بازآفرینی الگوی سرای محلات در تهران

به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری آنا، از سال ۱۳۷۵ تا کنون، در حدود ۳۵۰ سرای محله با هدف جلب مشارکت شهروندان تهرانی برای تأمین نیاز‌های اجتماعی و رفاهی ایشان ایجاد شده است. ساختمان‌هایی که بعضاً بسیار گران قیمت و گاهی از نظر اندازه نیز بزرگ هستند.

این تشکل‌های مردمی، ظرفیت‌های فوق العاده‌ای به منظور توسعه اجتماعی و افزایش سرمایه اجتماعی در کلان شهر تهران دارند؛ اما مشکلات فراوان آنها منجر به آن شده که اهداف و مأموریت‌های متعالی این تشکل‌ها به محاق برود.

از این رو، پس از مرور قوانین و مقررات مرتبط با تأسیس و فعالیت تشکل‌های مزبور و بررسی مطالعات انجام شده در خصوص عملکرد آنها در شهر تهران، چند سرای محله نیز در این کلان شهر بازدید شد و با تعدادی از صاحب نظران، مدیران مربوطه در شهرداری، مدیران سرای محلات، مسئولین خانه‌های فعال در سرای محلات و جامعه هدف آنها مصاحبه عمیق انجام شد. ماحصل اقدامات یاد شده، شناسایی ۱۴ آسیب ساختاری، زمینه‌ای و رفتاری بسیار جدی پیرامون تأسیس و فعالیت سرای محلات شهر تهران بود، که شکست مأموریت، الگو و ساختار فعلی سرای محلات را تأیید می‌کنند.

نتایج این تحقیق حکایت از آن دارد که ادامه فعالیت سرای محلات تهران منوط به طراحی الگویی مناسب و اثربخش برای آن هاست و ضرورت دارد به منظور هم افزایی جهت رفع مسائل عدیده اجتماعی شهروندان منابع مالی و کالبدی کم نظیر سرای محلات با سایر تشکل‌ها و کسب وکار‌های اجتماعی فعال در تهران تحت مدیریت هیئت امنای محله به اشتراک گذاشته شود.

در این شرایط نهاد‌های مردمی یاد شده نیز که به سبب مشکلات مالی فراوان در شرف تعطیلی هستند، نجات یافته و سرای محلات شهر تهران نیز با کارویژه توسعه محلی، بازآفرینی می‌شوند.

بازآفرینی الگوی سرای محلات در تهران و تسری آن الگو به شهرداری‌های سراسر کشور (پس از کسب اطمینان از موفقیت الگوی جدید) می‌تواند بستر مناسبی برای مشارکت مردمی در سطوح تصمیم گیری، نظارت و اجرای برنامه‌های اجتماعی کشور فراهم سازد.