «مارین لوپن» از رهبران اصلی حزب راست افراطی «اجتماع ملی» فرانسه مدعی شده که در صورت حضور در راس معادلات سیاسی و اجرایی پاریس، از این پیمان خارج خواهد شد و دیگر کشور‌های اروپایی را نیز نسبت به این موضوع ترغیب می‌کند.
 
در شرایطی که پیمان شنگن تضعیف شده یا حتی آینده آن از سوی برخی اعضای اروپایی مورد تردید قرار گرفته، نمی‌توان پیوستن بلغارستان و رومانی به این پیمان را نماد افزایش قدرت آنها تلقی کرد!

 این دو کشور که از سال ۲۰۰۷ عضو اتحادیه اروپا هستند، از مارس گذشته به صورت جزئی به منطقه شنگن پیوسته بودند و اتباعشان امکان سفر بدون کنترل مرزی از طریق هوا و دریا را به دست آوردند.

 اما مخالفت اتریش به دلیل نگرانی‌های مرتبط با مهاجرت، پیوستن کامل آنها را به تأخیر انداخت و کنترل‌های مرزی در مسیر‌های زمینی همچنان برقرار بود.

اخیرا اتریش اعلام کرد که از حق وتوی خود در جلسه وزرای اتحادیه اروپا صرف‌نظر می‌کند. این تغییر موضع پس از امضای یک توافق سه‌جانبه در بوداپست، میان اتریش، رومانی و بلغارستان، حاصل شد. این توافق که با نام «بسته حفاظت از مرزها» شناخته می‌شود، شامل اعزام مشترک نیرو‌های مرزی به مرز ترکیه و بلغارستان و اعمال کنترل‌های موقت در مسیر‌های زمینی به مدت شش ماه است.

اصل موافقت با این بسته، به معنای نقض پیمان شنگن است! به عبارت بهتر، اتریش در ازای نقض پیمان شنگن، به عضویت رومانی و بلغارستان در این پیمان مرزی رای داده است. 

منطقه شنگن که در سال ۱۹۸۵ تأسیس شد، بزرگ‌ترین منطقه بدون کنترل مرزی در جهان است و شامل ۲۹ کشور از جمله ۲۵ عضو اتحادیه اروپا و چهار کشور غیرعضو یعنی سوئیس، نروژ، ایسلند و لیختن‌اشتاین می‌شود.