جای خالی فناوری‌ نو در مدیریت مصرف سوخت خودروها

ابوالفضل خلخالی، معاون مدیرکل گروه فناوری و نوآوری دفتر صنایع خودروی وزارت صنعت، معدن و تجارت در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری علم و فناوری آنا گفت: با وجود ناترازی در تولید و مصرف انرژی در کشور در شرایطی قرار داریم که مصرف سوخت خودرو‌های درون‌سوز متداول در کشور بالاست.

عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت ادامه داد: برای حل این مشکل باید چاره‌ای اندیشید. شایان ذکر است که به طور معمول ما در حال استفاده از موتور‌های تنفس طبیعی با حجم سیلندر بالا هستیم که به‌رغم حجمی بین هزار و ۵۰۰ تا دو هزار سی سی، همچنان توان خروجی و گشتاور بالایی را ارائه نمی‌دهند.

خلخالی اظهار کرد: اگر ما نسبت توان خروجی به مصرف سوخت موتور‌های متداول داخلی را بررسی کنیم با ضریب پایینی مواجه می‌شویم که نسبت به شرایط روز دنیا چندان قابل قبول نیست. از این رو به تکنولوژی‌هایی مانند توربوشارژر‌ها و یا سیستم‌های تزریق سوخت پیشرفته برای بهسازی موتور‌های درون‌سوز داخلی نیاز داریم که متاسفانه چندان به آن پرداخته نشده است.

وی ادامه داد: یکی دیگر از راهکار‌های امروزی برای کاهش مصرف سوخت، کم کردن تعداد سیلندر‌هاست به‌طوری‌که استفاده از موتور‌های سه سیلندر در خودرو‌های کوچک راه حلی متدوال به شمار می‌رود؛ اما متاسفانه در خودرو‌های پرتیراژ خود از این موارد بهره‌گیری نمی‌کنیم.

تکنولوژی هیبرید، راه حلی دیگر برای فرار از معضل ناترازی سوخت

این استاد دانشگاه گفت: راه حل دیگر حرکت به سمت خودرو‌های هیبریدی است. خودرو‌های هیبرید در دنیا امروز از فاز تحقیق و توسعه عبور کرده‌اند و به نوعی یک تکنولوژی به کمال رسیده و پخته به حساب می‌آیند. انواع سیستم‌های هیبریدی برای استفاده در دسترس است.

وی ادامه داد: به عنوان مثال برای راه‌اندازی خودروی کوچکی در کلاس‌ A می‌توان به‌راحتی نظر داد که از چه سیستم هیبریدی می‌توان برای حداکثر بهره‌وری استفاده کرد. تکنولوژی هیبرید در حال حاضر به پختگی کامل رسیده است و به صوت بسته‌هایی که از پی-زیرو تا پی-سیکس نامگذاری می‌شود بسته‌بندی شده‌اند.

خلخالی تصریح کرد: ما متاسفانه به این تکنولوژی‌ها نپرداخته ایم. امروزه حتی جعبه دنده‌هایی ابداع شده‌اند که داخل خود ژنراتوری برای تولید انرژی از گشتاور مجموعه در زمانی که نیاز به انتقال انرژی نیست، دارند؛ به این ترتیب که این ژنراتور زمانی که خودرو برای حرکت احتیاج به انتقال قدرت ندارد فعال شده و برق تولید می‌کند.

وی با تاکید بر استفاده از فناوری‌های نوین در خودروسازی ادامه داد: مثال ژنراتوری که ذکر شد به‌راحتی می‌تواند تا ۳۰ درصد مصرف سوخت در خودرو‌های هیبریدی را کاهش دهد. در نتیجه استفاده از فناوری‌های نو در خودروسازی برای مدیریت مصرف سوخت فعلی ضروری و بدیهی است.

این استاد دانشگاه اظهار کرد: علاوه بر این موضوعات، استفاده از خودرو‌های کاملا برقی نیز می‌توان در تغییر سبد سوخت مصرفی کشور مؤثر باشد. این نوع خودرو در دست مصرف‌کننده، از سوخت فسیلی بی‌نیاز است؛ اما در صنایع پایین‌دستی ممکن است همچنان تولید انرژی همراه با مصرف سوخت‌های فسیلی باشد.

وی ادامه داد: در این نوع خودرو مدیریت مصرف انرژی می‌تواند که به شرایط کار نیروگاه‌های ما کمک شایانی کند به صورتی که می‌توان انرژی را در این خودرو بازیافت و مجدد مورد استفاده قرار داد.

دانش‌بنیان‌ها و تکنولوژی کاهش مصرف سوخت

خلخالی درباره دلایل عدم ورود دانش‌بنیان‌ها برای تولید و به کارگیری این نوع تکنولوژی‌ها گفت: به طور کلی این نوع تکنولوژی‌ها به دلیل نبود فناوری بومی کمرنگ نیستند. دانش‌بنیان‌های ما به‌راحتی می‌توانند این نوع فناوری را کسب و توسعه دهند. دلیل این ضعف را باید در نبود مدیریت کلان در این موضوع است.

استاد دانشگاه تاکید کرد: باید مدیریتی وجود داشته باشد که ما بتوانیم از دانش خود برای تولید و بهره‌گیری استفاده کنیم. به عنوان مثال برای ساخت یک دستگاه توربوشارژ برای موتور‌های احتراق داخلی خود نیاز به یک فاز تحقیق و توسعه، ساخت نمونه برای آزمایش و پس از آن تولید انبوه داریم.

خلخالی ادامه داد: این قیمت نیاز به سرمایه‌گذاری دارد که از لحاظ اقتصادی باید در زمان مناسب و با نرخ معقول بازگشت داشته باشد. از این رو برای ایجاد صرفه اقتصادی محصول باید تیراژ بالایی داشته باشد. از همین رو باید با مدیریت کلان باید شرایطی ایجاد کنیم که این محصول با تغییر اندکی قابلیت استفاده در موتور‌های مختلف را داشته باشد و این موضوع در حوزه مدیریت کلان کشور است.

عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت ادامه داد: از سوی دیگر باید شرایط ورود این نوع تکنولوژی‌ها به کشور به گونه‌ای باشد که برای تولید کننده داخلی و شرکت‌های دانش‌بنیان دچار آسیب نشوند؛ بنابراین اگر ما بتوانیم حوزه مدیریت کلان را سازماندهی کنیم، دانش‌بنیان های ما مشکلی برای توسعه تکنولوژی نخواهند داشت.