دیده بان پیشرفت علم، فناوری و نوآوری
خشت و آینه (5)؛

آسیب‌شناسی طرح‌های توسعه شهری از قلمرو تهیه تا واقعیت آن در اجرا

آسیب‌شناسی طرح‌های توسعه شهری از قلمرو تهیه تا واقعیت آن در اجرا
طرح توسعه، شناسنامه يا سند هويت هر شهر است و تولد، رشد و نمو، شكوفايی، موجوديت، موفقيت يا ناكامی شهر بسته به ميزان اجرا و پایبندی به ضوابط اين سند است، موضوعی كه متأسفانه به دليل موانع اساسي و چالش‌های بنيادی به‌رغم وجود طرح‌های توسعه شهری در بسياری از شهرهای كشور فرصت رشد و شكوفايی پيدا نكرده و موجوديت شهر با اندام واره‌های خود نتوانسته در چارچوب اين لباس فاخر خودنمايی كند.
کد خبر : 882948

گروه پژوهش خبرگزاری علم و فناوری آنا - محمدعلیم الفتی‌راد؛ پیشتر در اولین مطلب از سلسله نوشتارهای مطالعات شهری(خشت و آینه) گفته شده که طرح توسعه، شناسنامه يا سند هويت هر شهر است و تولد، رشد و نمو، شكوفايی، موجوديت، موفقيت يا ناكامی شهر بسته به ميزان اجرا و پایبندی به ضوابط اين سند است، موضوعی كه متأسفانه به دليل موانع اساسي و چالش‌های بنيادی به‌رغم وجود طرح‌های توسعه شهری در بسياری از شهرهای كشور فرصت رشد و شكوفايی پيدا نكرده و موجوديت شهر با اندام واره‌های خود نتوانسته در چارچوب اين لباس فاخر خودنمايی كند و حتی فرصت اجرای اصول اوليه شهرسازی و معماری نيز برای آن فراهم نشده است.

در ادامه به علل سازمانی- نهادی عدم تحقق پذیری طرح‌های توسعه شهری خواهیم پرداخت. 

علل سازمانی- نهادی عدم تحقق‌پذیری طرح‌های توسعه شهری

از علل سازمانی- نهادی عدم تحقق‌پذیری طرح‌های توسعه شهری می‌توان به مواردی از جمله: عدم هماهنگی میان بخشی بین سازمان‌های مرتبط با طرح‌های توسعه شهری، ناهماهنگی و عدم ارتباط کافی بین نهاد‌های اجرایی طرح، اثرات نظام برنامه ریزی متمرکز و ساختار عمودی و بخشی مدیریت در کشور، عدم تعریف و تثبیت جایگاه شهر در نظام سلسله مراتبی و عدم توجه به عملکرد غالب شهرها، تعدد نهاد‌ها و ترجمان‌های تأثیرگذار بر مقدرات توسعه شهر، نبود نظامی که وظیفۀ اجرا، پیگیری، نظارت، و ارزیابی طرح را به طور کامل بر عهده داشته باشد.

آسیب‌شناسی طرح‌های توسعه شهری از قلمرو تهیه تا واقعیت آن در اجرا

عدم وجود نظارت کافی از طرف سازمان‌های مسئول تهیه طرح، نامشخص بودن حدود و ثغور وظایف ارگان‌های مختلف، عدم هماهنگی بین نظام برنامه ریزی کلان در سطوح ملی با برنامه‌ها و سیاست‌های کلان توسعه شهری، نبود سازمان‌های برنامه ریزی منطقه‌ای و محلی، عدم هماهنگی و انطباق طرح‌هایی که توسط مراجع ملی تهیه و تصویب می‌شود با اولویت‌ها، توانمندی‌ها و استعداد‌ها و نیاز‌های منطقه‌ای و محلی مردم.

حاکم نبودن نگرش سیستمی در نظام برنامه ریزی کشور، نبود یک سازمان و متولی خاص برای هدایت برنامه ریزی در مقیاس ملی و منطقه‌ای تا مقیاس ناحیه‌ای و شهری دارای چارت مشخص و ماهیت میان بخشی، مشخص نبودن متولی طرح‌ها و برنامه‌ها در سطوح ملی و منطقه ای، فقدان ارتباط مناسب اجزاء شهری، هماهنگ نبودن سازمان‌ها و بخش‌ها با یکدیگر به صورت اجزایی از کل، نگاه از بالا به پایین به فرایند طراحی، نبود ارتباط مناسب طرح با ابعاد ملی و منطقه‌ای، فقدان الگوی منظم و مشخص، نبود سرمشق مناسب برای اصلاح و تغییر، نبود نهاد‌های حقوقی همگام با عمل برنامه ریزی، یکسان بودن متولی اجرا و نظارت، عدم تعهد و مسئولیت بخش‌های مختلف به اجرای طرح، عدم وجود نهاد هماهنگ کننده بخش‌ها، تغییر عملکرد کمیسیون ماده پنج، تعدد ذی نفعان در شهر، عدم همکاری و اعتماد دولت با بخش خصوصی، محدودیت اعتبار دولت، نظام بخشی برنامه‌ریزی کشور، مقاومت سازمان‌ها در برابر تغییر، مبهم و نامشخص بودن رویکرد‌های نوین شهرسازی، تعدد نهاد‌ها و سازمان‌های دخیل در امور شهری و منطقه‌ای و عدم همکاری و هماهنگی بین آن‌ها به دلیل ماهیت بخشی برنامه‌ها و در بسیاری موارد تضاد در اهداف و رویکرد‌ها میان این سازمان‌ها که در بسیاری موارد باعث معطل ماندن برنامه‌ها و اجرایی نشدن طرح‌ها و برنامه می‌شود.

 

انتهای پیام/

ارسال نظر
قالیشویی ادیب