دانش‌بنیان‌ها در بودجه ۱۴۰۳ چه جایگاهی دارند؟

علی پاشایی بیداردر گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری علم و فناوری آنا به بررسی وضعیت دانش‌بنیان‌ها در بازارهای مختلف پرداخت و گفت: یکی از مباحث مهم که چند سالی است به طور کلی کشور به آن توجه ویژه دارد، توجه به شرکت‌های دانش‌بنیان‌ بوده که در سیاست‌های کلی مقام معظم رهبری هم به طور ویژه و متعدد (در سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی، سیاست‌های کلی علم و فناوری و سایر مواردی که ابلاغ کردند) به بحث دانش‌بنیان‌ها توجه شده است.

پژوهشگر حوزه دانش‌بنیان‌ها و صنایع خلاق افزود: در بحث قوانین هم از سال ۸۹ که قانون حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان‌ مصوب شد، شاهد شروع حمایت‌ها از این شرکت‌ها بودیم. بعد از آن صندوق نوآوری بر مبنای ماده ۵ همین قانون شکل گرفت و سال ۹۱ اساسنامه آن در دولت تصویب و پایه‌ای برای تأمین مالی شرکت‌های دانش‌بنیان‌ ایجاد شد.

این کارشناس شرکت‌های دانش‌بنیان‌ تصریح کرد: سال ۱۴۰۱ هم قانون جهش تولید دانش‌بنیان‌، قانونی بود که حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان‌ را بعد از حدود ۱۲ سال متناسب با تغییرات جهانی در حوزه فناوری، یک پله بالاتر برد و شکل جدیدی از حمایت‌ها را ایجاد کرد.

برتری و امتیاز برای شرکت‌های دانش‌بنیان‌ داخلی 

پاشایی بیدار ادامه داد: یکی از این مباحث ماده ۳ قانون جهش تولید دانش‌بنیان‌ بود که تأکید می‌کرد از طریق حذف معافیت حقوق ورودی که برای واردات ماشین آلات بود، برای این شرکت‌ها تأمین مالی شود تا به شکلی این تعرفه‌گذاری و معافیت دیگه نباشد و ارجحیت و امتیازی برای شرکت‌های دانش‌بنیان‌ داخلی داشته باشیم.

وی خاطرنشان کرد: در تبصره ۶ قانون بودجه ۱۴۰۲ که مربوط به عوارض و مالیات است به طور جدی بیان شد؛ باید نیم درصد از صادرات مواد خام و نیمه خام به مقوله حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان‌ اختصاص پیدا کند. عدد نیم درصد در مواد خام و نیمه خام بسیار بزرگ است یعنی عددی چند هزار میلیاردی می‌شود، چون وقتی از بُعد کل صادرات مواد خام و نیمه خام نگاه می‌کنیم، یک عدد بزرگی می‌شود و برای این موضوع اختصاص داده شد.

این پژوهشگر حوزه دانش‌بنیان‌‌ها و صنایع خلاق گفت: در تبصره ۱۸ بودجه ۱۴۰۲ هم تسهیلاتی برای حمایت از اشتغال فناورانه برای شرکت‌های دانش‌بنیان‌ قرار داده شد. سال ۱۴۰۱ هم این موضوع بود و فکر کنم حدود ۲همت برای شرکت‌های دانش‌بنیان‌ و شرکت‌هایی که خلاقیت در سبد محصول دارند، اختصاص پیدا کرد.

۵ هزار میلیارد تومان برای صندوق نوآوری شکوفایی به منظور تسهیلات‌دهی به شرکت‌های دانش‌بنیان‌

پاشایی بیدار توضیح داد: برای سال ۱۴۰۳ هم در تبصره ۲ که مربوط به اشتغال است، ۵ هزار میلیارد تومان برای صندوق نوآوری شکوفایی در نظر گرفته شده تا از منابعش برای تسهیلات دهی به شرکت‌های دانش‌بنیان‌ و تقویت آنها استفاده شود.

وی ادامه داد: اکنون یکی از مسائل جدی که در نظام تولید صنعتی کشور وجود دارد، تأمین مالی است، چون به دلیل جلوگیری از رشد نقدینگی، بانک‌ها در موضوع ارائه تسهیلات دست بسته هستند؛ اما دست صندوق نوآوری شکوفایی نسبت به بانک‌ها بازتر است بنابراین به‌راحتی به شرکت‌های دانش‌بنیان‌ تسهیلات ارائه می‌کنند و این یک امتیاز برای این شرکت‌ها است که یک مقدار آسان‌تر نسبت به شرکت‌های دیگر می‌توانند تسهیلات دریافت کنند البته این صندوق هم فرآیند طولانی مدت خود را دارد.

ضرورت حمایت از دانش‌بنیان‌‌ها در بودجه 

این کارشناس شرکت‌های دانش‌بنیان‌ تأکید کرد: لازم به ذکر است که در بودجه به عنوان سند مالی یک ساله کشور نمی‌توانیم خیلی از مسائل را لحاظ کنیم و حل آنها نیاز به قوانین موضوعی دارد. در بودجه صرفا بحث تسهیلات، اعتبارات و بودجه‌های ویژه‌ای که برای خرید تجهیزات و تملک دارایی‌های سرمایه‌ای بتوانیم به دستگاه‌ها بدهیم، لحاظ می‌شود و از این جهت در چند بخش بودجه ضرورت حمایت از دانش‌بنیان‌‌ها آورده شده است.