دایرةالمعارف دانشبنیانها (۱۲۸)؛
در یک پژوهش انجام شد؛
ارزیابی سطح یاددهی- یادگیری کارآفرین در دانشگاه‌های ایران
نتایج یک پژوهش نشان می‌دهد که سطح یاددهی- یادگیری نوآور و کارآفرین در دانشگاه‌های موردمطالعه در حد مطلوب و مورد انتظار نبوده و بین وضعیت موجود و وضعیت مطلوب فاصله قابل‌تأملی وجود دارد.
به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری علم و فناوری آنا، دانشگاه نسل سوم از ایده‌های اصلی برای مشارکت نهاد دانشگاه در فرایند توسعه محلی و ملی و حضور تأثیرگذار در محیط پیرامون و جامعه جهانی است.
در دو دهۀ گذشته، دانشگاه جدید که نام آن، دانشگاه کارآفرین، دانشگاه نوآور، دانشگاه نسل سوم و یا مأموریت سوم نظام دانشگاهی گذاشته شده است، به‌عنوان یکی از سناریوهای اصلی نظام دانشگاهی برای مشارکت مؤثر دانشگاه‌ها و نهادهای آموزش عالی در فرایند توسعه محلی، منطقه‌ای و ملی مطرح شده است. در این نگاه، کارآفرین کردن دانشگاه‌ها در معنا و مفهوم جامع و صحیح، یکی از راهبردهای اصولی کشورها برای ارتقای سطح مسئولیت‌پذیری اجتماعی و پاسخگو کردن آنها و تحقق آرمان تغییر اجتماعی و توسعه و پیشرفت پایدار است.
توسعه کارآفرینی از راهبردهای کلیدی برای ارتقای مسئولیت‌پذیری اجتماعی نهاد علم و تحقق اهداف تغییرات اجتماعی و توسعه پایدار است. آنچه از مفهوم دانشگاه نسل سوم در محافل دانشگاهی برجسته شده است، دانشگاه به‌مثابه یک سازمان تک‌بُعدی، مشابه با مؤسسات دانش‌بنیان است که صرفاً بر کارآفرینی اقتصادی- فنی تمرکز دارد. در این برداشت نادرست از دانشگاه نسل سوم، کارکرد‌های اصلی و ذاتی دانشگاه شامل آموزش، پژوهش و اجتماعی- فرهنگی واجد اولویت معرفی نمی‌شود.
رضا مهدی «دانشیار گروه مطالعات آینده‌نگر، پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی» در مقاله‌ای با عنوان «جایگاه یاددهی- یادگیری نوآور و کارآفرین در دانشگاه نسل سوم و وضعیت دانشگاه‌های ایران (موردمطالعه: پنج دانشگاه ایرانی)»، نشان داده است که آموزش و یاددهی- یادگیری نوآور و کارآفرین در دانشگاه نسل سوم دارای جایگاه ویژه‌ای است.
مهدی در این پژوهش، وضعیت یاددهی- یادگیری نوآور و کارآفرین در پنج دانشگاه موردمطالعه برمبنای «چارچوب راهنمای دانشگاه کارآفرین» و «چارچوب مؤسسۀ آموزش عالی نوآور» کمیسیون اروپایی و سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه، به روش تطبیقی ارزیابی کرده است.
یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که، دانشگاه‌ها با رسالت عام و خاص خود برای حرکت در مسیر کارآفرینی دست‌کم باید در هشت بُعد به‌صورت هم‌زمان و متوازن اقدام کنند:
- اصلاح و تعالی فرایند رهبری و حکمرانی،
- تقویت و تکمیل ظرفیت‌های مالی و انسانی،
- ارتقای سطح یاددهی- یادگیری،
- آماده‌سازی و پشتیبانی از کارآفرینان،
- تبادل دانش و همکاری مؤثر و هم‌افزا با جوامع محلی، منطقه‌ای و ملی،
- افزایش سطح تحرک بین‌المللی،
- تحوّل دیجیتال،
- تلاش برای فعلیت آثار و نتایج کارآفرینی. به‌علاوه.
در نهایت اینکه این پژوهش بیان می‌کند که یاددهی- یادگیری نوآور و کارآفرین باید به یکی از ابعاد اصلی و اساسی دانشگاه کارآفرین تبدیل شود. این در حالی است که سطح یاددهی- یادگیری نوآور و کارآفرین در دانشگاه‌های موردمطالعه در حد مطلوب و مورد انتظار نبوده و بین وضعیت موجود و وضعیت مطلوب فاصله قابل‌تأملی وجود دارد.
نتایج این پژوهش نشان می‌دهد بر اساس ارزیابی وضعیت دانشگاه‌های موردمطالعه، اهتمام به آموزش نوآور و کارآفرین به‌اندازه کافی نبوده و در فرایند تحول به دانشگاه کارآفرین، باید بیش‌ازپیش به ارزش و اهمیت یاددهی- یادگیری نوآور و کارآفرین تمرکز شود. تحول در دانشگاه نسل سوم باید هم‌زمان با تقویت کارکرد آموزش نوآور و کارآفرین به‌عنوان هستۀ مرکزی نهاد و زیست‌جهان دانشگاه باشد. لازم است رهبران نظام آموزش عالی و دانشگاه‌ها اهتمام ویژه‌ای در سطوح سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی و اجرا برای ارتقای سطح آموزش نوآور و کارآفرین جامعه دانشگاهی داشته باشند.
گفتنی است، نتایج مطالعه فوق در مجله «آموزش عالی ایران» منتشر شده است. این مجله به بررسی موضوعات مرتبط با آموزش عالی و سیاست‌های علمی می‌پردازد و وابستگی سازمانی آن به انجمن آموزش عالی ایران است.
انتهای پیام/
