چرا دستمزد کارگران در ایران نسبت به سایر کشورها پایین است؟

سید هادی موسوی نیک در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری آنا در خصوص چرایی دستمزد پایین کارگران در ایران نسبت به برخی از کشور‌های همسایه گفت: اولین موردی که باعث این مورد شده است پایین بودن درآمد سرانه در کشور ما است. درآمد سرانه پایین به این معنا است که سهم عوامل تولید از جمله نیروی کار پایین خواهد بود.

عضو هیئت علمی مرکز پژوهش‌های مجلس ادامه داد: بخشی از موضوع پایین بودن درآمد سرانه نیز به موضوع میزان بهره وری مربوط است؛ چرا که پایین بودن میزان بهره وری اثراتی را بر دستمزد‌ها خواهد داشت. شایان ذکر است که یکی از عوامل پایین بودن نرخ بهره وری در کشور نیز مربوط به بخش غیر رسمی بزرگ در کشور است و معمولا بهره وری در این بخش پایین است و مقررات مربوط به حقوق و دستمزد نیز عملکرد صحیحی در این بخش ندارد.

مدیرکل سابق مطالعات رفاه اجتماعی وزارت تعاون در ادامه با تاکید بر عدم افزایش حقوق و دستمزد متناسب با میزان تورم در کشور طی سالیان اخیر گفت: با توجه به شرایط کسری بودجه و گسترده بودن بدنه دولت و شرکت‌های خصولتی زیر نظر دولت طی سالیان اخیر در بحث تعیین حداقل دستمزد به درستی عمل نشده است چرا که دولت توان افزایش شدید دستمزد کارکنان خود را ندارد، اما در بخش خصوصی و مباحث مربوط به معیشت مردم شرایط به گونه دیگری است.

وی با تاکید بر این موضوع که بخش خصوصی می‌تواند حقوقی بالاتر از میزان تعیین شده را به کارکنان خود اعطا کند، اما این کار هزینه‌هایی در پی دارد تصریح کرد: با مخالفت دولت با افزایش حداقل دستمزد مطابق با قانون کار، حداقل دستمزد در بخش خصوصی نیز پایین‌تر سطح تورمی افزایش یافت، اما بخش خصوصی حاضر به پرداخت دستمزد‌های بالاتر است چرا که این بخش می‌داند نیروی کار با دستمزد پایین بهره وری مناسبی نخواهد داشت.

تاثیر نیروی کاری ارزان، اما بیگانه بر معیشت کارگران

مدیرکل سابق مطالعات رفاه اجتماعی وزارت تعاون در خصوص تاثیرحضور اتباع بیگانه در کشور بر محیط و بازار کار گفت: وجود اتباع بیگانه که حاضر به انجام کار‌های سنگین با دستمزد پایین هستند یکی دیگر از عوامل تاثیر گذار بر سطح درآمدی کارگران در ایران است، اما تاکنون مطالعه دقیقی بر این مورد صورت نگرفته و اطلاعات متقنی در این خصوص وجود ندارد، اما باید توجه داشت که نیروی کار ارزان قیمت خارجی قطعا بر میانگین دستمزد مشاغل با سطح مهارت پایین تاثیر داشته است.

وی با تاکید بر اهمیت حفظ قدرت چانه زنی نیروی کار گفت: فرقی ندارد که کارگر از چه ملیتی باشد، در هر صورت لازم است که قدرت چانه زنی وی حفظ و معیشت او تامین شود. مبحث اشتغال نیروی کار خارجی ارزان در ایران قطعا نیازمند مطالعه دقیق تری است، اما این موضوع می‌تواند تاثیرات مثبت و منفی توامانی بر بازار کار داشته باشد؛ اما بدیهی است که کارفریان از خروج نیروی کار ارزان از چرخه تولید استقبال نمی‌کنند، اما باید توجه داشت که استفاده از ضعف قدرت چانه زنی اتباع بیگانه برای دریافت دستمزد بالاتر، علاوه بر ایجاد فشار بر بازار کار نیروی کار داخلی غیر انسانی و خلاف موازین اخلاقی و نقض حقوق مهاجرین نیز هست.

کاهش ارزش پول ملی و سقوط قدرت خرید کارگران

موسوی شک‌های ارزی را از دیگر عوامل پایین نگه داشتن میانگین دستمزد‌ها در ایران دانست  و گفت: با کاهش ارزش پول ملی در برابر ارز‌های مرجع، قدرت خرید کارگران کاهش یافته و بدیهی است که به دنبال در مقایسه میانگین دستمزد کارگران ایرانی با دیگر کشور ها، دستمزد در ایران بسیار پایین بنظر می‌رسد.