رویداد «خشت و آینه» نشان داد که می توان تجربیات معلمی را منتقل کرد/ دانشگاه آزاد ا‌سلامی می‌خواهد اثرگذاری موفق فرهنگی داشته باشد

به گزارش گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا، دکتر محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در مراسم اختتامیه نخستین رویداد ملی تجربه‌نگاری اساتید همیار فرهنگ با عنوان «خشت و آینه» که صبح امروز به میزبانی واحد زنجان برگزار شد، با تسلیت فرارسیدن سالروز شهادت حضرت زهرا (س)، گفت: بسیار خرسندم که رویدادی در دانشگاه آزاد اسلامی برگزار شد که جای آن در نظام تعلیم و تربیت و نظام دانشگاهی خالی بود. سالهاست ماده‌ای در نظام ارتقای اعضای هیأت علمی وارد کردند که از سر تکلیف و بی‌محتواست و ارزیابی اساتید متکی بر تعداد کلاس‌ها و مقاله است.

وی ادامه داد: سؤالی که مطرح می شود، این است که از کجا می توان نتیجه گرفت کسی که در چند کلاس معرفتی حضور داشته، یک کنشگر فرهنگی است. واقعیت این است که نظام آموزش ما درک درستی از کنش نظام تربیتی ندارد.

دکتر طهرانچی خاطرنشان کرد: در حوزه پژوهش، کنش پژوهشی منجر به نتیجه‌ای روش‌مند می شود و قابل ارزیابی است، اما در مهمترین رکن وجودی استاد - که فرهنگ و اثرات تربیتی است - بدون روش، نه در ورودی، نه در فرآیند و نه در خروجی ارزیابی انجام می دهیم. آنچه در این دو روز برگزاری رویداد «خشت و آینه» و 600 تجربه‌نگاری که توسط اساتید اتفاق افتاد، نمایانگر لحظه لحظه عمر ما در کلاس درس است و باید این سؤال را از خودمان بپرسیم که تاکنون چند شاگرد داشته‌ایم و در زندگی چند نفر از آنها اثرگذار بوده‌ایم.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه کامیابی‌ها و ناکامیابی‌های ما در تربیت دانش آموزان کم نیست، گفت: جایی از یک فعل دانشجو با تسامح نابجا گذشتیم و جایی دیگر برخورد بجا کردیم و توانستیم او را هدایت کنیم. این رخداد، آینه تمام نمای رفتار زندگی معلمی ماست و نشان می دهد که در آموزش عالی خیلی جای کار داریم و نسبت به تربیت اخلاقی، اعتقادی و علمی کم گذاشته‌ایم.

دکتر طهرانچی با اشاره به برگزاری رویداد ملی تجربه نگاری اساتید همیار فرهنگ، اظهار داشت: اساتید دانشگاه آزاد اسلامی به عنوان سرمایه‌های ارزشمند این دانشگاه در این رویداد شرکت کردند و رخدادی نو را رقم زدند. این رویداد نشان داد که می توان تجربیات معلمی را منتقل کرد و نباید این حرفه را با کسب تجربه در کلاس‌ها آموخت. شیوه تربیت معلم فقط در کلاس درس نیست بلکه رویدادهایی مانند «خشت و آینه» کلاس درس معلمی و تأثیرگذاری است.

وی با بیان اینکه عالم ربانی، محور نظام آموزشی – تربیتی است، گفت: در نظام آموزش عالی با نظام تربیتی - آموزشی مواجه هستیم و این نظام که تربیت از مسیر آموزش عالی شکل می گیرد، یک دال مرکزی دارد که عالم ربانی است. وقتی خداوند انسان را خلق کرد، اول جسم به کمال رسید و بعد از روح خود در او دمید و سپس ابزار کسب علم را به انسان داد که باید شاکر آن باشیم. جنس روح الهی که در انسان حلول کرد، امر ربانی و پرورش‌یابنده است که در سه جلوه نفس، عقل و دل هویت می یابد. دل فرامجرد، عقل مجرد و و نفس ایجادکننده ارتباط بین جسم و مجرد است.

دکتر طهرانچی اظهار داشت: اگر کسی مدرسه رفت، «بِمَا کُنْتُمْ تُعَلِّمُونَ الْکِتَابَ وَبِمَا کُنْتُمْ تَدْرُسُونَ» شد، باید «کُونُوا رَبَّانِیِّینَ» باشیم. یعنی خداشناس و خداپرست باشیم چنانکه این حقیقت را از کتاب به دیگران می‌آموزید و خود نیز می‌خوانید.

وی با بیان اینکه امر ربّ با دل، عقل و نفس کار دارد، به بیان حدیثی از امام علی (ع) اشاره کرد و افزود: امام على علیه‌السلام می فرماید «مردم سه دسته‌اند: عالم ربّانى، علم‌جویى که در راه نجات و رستگارى است و فرومایگانى که این سو و آن سو مى روند.» نقش معلم فقط مربوط به عقل دانشجو نیست، بلکه مواجهه با روح و هویت انسانی است. امام کاظم (ع) در این رابطه می فرماید «عِلْمَ إِلاَّ مِنْ عَالِمٍ رَبَّانِیٍّ وَ مَعْرِفَةُ الْعِلْمِ بِالْعَقْلِ» بدین معنی که «علم، جز از عالـم ربّانی به دست نیاید و شناخت چنین عالمی به خرد است». مقام معظم رهبری در دیدار جمعی از استادان، نخبگان و پژوهشگران دانشگاه تأکید کردند که «یکی از مراکز مهم تربیت قوه عاقله، دانشگاه است. در این فرآیند، ساختن و پرورش دادن قوه عاقله برای اداره کشور، استاد نقش ویژه ای دارد.»

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: ایشان همچنین با اشاره به تربیت فرهنگی و اخلاقی و هویّتی دانشجویان، مسئله‌ تربیت را فراتر از تعلیم دانستند و بر جهت‌گیری اخلاقی و معنوی و تلطیف روحی و دمیدن روح احساس هویت در مجموعه‌ جوان دانشجو تأکید کردند. وی افزود: لازمه وارد شدن به عرصه معلمی، مرحله اول به خود رسیدن است و عبودیت مقدم بر معلمی است. به همین دلیل باید ابتدا عبدی از عبود پروردگار باشیم و جز او نبینیم چرا که گاهی از علم الیقین نکته ای به دانشجو می گوییم که او با حق الیقین باور می کند.

دکتر طهرانچی با اشاره به محاکمه سه رئیس دانشگاه در کنگره آمریکا گفت: طوفان الاقصی، طوفانی بود که پرده از چهره غرب برداشت. همین چهره پیش از این وقایع به یک زن ایرانی جایزه صلح نوبل داد، اما امروز سه زن که رئیس دانشگاه‌های معتبر جهان هستند را توسط یک زن دیگر محاکمه می کند. این موضوع نشان می دهد که باید به خودمان برگردیم و نظام تعلیم و تربیت را احیا کنیم.معلباید بینش، دانش و گرایش دانشجو تأثیرگذار 

وی با بیان اینکه معلم باید در بینش، دانش و گرایش دانشجو تأثیرگذار باشد، تصریح کرد: استاد دانشگاه در مقام معلمی باید سه ویژگی عبودیت، مهر و محبت و علم را در خود داشته باشد و بتواند در عبودیت، مهرورزی و علم در مرحله خودسازی و اعتقادی – اخلاقی و علم در جامعه پردازی تأثیرگذار باشد. علم در کنار ایمان و تقوا منجر به رشد خواهد شد.

دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی به واسطه فراگیری در محیط رشددهنده علمی و تربیتی دچار تحول، تعالی و شکوفایی علمی، معنوی و اخلاقی می شوند

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در پایان خاطرنشان کرد: براساس بیانیه چشم انداز و سند تحول و تعالی دانشگاه آزاد اسلامی، این دانشگاه در افق برنامه واجد نظام فرهنگی، آموزشی و پژوهشی پویا، کارآمد و چابک و برخوردار از اساتید شایسته، متعهد و سرآمد در زمینه‌های علمی، آموزشی و فناوری است. دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی به واسطه فراگیری در محیط رشددهنده علمی و تربیتی دچار تحول، تعالی و شکوفایی علمی، معنوی و اخلاقی می شوند. بنابراین رویداد ملی «خشت و آینه» اتفاقی است که در برنامه دانشگاه دیده و تبیین شده بود. همیشه اولین‌ها و شروع‌کننده‌ها مهم هستند. دانشگاه آزاد اسلامی در آستانه تغییر ریل است و می خواهد اثرگذاری موفق فرهنگی خود را در ارتباط بین اساتید و دانشجویان داشته باشد چرا که معتقدیم دانشگاه خوب می تواند نجات‌بخش نسل خوب باشد.

دکتر نادی: تعلیم و تربیت را نباید به تعلیم تنزل دهیم

در ادامه، دکتر محمدعلی نادی معاون علوم تربیتی و مهارتی دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه برگزاری این رویداد، اتفاق ارزشمندی است که به آموختن تجربه‌نگاری اساتید کمک کرده و تعامل و رابطه استاد با دانشجویان را بهبود می‌بخشد، گفت: تعلیم و تربیت را نباید به تعلیم تنزل دهیم. استاد در نظام تعلیم و تربیت دانشگاه آزاد اسلامی، یک مذکِر در مقام مربی و استاد است. تجربیات تربیتی و زیستی در هدایت و رهبری دانشجو در این رویداد به اشتراک گذاشته شد.

وی ادامه داد: در این رویداد دو ‌روزه اساتید به بیان تجربیات خود ازجمله طراحی مسابقه کتابخوانی و دایر کردن حسینیه، طراحی سازوکار نظام‌مند مانند اردوهای تربیتی و همانندجویی دانشجو با یکی از شهدا، نحوه طرح درس در کلاس پرداختند. ارزیابی تجربه‌نگاری اساتید براساس «تاثیرگذاری بر دانشجو»، «تعمیم‌پذیری روش و مدل تربیتی»، «خلاقیت استاد»، «میزان پیگری استاد در به نتیجه شدن» و «ترویج اصول فرهنگی و علمی» صورت گرفت.

لازم به ذکر است در پایان این مراسم که دکتر فرزاد جهان‌بین معاون فرهنگی و دانشجویی، دکتر حسن بنیانیان مشاور و دستیار امور فرهنگی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی، دکتر احمد نقیلو رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان زنجان، دکترعلیرضا فیروزفر رئیس سابق دانشگاه آزاد اسلامی استان زنجان و شهردار زنجان نیز حضور داشتند، از اساتید همیار فرهنگ برتر تجلیل به عمل آمد.

اسامی برگزیدگان نخستین رویداد ملی «خشت و آیینه» به این شرح است:

دکتر فاطمه سهرابی از واحد سنندج

دکتر معصومه رشاد از واحد رودهن

دکتر دلارام کریمی از واحد ملایر

دکتر اعظم قاسمی از واحد مشهد

دکتر مجتبی جعفری از واحد خمینی‌شهر

دکتر امیر صادقی از واحد رباط‌کریم

دکتر زهرا طهماسبی‌فر از واحد رودهن

دکتر علی‌اکبر عارف از واحد کازرون

دکتر زهره مهرآبادی از واحد فیروزآباد

دکتر غلامرضا بناگر از واحد بجنورد

گفتنی است محمد نیرو، محمد امامی کورنده، آتوسا تیموری، علیرضا نوبری، حسین عیوضی‌زاده، ابوالفتح عزیزی، محمد رحمانی، دلارام کریمی، محمد میرزایی حیدری، نسرین جعفری، سیدحسن مهدی‌خانی، بهروز بیات، مجتبی جعفری، اعظم قاسمی، مسیب جاویدمهر، مرتضی امیدی‌نژاد، فاطمه سهرابی، محمود یزدانی، ندا ایلیات، معصومه حسینی‌تبار، فرانک موسوی و حسین افشاری اساتید همیار فرهنگ برگزیده‌ای بودند که در ابتدای این نشست به بیان تجربیات خود در مقام معلمی و استادی پرداختند.

بیش از ۶۰۰ تجربه از اساتید واحدها و مراکز دانشگاه آزاد اسلامی سراسر کشور به دبیرخانه نخستین رویداد ملی تجربه‌نگاری ارسال شده بود که از میان آنها ۱۳۰ تجربه منتخب به مرحله نهایی راه یافت و مراسم اختتامیه آن در واحد زنجان برگزار شد.