از آمار و ارقام مصرف دخانیات تا عوارض سقط جنین

به گزارش خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا، موضوع دخانیات سال‌هاست که گریبان‌گیر خانواده‌ها شده است. امروزه شکل مصرف و تنوع افرادی که از آن استفاده می‌کنند بسیار متفاوت از گذشته است. معمولاً همه افرادی که از این مواد دخانی استفاده می‌کنند، از آسیب‌های آن باخبر هستند؛ اما کاهش  سن اعتیاد و مصرف دخانیات، تغییر الگوی مصرف مواد مخدر و گرایش بیش از ۱۳۰درصد از زنان و دختران جوان به این مواد، روی جدید این آسیب است.

هفته ملی و روز جهانی بدون دخانیات هرساله برگزار می‌شود درحالی‌که روزبه‌روز به تعداد مصرف‌کنندگان اضافه می‌شود. سازمان بهداشت جهانی در راستای مقابله و پیشگیری از افزایش نرخ مصرف دخانیات، پیشنهاد‌هایی را به دولت‌ها و سیاست‌گذاران ارائه داده است. این سازمان معتقد است که حمایت از افزایش عوارض و مالیات بر صنعت دخانیات و محصولات آنها می‌تواند اقدامی مثبت در این زمینه باشد. همچنین افزایش آگاهی مردم نسبت به ترفند‌های صنایع دخانی (سبزشویی) و نظارت دقیق بر اجرای قوانین کنترل دخانیات را از دیگر اقدامات مهم و تأثیرگذار در این زمینه می‌داند.

آموزش افراد جامعه درباره مضرات استعمال و ایجاد انگیزه درمان، حمایت از اقدامات سیاسی در مورد ممنوعیت کاربرد پلاستیک در تولید مواد دخانی و بسته‌بندی‌های مربوطه، وضع سیاست‌های پیشگیرانه از توسعه مزارع توتون و حمایت از کشاورزان تنباکو برای روی آوردن به کشت جایگزین از دیگر پیشنهاد‌های سازمان بهداشت جهانی به دولت‌ها است.

بیماری و مرگ‌ومیر ناشی از مصرف دخانیات در جهان

اکنون حدود یک میلیارد و 300 میلیون نفر از جمعیت جهان دخانیات مصرف می‌کنند. سال ۲۰۲۰ حدود ۲۲.۳ درصد از جمعیت جهان از دخانیات استفاده می‌کردند که از این تعداد حدود ۳۶.۷ درصد مردان و ۷.۸ درصد زنان بودند. این درحالی‌که است که حدود ۸۰ درصد از مصرف‌کنندگان با درامد کم و متوسط زندگی می‌کنند. متأسفانه سالانه هشت میلیون ۳۰۰ هزار نفر در جهان به دلیل مصرف دخانیات جان خود را از دست می‌دهند به‌عبارت‌دیگر در هر ۴ ثانیه یک نفر به دلیل مصرف دخانیات فوت می‌کند.

تبعات مصرف دخانیات در کشور

متأسفانه آمار مرگ‌ومیر در ایران نیز بسیار نگران‌کننده است. سالانه بیش از ۵۰ هزار نفر به دلیل مصرف دخانیات جان خود را از دست می‌دهند. خسارت سالانه مصرف دخانیات در کشور بیش از ۵۰ هزار میلیارد تومان برآورد شده است که حدود ۱۳۶ تریلیون ریال هزینه‌های مستقیم تحمیل‌شده به حوزه سلامت برای درمان بیماری‌ها است. حدود ۲۲۶ تریلیون ریال خسارت برآورد شده برای مرگ زودهنگام مصرف‌کنندگان دخانیات و ۱۳۹ تریلیون ریال خسارت ناشی از کاهش بهره‌وری در اثر غیبت از کار برآورد شده است.

مصرف دخانیات در گروه سنی بالای ۱۸ سال در مردان حدود ۳ درصد و در زنان حدود ۱۱ درصد افزایش داشته است. از سوی دیگر مصرف قلیان هم نسبت به سال ۱۳۹۵ حدود ۵۴ درصد افزایش داشته است.

همچنین مصرف دخانیات در گروه سنی ۱۸ تا ۲۴ سال در بین زنان حدود ۹۰ درصد و در میان آقایان حدود ۳۴ درصد افزایش داشته است. این آمار در گروه سنی ۲۵ تا ۳۴ سال برای مردان ۱۹.۶ درصد و در بین زنان ۹۰.۸۸ درصد افزایش داشته است. لازم به ذکر است که حدود ۴ نفر از هر ۱۰ نفر مصرف‌کننده دخانیات برای ترک در یک سال گذشته اقدام کرده‌اند.

متأسفانه آمار‌ها حاکی از آن است که استعمال دخانیات در کشور به سنین ۹ و ۱۰ سالگی رسیده است و روند نگران‌کننده‌تر آن است که گروه هدف هم بیشتر دختران نوجوان کشور هستند.

عوارض مصرف دخانیات

وجود گلیسیرین در محلول سیگار الکترونیکی با آسیب به کیسه‌های هوایی ریه، خطر ابتلا به ریه را افزایش می‌دهد. مهم است بدانیم که هیچ نوع تنباکوی بدون دود، جایگزین خوبی برای سیگار نیست. همچنین سیگار بدون دود خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی و ریوی را افزایش می‌دهند و موجب سرطان‌های دهان، زبان، گونه، پوسیدگی دندان، ریزش دندان، لثه، مری و لوزالمعده می‌شوند. به‌صورت کلی صنعت دخانیات، محصولاتی را تولید و عرضه می‌کنند که اعتیادآور بوده و منجر به بیماری و مرگ می‌شوند. سرطان، سکته‌های قلبی و مغزی، نازایی، سقط‌جنین نیز از دیگر عوارض مصرف سیگار و دخانیات است.

اعظم موسوی متخصص زنان و زایمان در گفت‌وگو با خبرنگار سلامت خبرگزاری علم و فناوری آنا، درباره با عوارض مصرف سیگار روی جنین گفت: مصرف دخانیات از سوی مادر در دوران بارداری اثرات منفی بر روی جنین می‌گذارد. نیکوتین و مونوکسید کربن که در مواد دخانی مانند سیگار و قلیان وجود دارد، از طریق خون به‌صورت مستقیم به جنین می‌رسد.

وی ادامه داد: در دوران بارداری سیگار، هرچه بیشتر کشیده شود عوارض آن بیشتر خواهد بود. از عوارض مصرف دخانیات در دوران بارداری می‌توان به کاهش میزان اکسیژن برای مادر و جنین، افزایش ضربان قلب جنین، مرده‌زایی و افزایش احتمال سقط جنین اشاره کرد.

این متخصص زنان و زایمان خاطرنشان کرد: افزایش خطر تولد پیش از موعد یا نوزاد کم‌وزن، افزایش خطر ایجاد مشکلات تنفسی و بیماری‌های ریوی و افزایش خطر ابتلا به سندرم مرگ ناگهانی نوزاد، از دیگر عوارض مصرف دخانیات در دوران بارداری است.