رئیس دانشگاه تهران: فجایع غزه نشان می‌دهد توسعه علم غربی موجب صلح نمی‌شود

به گزارش خبرنگار گروه پژوهش خبرگزاری علم و فناوری آنا، کنفرانس ائتلاف جهانی علیه آپارتاید علمی برای صلح، عدالت، امنیت و سلامت جهانی امروز یکشنبه ۲۱ آبان ماه ۱۴۰۲ در دانشگاه تهران (تالار شهید سلیمانی مرکز حوزه ریاست) برگزار شد.

در ابتدای برنامه احمد علی محسن‌زاده دبیر کنفرانس اظهار کرد: «این کنفرانس فضای حاکم بر عرصه علمی در جهان کنونی را تبیین می‌کند؛ بهره برداری از علم به صورت عادلانه تعلق به همگان دارد و کسی حق ندارد دیگری را از منابع علمی محروم کند».

وی عنوان کرد: «بی‌اخلاقی‌ترین نوع استفاده از علم؛ به کارگیری آن در کشتار انسان‌های بی گناه است که صلح و امنیت جهانی را با خطر اساسی مواجه می‌کند».

تبیین وضعیت عدالت علمی در نظام جهانی و ائتلاف سازی جامعه نخبگان جهانی جهت مقابله با آپارتاید علمی از جمله اهداف کلی این کنفرانس و تولید ادبیات مفهومی در خصوص عدالت علمی و توسعه صلح و عدالت جهانی و همچنین ارائه راهکارهای مؤثر در رفع آپارتاید علمی در جهان از جمله اهداف عملیاتی این کنفرانس بود.

محورهای این کنفرانس شامل «عدالت علمی، حقوق بین‌الملل و تحریم‌ها»، «آپارتاید علمی و راهبردهای مقابله حقوقی با آن»، «مصادیق آپارتاید علمی در جهان»، «آپارتاید و عدالت علمی در جهان»، «علم و فناوری در خدمت صلح عادلانه»، «آپارتاید علمی، صلح، عدالت، امنیت و سلامت جهانی» و «آپارتاید علمی، نظام سلطه و ملت‌های مورد ستم» است.

عامری رئیس کنفرانس اولین سخنران این نشست بود. 

* ابزار علمی در خدمت نظام سلطه

عامری در ابتدای سخنانش گفت: «ده نوامبر توسط یونسکو به عنوان روز علم در خدمت توسعه نام گذاری شده است. همگی می‌دانیم در جهانی زندگی می‌کنیم که در حال تحول شگرفی است، اما امروز آپارتاید علمی مسیر توسعه را در جهان مسدود کرده است». وی افزود: «امروز نظام سلطه تمامی ابزار علمی و فناوری را به خدمت گرفته برای هر چه بیشتر کردن سرمایه و سلطه».

به گفته وی «همه تحقیقات آینده پژوهی می‌گویند که علم و فناوری اگر درست و عادلانه پیش نرود در آینده‌ای نزدیک به کمک هوش مصنوعی سیطره‌ای همه جانبه بر انسان خواهد داشت، کشور ما از ۱۵ سال پیش در عرصه علم مورد تحریم همه جانبه قرار گرفته اما ایران دستاوردهای علمیش را دسترس همه جهان قرار می‌دهد تا از آن بهره گیرند».

 *هدف علم کشف حقیقت از مسیر معرفت است

به گزارش خبرنگار آنا، «سید محمد مقیمی» رئیس دانشگاه تهران در کنفرانس ائتلاف جهانی علیه آپارتاید علمی؛ برای صلح، عدالت، امنیت و سلامت جهانی گفت: وقتی امروز صحبت از علم در عرصه بین المللی مطرح می شد باید پرسید این علم بستری را برای صلح و عدالت فراهم کرده است؟

 مقیمی در ابتدای سنخنانش گفت: «هدف علم کشف حقیقت از مسیر معرفت است تا بتواند به شکل عام کیفیت زندگی انسان و به شکل ویژه او را به معنویت برساند».

وی افزود: «در این سال‌ها و دهه‌های اخیر جهش‌های علمی بشر آنقدر شتاب گرفته که هیچ با قبل از آن قابل مقایسه نیست. اما پرسش این است که این رشد علمی آیا توانسته منجر به افزایش صلح و عدالت در زندگی بشر بشود؟ پاسخ این است که نه، نشانه آن هم فجایع امروز غزه است.

آپارتاید علمی یکی از انواع آپارتاید است که با آپارتاید نژادی آغاز شد و امروز به بسیاری از عرصه‌ها از جمله علم رسیده است. نمود این آپارتاید تحریم شدید علمی کشورمان در بیش از ۴ دهه گذشته است.

*شکستن آپارتاید علمی

رئیس دانشگاه تهران در ادامه به تشریح دو گونه تحریم در آپارتاید علمی پرداخت: «ما دچار دو گونه تحریم در آپارتاید علمی هستیم: خود تحریمی و دیگر تحریمی. ما امروز باید به راهکارهایی برای شکست این آپارتاید علمی بپردازیم و هدف اصلی این کنفرانس و این چنین هم اندیشی‌هایی شکستن این آپارتاید است.

تحریم از سوی دیگران که توسط کشورهای دیگر و در راسشان آمریکا که نماد استکبار غربی است صورت می‌گیرد. خود تحریمی؛ غربیان با تنها به رسمیت دادن به شناخت تجربی و حسی و پوزتیویسم غالب شده، هر گونه امر متافیزیکی را بی‌معنا می خوانند و با برچسب زدن شبه علم به آن، آن بخش علم را از چرخه خارج می‌کنند. این نوع برخورد پوزیتیویستی موجب شده که تمام دین، معنویت و متافیزیک غیر علمی خوانده شود، این امر سبب شده که غربیان با محروم ساختن خود از تمام شیوه‌های غیر حسی، خود را از بخش مهمی از علم محروم می‌کنند. این آپارتاید علمی که محصول خود تحریمی و دیگر تحریمی غربیان است منجر به این شده که صلح معنای خاصی بیابد در این دستگاه فکری صلح یعنی هرچه خود را بیشتر تطبیق دادن کشورها با نظم نوین جهانی به رهبری امریکا».

مقیمی اظهار کرد: «در این وضعیت آپارتاید علمی باید دنبال شکلی از علم بود که بتواند با تئوری‌های رقیب خود رقابت کند. حالا که اجازه رقابت به اندیشمندان اسلامی داده نمی‌شود باید تعریف جدیدی از علم و عدالت و صلح ارائه کنیم. غربی‌ها وقتی از صلح صحبت می‌کنند منظورشان این است که جوامع چقدر خود را با نظم نوین جهانی آمریکا هماهنگ کرده‌اند و هرکس خود را با این تعریف غربی‌ها هماهنگ نکند، صلح طلب نیست».

رئیس دانشگاه تهران درباره آگاهی بخشی به جوانان گفت: «ما در کاربردها و بنیان‌های علمی و آپارتاید علمی امروز بحث داریم. امروز اجازه ظهور نظریه‌هایی که به دنبال صلح واقعی و سعادت بشر هستند را نمی‌دهند و با ایجاد اتحادیه علمی و فعالیت پایگاه‌های اطلاعاتی مستقل تریبون‌هایی برای خود ایجاد کنیم جنبه‌های بنیانی آپارتاید علمی را برطرف کنیم».

رئیس دانشگاه تهران یادآوری کرد: «تریبون غرب اجازه نمی‌دهد آپارتاید علمی را برطرف کنیم. ما ظاهرا فکر می‌کنیم در جهان تبادل آزاد اطلاعات سیر می‌کنیم، ولی واقعا اینگونه نیست. بیشتر در علوم انسانی و رفتاری و اجتماعی با غرب به تناقض می‌رسیم. مقیمی بیان کرد: علم در دنیای غرب ابزار قدرت شده و دیگر ابزار کشف حقیقت نیست و سعی دارند علم را در اختیار قدرتمندان قرار دهند. بنابراین تحریم‌های عرب برای این است که جلوی انتشار افکار و ایده‌های ما را بگیرد».

امین زاده معاون امور بین الملل دانشگاه تهران هم سخنران بعدی این کنفرانس بود. 

دانشگاه تهران، مجلس شورای اسلامی، دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، وزارت امور خارجه، کمیسیون ملی یونسکو در ایران، دبیرخانه مجالس آسیایی، دانشگاه آزاد اسلامی و مجمع جهانی صلح اسلامی از جمله حامیان این کنفرانس بودند.