آشنایی با مفاهیم اقتصاد دانش‌بنیان (۱۸)؛
چرا حمایت از ایده‌ها باید هدفمند و مبتنی بر نظارت باشد؟
مدیرعامل شرکت چاپ و نشر بازرگانی موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی اعلام کرد: صنایع دانش‌بنیان حتما به حمایت‌های دولتی نیاز دارند، اما این حمایت‌ها باید با برنامه باشد. تجربه سایر کشورها نیز نشان می‌دهد که حمایت از دانش‌بنیان‌ها زمان‌دار، هدفمند و مبتنی بر نظارت است تا موجب انحراف نشود.
حسن‌پور کارسالاری در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری علم و فناوری آنا در پاسخ به این پرسش که آیا دانش‌بنیان‌های کشور در حوزه بازار خارجی و صادرات حرفی برای گفتن دارند، گفت: صادرات فرآیندی بسیار پیچیده دارد و نمی‌توان انتظار داشت که سهم صادرات محصولات های‌تک و فناورانه از بازار جهانی بالا باشد یا حرفی برای گفتن داشته باشند، چون فرآیند انجام کار بسیار سخت است.
وی افزود: با توجه به ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های بالقوه‌ای که در کشور وجود دارد اگر قرار باشد محصول شرکت‌های دانش‌بنیان به صادرات برسد باید برای آن هزینه شود در حالی که در حال حاضر برای آن منابع لازم در نظر گرفته نمی‌شود.
بازار صادراتی محصولات دارای مزیت نسبی را هم از دست داده‌ایم
مدیرعامل شرکت چاپ و نشر بازرگانی موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی تصریح کرد: اکنون به غیر از محصولات فناورانه و دانش‌بنیان در صادرات محصولاتی که در آن‌ها دارای مزیت نسبی تولید هستیم نیز مشکل وجود دارد و بازار آن‌ها را از دست داده‌ایم.
نمی‌توان انتظاری برای کسب سهم از صادرات محصولات دانش‌بنیان داشته باشیم
که تحولات بین‌المللی در حوزه صادرات پیچیده شده است، افزود: در حوزه صادرات محصولات دانش‌بنیانی خیلی زود است که انتظاراتی وجود داشته باشد و بهتر است که حوزه دانش‌بنیانی کمک‌کننده بهره‌وری و افزایش رقابت محصولات تولیدی داخلی باشد.
اقتصاد کشور به سمت دیجیتالی‌شدن حرکت کند
حسن‌پور تصریح کرد: باید کمک کنیم تا اقتصاد به سمت اقتصاد دیجیتالی حرکت کند، چون به بهره‌وری بخش‌های مختلف کمک می‌کند، افزایش بهره‌وری به کاهش هزینه‌ها منجر خواهد شد و تراز مالی در بخش‌های مختلف اقتصادی بهبود خواهد یافت و می‌تواند به توسعه بازار داخلی برای تولیدکنندگان منجر شود.
وی درباره خروج افراد و شرکت‌های دانش‌بنیان از کشور و جذب آن‌ها توسط کشور‌هایی مانند امارات و ترکیه یا سایر کشورها، عنوان کرد: در بخش خدمات دانش‌بنیان‌ها پیشرفت‌های خوبی حاصل شده است و دانشگاه‌ها فارغ‌التحصیلان خوبی به ویژه در بخش فنی و آی تی به بازار ارایه داده‌اند که صاحب ایده و فکر هستند.
مدیرعامل شرکت چاپ و نشر بازرگانی موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی تصریح کرد: بخشی از افرادی که صاحبان رتبه برجسته در دانشگاه‌های کشور هستند در ایران می‌مانند که بیشتر محصولات آن‌ها های تک بوده و دارای نوآوری است.
نقش مهم تقاضای بازار در رشد شرکت‌های دانش‌بنیان
وی تاکید کرد: در تولید یک محصول دانش‌بنیان عوامل مختلفی نقش دارد و سمت مشتری و بخش تقاضا نیز نقش بسیار مهمی دارد به طور مثال اگر بازاریابی و لجستیک مناسب نباشد تولید محصول دانش‌بنیان چه فایده‌ای دارد.
وی افزود: کشور‌هایی مانند استرالیا، کانادا و برخی دیگر از کشورها که در حوزه تولید محصول دانش‌بنیانی ورود پیدا می‌کنند از بازاریابی و لجستیک بسیار قوی نیز برخوردار هستند. شبکه‌های بازاریابی و سیستم بانکی و تامین مالی قوی نیز در این کشورها وجود دارد. صادرات تنها محصول و عرضه نیست و سمت تقاضا نیز در این بحث بسیار حائز اهمیت است.
حسن‌پور کارسالاری خاطرنشان کرد: افرادی که نمی‌توانند در بازار داخلی فعالیت کنند به خارج از ایران می‌روند، چون بستر‌های کسب و کار و فعالیت برای آن‌ها فراهم است.
نقش مهم شرکت‌های متوسط در توسعه صادرات
وی تصری کرد: مقایسه صادرات ایران و ترکیه نشان می‌دهد که تفاوت قابل توجهی وجود دارد و بخش عمده صادرات در این کشور توسط شرکت‌های متوسط انجام می‌شود.
مشکلات بیشتر دانش‌بنیان‌ها در کشور به دلیل صادرات محور نبودن اقتصاد ایران
وی با تاکید براینکه اقتصاد کشور صادرات‌محور نیست، افزود: به دلیل همین شرایط شرکت‌های دانش‌بنیان که پایه و اساس تولید در آن‌ها نوآوری است با مشکلات بیشتری مواجه هستند.
حسن‌پور تصریح کرد: سیستم بانکی نیز در کشور با موضوع دانش‌بنیان و تامین مالی آشنا نیستند و نمی‌توانند چندان پذیرای این شرکت‌ها باشند.
دانش‌بنیان‌ها باید از حمایت زمان‌دار برخوردار باشند
مدیرعامل شرکت چاپ و نشر بازرگانی موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی درباره حمایت از دانش‌بنیان‌ها، خاطرنشان کرد: اگر حمایت بدون نظارت و زمان باشد مشکلاتی ایجاد می‌کند و با ایجاد عادت دانش‌بنیان‌ها از چابکی لازم برخوردار نخواهند شد. در مجموع صنایع از جمله دانش‌بنیان‌ها باید از حمایت زمان‌دار برخوردار باشند و شرط و شروطی داشته باشد. حمایت بی قید و شرط اتلاف منابع است.
شرکت‌های دانش‌بنیان به حمایت‌ها پاسخگو باشند
وی عنوان کرد:تجربه کشورها نشان می‌دهد که حمایت از دانش‌بنیان‌ها زمان‌دار، هدفمند و مبتنی بر نظارت است تا موجب انحراف نشود. ممکن است تغییراتی در ترکیب منابع ایجاد کند و این بخش از هدایت منابع به حوزه‌های دیگررفته و موجب ایجاد مشکلاتی در حوزه‌های دیگر شود بنابراین نیاز است تا شرکت‌های دانش‌بنیان به حمایت‌ها پاسخگو باشند.
حسن‌پور کارسالاری اظهار کرد: صنایع دانش‌بنیان حتما به حمایت‌های دولتی نیاز دارند، اما این حمایت‌ها باید زمان‌دار و با برنامه باشد و کشور حتما باید این مسیر را طی کند.
انتهای پیام/
