مخبر دزفولی: در برنامه‌ریزی روی هوشمندسازی به کلان روندها توجه کنید

به گزارش خبرنگار گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا، دومین همایش ملی مدیران فناوری اطلاعات و مراکز آپا دانشگاه‌ها و موسسات آموزشی، پژوهشی و فناوری صبح امروز (سه‌شنبه، ۱۲ تیر ۱۴۰۳) با حضور محمدعلی زلفی گل وزیر علوم، تحقیقات و فناوری و مسئولان دانشگاهی و فناوری در سالن همایش‌های دانش الزهرا (س) برگزار شد.

محمدرضا مخبر دزفولی رئیس فرهنگستان علوم در این همایش گفت: سال‌های طولانی در آموزش عالی مسئولیت مختلفی داشته‌ام و با دانشگاه‌های مختلف هم ارتباط نزدیکی برقرار کرده‌ام، درخواستم این است که هر تحولی را می‌خواهیم رقم بزنیم باید به داشته‌های کشور اشراف کامل داشته باشیم.

توجه به داشته‌های علم و فناوری کشور

وی افزود: اگر هوشمندسازی را مطرح می‌کنیم باید بدانیم در کجا قرار داریم، بدون داشتن پشتوانه‌ها روی هر تحولی برنامه‌ریزی کنیم، برنامه‌ریزی‌ها عقیم خواهند ماند، لذا  برنامه ریزان و فعالان این حوزه به کلان روند‌ها توجه داشته باشند.

مخبردزفولی ادامه داد‌: کلان روند‌های علم و فناوری در جهان، منطقه و ملی را باید مدنظر داشته باشیم، اگر به این روند‌ها توجه نشود، نمی‌توان تحولی را رقم زد.

وی با اشاره به کلان‌روندهای جهانی گفت: به روزبودن نسبت به تحولات قرن ۲۱ جهانی مهم است چراکه تحولات بزرگی رخ داده است، اتفاقات بزرگی در حوزه تحولات علم و فناوری پیش روی ماست و اگر به آن توجه نکنیم و برای آنها طراحی نداشته باشیم فعالیت‌های ما ماندگار نخواهد بود.

رئیس فرهنگستان علوم با تاکید بر هوش مصنوعی گفت: امروزه هوش مصنوعی تنها در عرصه علم و دیتا مطرح نیست، هوش مصنوعی در زندگی بشر اثر دارد، این یک روند و مگاترند جهانی است باید به آن توجه کنیم. یکی از سوالات این است که ماشین جایگزین انسان خواهد شد؟ هوش مصنوعی جای هوش انسان را می‌گیرد؟ نظریه جهانی در این زمینه مطرح است، البته برخی معتقدند که با وجود پیچیدگی‌های ذهن انسان ماشین نمی‌تواند به جای انسان باشد.

مخبردزفولی ادامه داد: اگر به بازار‌های جهانی توجه نکنیم و سرمایه‌گذاری در این حوزه در کشور صورت نگیرد، کشور در رقابت‌پذیری جهان عقب می‌ماند، از این رو باید وارد رقابت‌های جهانی شویم ظرفیت‌های علم و فناوری را بشناسیم و بدانیم با چه تفکری به آن نگاه می‌کنیم.

وی با اشاره به بازار 1.5تریلیون دلاری هوش مصنوعی در جهان گفت: اگر هوش به رباتیک و کوانتوم متصل شود تحولات عظیمی ایجاد می‌کند. انرژی تجدیدپذیر، پروژه ژنوم، تحول در درمان معلولیت و غیره از تحولات بزرگ جهانی خواهد بود.

مخبر دزفولی با بیان اینکه در کلان روند‌های منطقه باید به ترند منطقه سوار باشیم، افزود: در این مسیر کمتر قدر دانشگاه‌ها دانسته شده و این در حالی است که سرریز علوم به اداره کشور و صنعت وارد می‌شود و باید با توجه این داشته‌های علمی و متصل کردن این داشته‌ها به کلان روند‌های جهانی و منطقه‌ای برنامه‌ریزی کنیم. 

سرمایه‌گذاری در کلان‌روندهای علم و فناوری جهانی

رئیس فرهنگستان علوم با اعلام اینکه شش کشور در علم کشور تاثیر‌گذار هستند، بیان کرد: یکی از این کشورها ایران است این کشورها به اندازه یکدیگر در کلان روندهای جهانی سرمایه‌گذاری نمی‌کنند، ما جز کشورهایی هستیم که در زمینه سرمایه‌گذاری در کلان روندهای جهانی ضعیف عمل کرده‌ایم. به عنوان مثال عربستان برای پروژه نئوم 500 میلیارد دلار اعتبار در نظر گرفته است، احتمالا این پروژه در کوتاه‌مدت به نتیجه نرسد اما در طولانی مدت به نتیجه می‌رسد. امکان دارد ورودی دانشمند به این کشور وارداتی باشد اما نتیجه آن تولید دانشمندان بومی خواهد بود.

وی با تاکید بر اینکه با رقیب‌های جدی در منطقه مواجهه هستیم، تاکید کرد: اگر به آنها فکر نشود و سرمایه گذاری نکنیم اهداف بزرگ به نتیجه نمی‌رسد چرا که بر اساس برآورد‌های منطقه‌ای کشور‌هایی مانند عربستان، امارات، قطر و ترکیه سرمایه‌گذاری‌های هنگفتی در حوزه هوش مصنوعی کرده‌اند و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۳۰ این میزان به ۳۲۰ میلیارد دلار خواهد رسید.

رئیس فرهنگستان علوم با تاکید بر اینکه امروزه نه علم، نه ثروت به تنهایی مهم نیستند، گفت: علم قدرت است و هر چه عالم‌تر بر مرکب علمی سوار شویم قدرت بیشتری خواهیم داشت.

تحول در آموزش عالی متناسب با تحولات جهانی

وی با اشاره به نفوذ هوش مصنوعی در زندگی مردم گفت: بدنه جمعیت جهانی با هوشمند سازی درگیر شده‌اند،‌ ۷۷ درصد از مردم دنیا به نوعی از تجهیزات هوشمندسازی بهره‌مند شده‌اند و ۹۱ درصد از کسب ‌وکار‌ها اصلی مبتنی بر هوشمندسازی در حال شکل‌گیری است باید سازکار آموزش عالی را با این روند تغییر دهیم.

مخبردزفولی با اشاره به چالش‌های پیشرو عنوان کرد: سند ملی هوش مصنوعی تصویب و ابلاغ شده است، بر اساس سازوکار به روز هستیم اما سازوکار به تامین مالی و تربیت نیروی انسانی نیاز دارد، دانشگاه‌ها می‌توانند تربیت نیروی انسانی را برعهده گیرند اما مسئولان اجرایی مسئولیت تامین مالی دارند. اگر در این زمینه از الان برنامه‌ریزی نکنیم، در هوشمند‌سازی که به امر عمومی تبدیل شده، انحصارگرایی ایجاد می‌شود و داده‌ها و جذب نیروی انسانی در کشورهای شمال شکل می‌گیرد و کشورهای جنوب عقب می‌مانند.

رئیس فرهنگستان علوم اضافه کرد: بنگاه‌های بزرگ جهانی نقش نظام سلطه‌گر نرم‌افزارهای جهانی را بازی خواهند کرد و این کار را می‌کنند. موتور جستجوی گوگل سهم 90 درصدی جستجوی جهانی را به خود اختصاص داده است او اکنون می‌داند که علاقه‌مندی ما چیست و چه موضوعاتی را دنبال می‌کنیم این داده بزرگی است که در اختیار گوگل است. از طرفی شاهد انحصار دسترسی سخت افزاری در اختیار کشورهای بزرگ،‌ گسترش شکاف محاسباتی میان کشورهای برخوردار و غیربرخوردار خواهیم بود.

سرمایه‌گذاری زیربنایی در علم و فناوری

مخبردزفولی تاکید کرد: کشوری در علم و فناوری پیشرفت خواهد کرد که داده‌ها و توان پردازش و سخت افزارهای پیشرفته‌تر را در اختیار داشته باشد،‌ اگر چنین رویکردی نداشته باشیم از چرخه اتفاقات قرن 21 حذف خواهیم شد، در این زمینه به سرمایه‌گذاری زیربنایی نیاز است، الگوهای جدید اکتشافات علم در حال شکل‌گیری است، در حال حاضر دانشمند ماشینی در حال شکل‌گیری است. برخی خطرها شاید تبدیل به فرصت شود به شرط اینکه ذهنیت انسانی حاکم بر هوش مصنوعی خودش را بر او تحمیل کند. توانایی فیزیکی و استعداد یک به یک افراد دیده می‌شود. در این مسیر در پرورش استعداد و هوشمندسازی، به صورت اختصاصی عمل خواهد شد.  همچنین بهبود نظام ارزشیابی نظام آموزش عالی و دانشجویی باید مدنظر داشته باشیم.

وی با بیان اینکه مواجهه هژمونی بزرگ در شکل دادن به آینده علم و فناوری است، اضافه کرد:  رویکرد مجموعه آموزش عالی باید تغییر اساسی داشته باشد، اجماع ملی باید در اجزای مختلف شکل بگیرد. اگر مسئولان درک درستی نداشته باشند اتفاق مورد نظر نمی‌افتد نگاه واقع‌بینانه به هوش مصنوعی و هوشمند سازی به عنوان یک روند جهان شمول باید مدنظر باشد.

رئیس فرهنگستان علوم خاطرنشان کرد: البته این رویکرد می‌تواند هم فرصت آفرین و هم مخاطرآمیز باشد، اگر آماده نباشیم مخاطره آمیز است اما اگر آماده باشیم فرصت ساز است. بازنگری ساختارهای آموزش عالی و توجه به زبان تمدنی باید در دستور کار باشد اگر به موضوعات توجه نکنیم و ناقص وارد این روندها شویم هویت دینی و ملی دچار آسیب می‌شود. بنایراین توجه به زبان فارسی و پیشینه تاریخی و تمدنی در هوشمند‌سازی و نگاه آینده نگارانه نسبت به تحولات باید مدنظر باشد.

انتهای پیام/

نادیا عابد