فروش، بزرگ‌ترین چالش صنایع دستی است

به گزارش گروه فرهنگی آنا و به نقل از روابط عمومی رادیو گفت‌وگو، برنامه «گفت‌وگوی فرهنگی» با موضوع چالش ها و توانمندی های صنایع دستی کشور و با حضور حجت اله مرادخانی مشاور معاونت صنایع‌دستی و هنرهای سنتی سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری و دکتر رضا میرمبین مدرس دانشگاه به روی آنتن رفت.

مرادخانی با بیان اینکه نمی توان کیفیت صنایع دستی را به صورت قاطع به عنوان چالش مطرح کرد، گفت: ما همچنان در رشته های مختلف صنایع دستی به راحتی می توانیم آثار با کیفیت، به قیمت و جذابی را چه در تهران و چه در اقصی نقاط ایران مشاهده نماییم، بنابراین چالش امروز ما در وهله نخست، کیفیت نیست.

وی افزود: نمی توان کاملا منکر این بود منتها در برابر این استدلال می توانیم نمونه های بسیاری را در تایید کیفیت بالای صنایع دستی ایران بیاوریم.

وی چالش اصلی صنایع دستی را بحث فروش خواند و تصریح کرد: در معنای عام فروش، حتی صادرات هم شامل حال این قضیه می شود چرا که در صنایع دستی به علت تحولاتی که در دو دهه اخیر در سبک زندگی مردم ایران صورت گرفته و آن شیوه سبک مدرنیزاسیونی که در جریان زندگی عامه مردم به وجود آمده، سبب شده تا به نوعی آن رویکرد نسبت به کالاها در تولیدات فرهنگی کشور کمرنگ شود.

مرادخانی متذکر شد: از سوی دیگر کار فرهنگی موثری هم صورت نگرفته و باعث ایجاد این گسست شده است و این گسست وقتی مشمول گذر زمان می شود، ممکن است یک الی دو نسل در این بازه زمانی ایجاد شود و عبور کند و آنها نا آشنا باشند و در نتیجه وقتی که بخواهد هدیه ای بدهند به فکرشان خرید محصولات فرهنگی نمی افتد.

مشاور معاونت صنایع‌دستی و هنرهای سنتی سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری به عرصه بین المللی اشاره داشت و گفت: بخاطر تحریم های ناجوانمردانه ای که کشور ما در یک دهه اخیر با آن رو به رو بوده است، خیلی از بازارهای ما و فضاهای بین المللی که در اختیار داشتیم و بسیار هم فعال بودند، به نوعی کم رنگ شده اند و یا بعضی از آنها از دست رفته اند. منتها در سال های اخیر به خصوص در دوره پس از برجام، با رایزنی هایی که انجام شده، فرصت هایی دارد مجددا احیا می شود.

در ادامه رضا میرمبین به رشته های فعال در صنایع دستی اشاره کرد و بیان داشت: با احصایی که در رشته های اصلی و زیر رشته ها انجام شده، عددی قریب به 350 رشته صنایع دستی، احصا و تدوین و مشخص شده که زنده هستند.

این مدرس دانشگاه بزرگترین مشکل در صنایع دستی را بازاریابی بیان کرد و گفت: در حال حاضر، تولید کنندگان ما با مازاد تولید رو به رو هستند و عملا نمی دانند با این مازاد، چه کنند و بعد از مدتی آن را رها می کنند و به تبع فرزندانشان به دنبال آن رشته ها نخواهند رفت.

مرادخانی فرهنگ سازی در زمینه استفاده از صنایع دستی را مهم برشمرد و افزود: با کارهایی که در دو سه سال اخیر صورت گرفته، ضریب چانه زنی صنایع دستی در فضای افکار عمومی جامعه ما رشد چشمگیر پیدا کرده و رسانه ها بیشتر فعال شده اند و در ایجاد فرهنگ سازی نقش داشته اند.

میرمبین سیاست هایی که سازمان صنایع دستی و گردشگری کشور در پیش گرفته را مفید دانست و خاطر نشان کرد: این سیاست ها کمی نیاز به تقویت و همچنین دامن زدن بیشتر دارد.

وی متذکر شد: قانون عدم تصدی گری، دست سازمان صنایع دستی و گردشگری را از مداخله گری کوتاه می کند و ما نمی توانیم مداخله مستقیمی داشته باشیم و صرفا می توانیم از طریق سیاستگذاری و برنامه های ترویجی و حمایتی از جمله پرداخت تسهیلات به آنها کمک کنیم.

وی با ابراز خوش بینی از سیاست گذاری های صورت گرفته، گفت: فکر می کنم با سیاست هایی که در پیش رو است، روند به سمت بهبود وضعیت پیش خواهد رفت.

در ادامه مرادخانی مشکل ساختاری را یکی از چالش های موجود برای اجرای درست مسئولیت ها در سازمان بیان کرد و اظهار داشت: از وقتی در سال 1385 سازمان صنایع دستی ادغام شد، متاسفانه بعد از آن ساختار حقوقی برای این بخش، بازنویسی نشد و الان یکی از چالش هایی که ما با آن به طور جدی در روند فعالیت ها و مسئولیت هایی که برای سازمان و معاونت صنایع دستی مواجه هستیم، مشکل ساختاری است. یعنی ساختار و چارت معاونت صنایع دستی در شرایط فعلی جوابگوی مسئولیت ها و حجم کارهایی که می کند، نیست.

مشاور معاونت صنایع‌دستی و هنرهای سنتی سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری افزایش ضریب چانه زنی صنایع دستی ایران در عرصه بین المللی را یکی از حمایت هایی بیان کرد که سازمان صنایع دستی انجام می دهد و گفت: صنایع دستی ایران به نوعی به حاشیه رفته بود، منتها در دو سه سال اخیر در اجلاس های بین المللی و حضور در شورای جهانی صنایع دستی، فعالیت ها بسیار خوب، امید بخش و موثر بوده است.

میرمبین سیستم تدریس در آموزش عالی را یکی دیگر از مشکلات موجود خواند و تصریح کرد: رشته هایی که در زمینه هنرهای سنتی در ایران و جود دارد و در دانشگاه های ایران تدریس می شود، مشکل بزرگی دارد و آن این است که هنرجویان نمی دانند قرار است استادکار شوند و یا پژوهشگر و زمان بسیار محدود است. وقتی در قالب سیستم ترمی واحدی کارگاه تعریف می شود، به خاطر مدت زمان کوتاه، اساتید معمولا نمرات را اغماضی می دهند و بعد از چهار سال، ما نه پژوهشگر ، نه استادکار و نه منتقد داریم.

این مدرس دانشگاه افزود: معتقد هستم سیستم آموزش عالی باید به سمتی برود که تکلیف را مشخص کند که آیا شخص می خواهد، استادکار یا منتقد هنری و یا پژوهشگر شود.

برنامه «گفت‌وگوی فرهنگی» از شنبه تا چهارشنبه ساعت 20 از شبکه رادیویی گفت‌وگو پخش می شود و علاقه‌مندان می توانند برای دریافت فایل صوتی برنامه به سایت رادیو گفت‌وگو مراجعه کنند.