چاقی موجب قاعدگی زودرس می‌شود/ هرگونه تغییر در عادت ماهانه مهم است

گروه سلامت خبرگزاری علم و فناوری آنا، ۲۸ ماه مه میلادی با هدف آموزش زنان درباره بهداشت قاعدگی و درک چرخه قاعدگی به عنوان روز جهانی بهداشت قاعدگی تعیین شده است تا حرف زدن درباره قاعدگی باعث افزایش آگاهی افراد از این موضوع مهم شود. ماه مه پنجمین ماه سال است و اکثر زنان معمولاً ۵ روز در ماه خونریزی دارند و چرخه قاعدگی معمولاً ۲۸ روز است و به همین دلیل ۲۸ ماه مه به عنوان نمادی برای توجه به بهداشت قاعدگی انتخاب شده است.

در همین راستا سودابه درویش، دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در گفت‌وگو با خبرنگار سلامت خبرگزاری آنا در رابطه با بهداشت دوران قاعدگی اظهار کرد: استروژن و پروژسترون هورمون‌هایی هستند که از تخمدان‌ها ترشح می‌شوند. استروژن باعث رویش آندومتر و افزایش ضخامت آن شده درحالی که پروژسترون موجب ریزش آندومتر می‌شود. در مدت زمانی که آندومتر درحال رویش و ضخیم شدن است، فرد می‌تواند باردار شود. اگر بارداری رخ ندهد، سطح هورمون کاهش یافته و آندومتر دچار ریزش می‌شود. بانوان این ریزش را به صورت خون‌های دوران قاعدگی می‌بینند.

وی در پاسخ به این سوال که آندومتر به چه چیزی گفته می‌شود، گفت: آندومتر لایه درونی رحم است. جفت هنگام بارداری در آندومتر لانه‌گزینی می‌کند. طی چرخهٔ قاعدگی، اندومتریوم به شکل لایهٔ بافتی غدد لنفاوی ضخیم و رگ‌های خونی رشد می‌کند. برای اینکه این لایه مخاطی رحم، جای مناسبی برای قرارگرفتن جفت و جنین باشد، در هرماه یک لایه تشکیل می‌شود که اگر حاملگی اتفاق نیفتد، ریزش کرده و به شکل خونریزی مشاهده می‌شود.

این متخصص زنان و زایمان ادامه داد: معمولاً زمان سیکل قاعدگی درهنگام بلوغ است. از ۹ تا ۱۶ سالگی باید این اتفاق طبیعی در بدن رخ دهد. برخی فاکتور‌ها مانند چاقی موجب می‌شوند سیکل قاعدگی در برخی از افراد زودتر رخ دهد. اگر قاعدگی زودتر از ۹ سالگی باشد به آن «قاعدگی زودرس» می‌گویند که موجب کاهش افزایش قد می‌شود. از سوی دیگر اگر این روند دیرتر اتفاق بیفتد، فرد باید از نظر مشکلات رحمی، هورمونی و تخمدانی بررسی شود.

درویش با بیان اینکه دانستن برخی نکات در دوره سیکل قاعدگی بسیار مهم است گفت: حداقل فاصله میان هر سیکل ۲۱ روز است، اما در برخی افراد تا ۴۵ روز نیز طبیعی است؛ بنابراین اگر فردی زودتر از سه هفته یک بار خونریزی داشته باشد یا فاصله سیکل‌هایش بیشتر از ۴۵ روز باشد باید حتما به پزشک مراجعه کند.

وی افزود: افرادی که قاعدگی‌های بیشتر از ۱۰ روز و کمتر از ۳ روز دارند یا میزان خون‌ریزی آنها شدید است به طوری که مکرر باید پد را تعویض کنند، به پزشک مراجعه و مورد بررسی قرار گیرند. همچنین کسانی که دفع زیاد لخته خون و درد شدید در این دوران دارند نیز حتما از نظر آندومتریوز بررسی شوند.

فلوشیپ جراحی‌های کف لگن تصریح کرد: گاهی خون‌ریزی‌های شدید عوارض ناشی از «میوم» است که باعث کم‌خونی در بانوان می‌شود. از عوارض کم‌خونی نیز می‌توان به خستگی، ضعف، بی‌خوابی و بی‌قراری اشاره کرد. به همین دلیل است که کوچک‌ترین تغییرات در این دوران مهم بوده و باید بررسی شوند.

درویش به اهمیت رعایت بهداشت در دوران قاعدگی اشاره کرد و گفت: تعویض بموقع پد‌های بهداشتی بسیار مهم است. بانوان پس از استفاده حتما آن را درون پلاستیک و سطل دردار بیندازند. توصیه می‌شود از مواد شیمیایی سنگین مانند صابون استفاده نشود، زیرا باکتری‌های مفید اطراف واژن را ازبین می‌برد. از سوی دیگر یکی از اصلی‌ترین دلایل بیماری‌های عفونتی در دوره قاعدگی زنان عدم رعایت بهداشت فردی و جنس لباس زیر آنهاست. بانوان از لباس زیر با الیاف نخی استفاده کنید تا از بروز حساسیت پوستی جلوگیری شود.