شعار می‌دهم پس هستم! / عباراتی که در تاریخ می‌ماند
به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا، «شعار» یکی از مسائل ویژه مربوط به رویداد‌های مهم به ویژه رویداد‌های فرهنگی است. بسیاری از جشنواره‌ها، نمایشگاه‌ها و اتفاقات فرهنگی و هنری شعار‌های اختصاصی خود را دارند، شعار‌هایی که هرکدام روایتگر حال و هوای آن رویداد در سال برگزاری است.
اما در میان رویداد‌های فرهنگی بدون شک نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران به عنوان یکی از مهمترین نمایشگاه‌های فرهنگی، ادبی منطقه، رویدادی است که تمام اجزای آن حتی شعار‌های سالانه‌اش زیر ذره‌بین رسانه‌هاست، شعار سال آینده این رویداد که سی‌ششمین دوره آن است هم «بخوانیم برای ایران» انتخاب شده است. در این گزارش مروری داریم بر شعار‌های نمایشگاه کتاب تهران در دهه گذشته و همچنین تعدادی از مهمترین نمایشگاه‌های کتاب دنیا را هم از جهت محتوای شعارهایشان مورد بررسی قرار می‌دهیم.
در ده سال اخیر شعار‌های نمایشگاه کتاب هرکدام فضای متفاوتی داشتند به عنوان مثال از نیمه دهه نود یعنی در سال‌های ۹۴ و ۹۵ و که دوره‌های بیست‌وهشتم و بیست‌ونهم نمایشگاه برگزار می‌شده به ترتیب شعار‌های «خواندن، گفت‌و‌گو با جهان» و «فردا برای خواندن دیر است»، انتخاب شده بود.
در نمایشگاه‌های سی‌ام تا سی‌وسوم به ترتیب «یک کتاب بیشتر بخوانیم»، «نه به کتاب نخواندن» و «خواندن توانستن است» به عنوان شعار انتخاب شدند که مورد سوم یعنی شعار سال ۹۸ یکی از شعار‌های محبوب و پرطرفدار سال‌های اخیر است که بازخورد‌های مثبتی هم در زمان برگزاری داشت.
اما سال ۹۹ و به واسطه شیوع همه‌گیری کرونا نمایشگاه کتاب به صورت مجازی برگزار شد که برای این دوره شعار «کتاب یعنی زندگی» انتخاب شد و در سال ۱۴۰۰ هم باتوجه به اینکه نمایشگاهی برگزار نشد، پس طبیعتاً شعاری هم نداشتیم! اما در قرن جدید تاکنون چهار شعار برای چهار سال انتخاب شده است، «با کتاب سلامتیم»، «آینده خواندنی است»، «بخوانیم و بسازیم» و «بخوانیم برای ایران» که به ترتیب مربوط می‌شوند به دوره‌های سی‌وسوم تا سی‌وششم این رویداد.
یکی از نکات جالب توجه درخصوص شعار‌های نمایشگاه کتاب این است که باتوجه به آنها می‌توان تاحدودی فضای اجتماعی – سیاسی جامعه را درک کرد. به طور مثال انتخاب شعار «خواندن، گفت‌و‌گو با جهان» که مربوط می‌شود به سال‌های امضای قرارداد برجام یا «با کتاب سلامتیم» در سال ۱۴۰۱ و در دوران پسا کرونا و البته شعار امسال یعنی «بخوانیم برای ایران» که در راستای به وجود آوردن فضای وفاق در جامعه ایرانی است.
شعار‌ها در نمایشگاه‌های کتاب کشور‌های دیگر
بحث انتخاب شعار برای رویدادی مثل نمایشگاه کتاب چیزی نیست که مختص کشور ما باشد و تقریبا هر نمایشگاه مطرحی تلاش می‌کند با انتخاب شعار به معرفی رویداد خود (باتوجه به میزان جهانی یا ملی بودن) بپردازد. به عنوان مثال نمایشگاه کتاب لندن که آن را یکی مهمترین نمایشگاه‌های کتاب در اروپا و بزرگترین رویداد صنعت نشر بریتانیا می‌دانند و هر ساله میزبان هزاران شخصیت حرفه‌ادبی از کشور‌های مختلف است، در سال‌های اخیر در انتخاب شعار تمرکز ویژه‌ای روی مسئله محتوا داشته است. شعار‌های «ایجاد محتوا به وسیله رسانه» و «تعریف آینده محتوای خلاقانه» دو نمونه از شعار‌های این رویداد در سال‌های گذشته است که باتوجه به اهمیت تولید محتوای سالم به ویژه در بستر فضای مجازی می‌توان اهمیت توجه به آن را درک کرد.
«گفت‌و‌گو، نه برخورد» شعار چهل‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب قاهره بود، نمایشگاهی که از رویداد‌های مهم خاورمیانه است یا در بیست‌ویکمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تایپه، برگزارکنندگان این رویداد شعار «مطالعه پر از شادی» را برای نمایشگاه انتخاب کردند، رویدادی که در این دوره با تمرکز بر ادبیات، فرهنگ، موسیقی، تاریخ و معماری بلژیک به عنوان مهمان ویژه برگزار شد و بیش از ۸۰۰ ناشر و ۵۰۰ نویسنده از کشورهایی، چون فرانسه، استرالیا، ترکیه، مکزیک، پرو، کره جنوبی، ژاپن و... در آن شرکت داشتند. در بیستمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب بلاروس هم که کشورمان به عنوان مهمان ویژه در آن حضور داشت شعار «یک کتاب بخوانید، خودتان را کشف کنید» به عنوان شعار نمایشگاه انتخاب شد.
انتهای پیام/
