۱۳ فروردین در دنیای علم چه خبر؟

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا، تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوری‌ها، کشف‌ها و حتی زادروزها و درگذشت‌های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمی‌گیرد. در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز ۱۳ فروردین برابر ۱ آوریل را ورق می‌زنیم.

***

آلن کُن

 ۱ آوریل ۱۹۴۷ میلادی برابر با ۱۳ فروردین ۱۳۲۶ خورشیدی، آلن کُن، ریاضی‌دان فرانسوی که در سال ۱۹۸۲ مدال فیلدز را برای نظریه عملگرها برنده شد، به‌دنیا آمد. قابل توجه‌ترین دستاوردهای او عبارت‌اند از: طبقه‌بندی کلی و یک قضیه ساختار برای عوامل از نوع ۳، طبقه‌بندی هم‌ریختی‌هایی عامل فراتناهی که به‌عنوان آماده‌سازی برای سهم بعدی عمل می‌کند، طبقه‌بندی عوامل تزریق و همچنین کاربرد نظریه C-جبرها در هندسه دیفرانسیل. C-جبرها امروه ابزار مهمی در نظریه نمایش‌های یکه‌ای گروه‌های فشرده موضعی هستند و همچنین در فرمول‌بندی جبری مکانیک کوانتومی به‌کار می‌روند.

نرمن آبرامسن

 ۱ آوریل ۱۹۳۲ میلادی برابر با ۱۳ فروردین ۱۳۱۱ خورشیدی، نرمن آبرامسن، دانشمند علوم رایانه‌ای اهل آمریکا که سامانه ALOHAnet را برای ارتباطات بی‌سیم رایانه‌ای توسعه داد به‌دنیا آمد. ALOHAnet  اولین شبکه مدرن داده‌ها بود که اساس پروتکل‌های ضروری در اترنت امروزی را تشکیل داد. این سامانه که در سال ۱۹۷۰ افتتاح شد، با سرعت ۹۶۰۰ بیت‌درثانیه، بااستفاده از رادیو برای ارائه شبکه‌ای از داده‌های سوئیچ بسته بی‌سیم بین چند جزیره هاوایی به کار افتاد. نوآوری‌های آن شامل اولین حسگرهای رادیویی بسته، اولین تکرارکننده‌های رادیویی بسته، اولین شبکه بسته‌های ماهواره‌ای و اولین دسترسی رادیویی به اینترنت بود. برای این دستاوردها، آبرامسن برنده جایزه عضو پیوسته انجمن مهندسان برق و الکترونیک و مدال الکساندر گراهام بل آی‌تریپل‌ئی شد.

جان هولتر

۱ آوریل ۱۹۱۶ میلادی برابر با ۱۳ فروردین ۱۲۹۵ خورشیدی، جان هولتر، مخترع آمریکایی به‌دنیا آمد. هولتر پیشرو در توسعه دریچه‌ای است که در درمان هیدروسفالی (تجمع مایع مغزی) استفاده می‌شود. پسر هولتر مدت کوتاهی پس‌از تولد، از هیدروسفالی رنج می‌برد و بنابراین، او از دو جراح به‌نام‌های یوجین اسپیتز و فرانک نولسن آموخت که یک دریچه مناسب برای تخلیه مایع از مغز می‌تواند فشار جمجمه را در وضعیت طبیعی حفظ کند. هولتر برای نجات پسرش نوعی شیر کنترل فشار (شانت) را از جنس سیلیکون اختراع کرد تا از مشکلات تجمع مایع مغزی جلوگیری کند. بعدها او و اسپیتز شرکتی را برای تولید شانت‌ مغزی با استفاده از سیلیکون سیلاستیک تأسیس کردند. شانت اسپیتز-هولتر از اواخر دهه ۱۹۵۰ به میلیون‌ها نفر در سراسر جهان کمک کرده است. هولتر بعدها وسایل پزشکی دیگری ازجمله پمپ‌های دیالیز، دریچه‌های مصنوعی قلب و تاندون‌های انگشت را توسعه داد.

شارل-ادوار براون-سکار

۱ آوریل ۱۸۹۴ میلادی برابر با ۱۳ فروردین   ۱۲۷۳ خورشیدی، شارل-ادوار براون-سکار، فیزیولوژیست و نورولوژیست فرانسوی درگذشت. او متخصص غدد درون‌ریز و فیزیولوژیستی پیشرو در حوزه عصب‌شناسی و جزو اولین کسانی بود که فیزیولوژی نخاع را بررسی کرد. سال ۱۸۴۹، او کشف کرد که رشته‌های حسی، اما نه حرکتی، در نخاع متقاطع هستند. بنابراین بریدگی نخاع در نیمه از یک طرف باعث فلج‌شدن همان سمت بدن و بی‌حسی در سمت مخالف بریدگی می‌شود. او همچنین در سال ۱۸۵۶ کشف کرد که غدد فوق‌کلیوی برای زندگی ضروری‌اند و بعدها نشان داد که ترشحات داخلی (یعنی هورمون‌ها) به‌عنوان وسیله‌ای برای ارتباط سلول‌های بدن با یکدیگر خدمت می‌کنند.