آشنایی با مفاهیم اقتصاد دانش‌بنیان (۲۳)
چرا مدیران جسارت استفاده از محصولات دانش‌بنیان را ندارند؟
عضو کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران گفت: اگرچه توان تولید محصولات دانش‌بنیانی توسط شرکت‌ها وجود دارد؛ اما جسارت لازم در مدیران کشور برای استفاده از این ظرفیت وجود ندارد.
سید جواد شاه‌صفدری در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری علم و فناوری آنا اظهار کرد: با وجود آنکه اقتصاد دانش‌بنیان و کسب سهم آن از کل اقتصاد کشور سال‌هاست مطرح شده؛ اما به اذعان آمار‌ها این سهم در اقتصاد ما بسیار اندک است. متاسفانه در کشور بسیاری از واژه‌ها فقط کاربرد لفظی پیدا کرده‌اند و جایی در عمل و اجرا ندارند.
وی افزود: بسیاری از تکنولوژی‌هایی که امروز در صنایع به‌ویژه صنایع مادر کاربرد دارند وارداتی هستند و عملاً باید گفت که دانش‌بنیان‌ها جایی در صنایع ندارند و به کاربردن لفظ دانش‌بنیانی بر روی صنایع ابزاری برای استفاده از رانت شده است.
دسترسی برخی برای استفاده از حمایت‌های پیش‌بینی‌شده برای دانش‌بنیان‌ها
شاه‌صفدری عنوان کرد: این رانت‌ها شامل اخذ مجوزها، استفاده از تسهیلات، معافیت‌های مالیاتی و دریافت وام می‌شود. برخی شرکت‌هایی ثبت کرده و نام دانش‌بنیان بر آن نهاده‌اند و محصول و دانش دانش‌بنیانی نیز ندارند، اما عملاً این امکان را داشته‌اند که بتوانند از تسهیلات دولتی که برای حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان پیش‌بینی شده است، استفاده کنند.
ادعای کذب برخی شرکت‌ها در تولید محصولات دانش‌بنیانی
وی افزود: به گفته کارشناسان نظارت مؤثری بر هدایت این حمایت‌ها از دانش‌بنیان‌های واقعی صورت نمی‌گیرد. برخی محصولاتی دانش‌بنیانی معرفی می‌شوند که سال‌هاست در دنیا در حال تولید هستند و در ایران نیز بیش از یک دهه است که تولید می‌شوند، اما شرکت یا شرکت‌هایی مدعی هستند که محصول دانش‌بنیانی جدید تولید کرده‌اند.
عضو کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران درباره ظرفیت بخش نفت و گاز و پتروشیمی کشور برای جذب دانش‌بنیان‌ها که بیشتر در استان‌های جنوبی کشور مستقر هستند، خاطرنشان کرد: در صنعت پتروشیمی و نفت معضلات اساسی وجود دارد. اکنون کاتالیست‌هایی در این صنایع مورد استفاده است که کیفیتی به مراتب پایین‌تر از تولیدات خارجی دارد و موجب افت کیفیت محصولات و کاهش راندمان در محصولات پتروشیمی را به دنبال داشته است.
صنایع مادر روی خوشی به شرکت‌های دانش‌بنیان نشان نمی‌دهند
وی افزود: از سوی دیگر اکنون شرکت‌های دانش‌بنیان متعددی هستند که به طور مثال قصد ورود به صنایع پتروشیمی را دارند، اما روی خوشی از سوی این صنایع به آنها نشان داده نمی‌شود که البته باید مورد آسیب‌شناسی قرار گیرد تا معین شود که تا چه میزان حق با صنایع است و تا چه میزان باید همکاری و تعامل لازم با دانش‌بنیان‌ها صورت بگیرد.
ظرفیت بومی‌سازی تکنولوژی‌های تولید پتروشیمی در کشور وجود دارد
شاه‌صفدری خاطرنشان کرد: این ظرفیت که عمده تولیدات و تکنولوژی‌های تولید در صنعت پتروشیمی بومی‌سازی شود، وجود دارد و دانش آن نیز در کشور موجود است، اما استفاده‌ای از آن صورت نمی‌گیرد.
وی افزود: استفاده از دانش‌بنیان‌ها اکنون در بخش‌هایی از صنعت در حال انجام است که بهره‌وری آن بسیار پایین است.
ضرورت الزام‌های قانونی برای استفاده از دانش‌بنیان‌ها
عضو کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران در پاسخ به این پرسش که آیا الزام‌های قانونی برای استفاده از دانش‌بنیان‌ها مورد نیاز است، گفت: الزام‌های قانونی در کنار شجاعت مدیران و حذف بروکراسی به رشد شرکت‌های دانش‌بنیان و افزایش سهم آنها در اقتصاد کمک خواهد کرد.
آزمایشگاه‌ها و مراکز رشد در اختیار دانش‌بنیان‌ها قرار گیرد
وی افزود: باید آزمایشگا‌ه‌های مجهز و مراکز رشد در اختیار دانش‌بنیان‌ها قرار گیرد تا دانش‌بنیان‌ها شجاعت پیدا کنند و به این عرصه ورود کنند و در این مسیر حذف بروکراسی عاملی مهم است که می‌تواند زمینه‌ساز رشد شرکت‌های دانش‌بنیان باشد.
میزان اندک دانش‌بنیان‌ها در صنایع بالادست کشور
شاه‌صفدری خاطرنشان کرد: تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان در صنایع بالادست کشور بسیار اندک است و هنوز شرکت‌های دانش‌بنیان داخلی این جرئت را ندارند که محصولات خود را بدون لایسنس خارجی به بازار عرضه کنند.
مدیران جسارت لازم را برای استفاده از محصولات دانش‌بنیانی ندارند
وی تأکید کرد: اگرچه توان تولید محصولات دانش‌بنیانی توسط شرکت‌ها وجود دارد، اما جسارت لازم در مدیران کشور وجود ندارد که البته نگاه خوش‌بینانه آن است که جسارت وجود ندارد، اما قطعاً دلایل دیگری نیز دارد.
در شرایط تحریمی هم نبودیم وظیفه دولت حمایت از دانش‌بنیان‌ها بود
عضو کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران درباره حمایت و عدم حمایت از دانش‌بنیان‌ها، تصریح کرد: وظیفه دولت حمایت از کسب‌وکار‌هاست و صنایع دانش‌بنیان در کشور حتی اگر در شرایط تحریمی نیز قرار نداشتیم باید مورد حمایت دولت قرار می‌گرفتند.
وظیفه دولت در شناسایی دانش‌بنیان‌های واقعی
وی ادامه داد: البته شناسایی دانش‌بنیان‌های واقعی نیز از وظایف دولت است و اگر منابع یا اختیاراتی باید در اختیار آنها قرار بگیرد باید با هدف تخصیص درست منابع دانش‌بنیان‌های واقعی را شناسایی کند و منابع در مسیر درست آن هدایت شود.
عملکرد غیرقابل دفاع معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در حمایت از دانش‌بنیان‌ها
شاه‌صفدری درباره عملکرد معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری نیز عنوان کرد: شرایط موجود نشان می‌دهد این عملکرد چندان مناسب نبوده است.
عضو کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران با تأکید براینکه دانش‌بنیان لفظی برای استفاده از رانت شده است، بیان کرد: بسیاری از تکنولوژی‌هایی که امروز در صنایع به ویژه صنایع مادر کاربرد دارند، وارداتی هستند و عملاً باید گفت که دانش‌بنیان‌ها جایی در صنایع ندارند و به کاربردن لفظ دانش‌بنیانی روی صنایع ابزاری برای استفاده از رانت شده است.
انتهای پیام/
