چگونه از «فاجعه نسلی» در آموزش‌وپرورش جلوگیری کنیم؟

به گزارش خبرنگار گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا، با شیوع بیماری کرونا کودکان سراسر جهان ماه‌ها از مدرسه بازماندند و آموزش، رفاه و اقتصاد شدیداً تحت تأثیرات مختلف قرار گرفت. پرسش این است که اکنون چگونه می‌توانیم از «فاجعهٔ نسلی» در آموزش و پرورش اجتناب کنیم؟

با بسته‌شدن گسترده و درازمدت مدارس در دوران کرونا، تأثیرات منفی اختلال در آموزش بر روند یادگیری، سلامت و رفاه اجتماعی و اقتصادی برجسته شد. اکنون و با گذشت دو سال، نیاز به اقدامات فوری برای رسیدگی به این مسائل، به‌ویژه با توجه به چالش‌های مداومی که سیستم‌های آموزشی در سراسر جهان با آن مواجه هستند، بیش از همیشه احساس می‌شود.

تعطیلی درازمدت مدارس پیامد‌های بسیار مهمی دارد: از جمله افزایش خطر ترک تحصیل و وقوع «فاجعهٔ نسلی». حتی پیش از همه‌گیری کرونا نیز میلیون‌ها کودک به دلایل مختلفی، مانند نزاع‌های خانگی، شرایط اضطراری و نابرابری‌های اجتماعی، از تحصیل باز می‌ماندند. علاوه بر این عوامل معمول، باید به عواملی همچون آلودگی هوا و آتش‌سوزی‌های جنگلی نیز اشاره کرد که در سال‌های اخیر رو به ازدیاد گذاشته‌اند.

این در حالی است که مدارس صرفاً مکانی برای آموزش نیستند و کودکان و نوجوانان در این مکان از دسترسی به خدماتی، چون مشاوره، خدمات درمانی و حتی تغذیه نیز برخورد می‌شوند. تمام این موارد تأثیرات اقتصادی تعطیلی مدارس را برجسته‌تر نیز می‌کند.‌

می‌دانیم که فناوری‌های دیجیتال و آموزش مجازی می‌توانند راهی برای تداوم آموزش ارائه دهند، اما این راه‌ها جایگزین کاملی برای مدارس نیستند. به‌علاوه باید به محدودیت دسترسی به فناوری نیز اشاره کرد و مسئلهٔ شکاف دیجیتالی را نیز در نظر آورد. اتکا به آموزش مجازی منجر می‌شود که شکاف دیجیتال نابرابری‌های آموزشی را تشدید کند. هرچند می‌توان با بهره‌گیری از برنامه‌های آموزشی تقویتی در مقیاس وسیع و تدریس خصوصی فشرده به شکاف آموزشی را کاهش داد، اما هیچ‌یک از این راهکار‌ها نیاز به تغییرات اساسی در نظام آموزشی و اصلاح برنامهٔ درسی و حمایت از معلمان را مرتفع نمی‌کند.

این راهکار‌ها نیازمند اختصاص بودجه هستند و این امر نظام‌های آموزشی را بیش‌ازپیش با چالش‌های مالی روبرو می‌کند. نظام‌های آموزشی در سراسر دنیای حتی پیش از همه‌گیری کرونا با چالش مالی روبرو بودند و همه‌گیری نیز مشکلات آنان را تشدید کرد. اکنون، برای مقابله با تأثیرات سوء همه‌گیری بر آموزش، نیاز به افزایش سرمایه‌گذاری در این بخش بسیار بیشتر شده و نهاد‌های بین‌المللی به کشور‌ها توصیه می‌کنند بخش بیشتری از تولید ناخالص داخلی یا بودجه عمومی خود را به آموزش تخصیص دهند. به‌بیان‌دیگر، دولت‌ها باید آموزش را در اولویت موضوعات خود قرار دهند و سیاست‌هایی را برگزینند که این اولویت‌دهی را منعکس می‌کند. آینده یک نسل در گروی این است که سیاست‌مداران امروز در تصمیم‌ها و سیاست‌گذاری‌های خود به آموزش اولویت دهند.