افزایش سهم دانش‌بنیان‌ها در اقتصاد با اجرای درست قانون جهش تولید

علی سلیم درمورد سهم دانش بنیان‌ها و شرکت‌های نوظهور در توسعه اقتصاد کشور در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری علم و فناوری آنا توضیح داد: در حال حاضر سهم شرکت‌های دانش‌بنیان در کل اقتصاد کشور قابل توجه نیست. اما رشدی که این شرکت‌ها در دو دهه گذشته داشته‌اند، قابل توجه بوده است. به نحوی که اکنون چند هزار شرکت دانش بنیان فعال داریم که سهمشان از تولید و تجارت به میزان قابل توجهی رشد داشته است.

عضو هیئت علمی مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی ادامه داد: اما همانطور که گفته شد سهمشان از کل اقتصاد کشور کماکان محدود است به عنوان نمونه در حوزه اقتصاد دیجیتال می‌بینیم سهم تجارت الکترونیک از کل خرده فروشی حدود ۶ تا ۷ درصد است که شرکت‌های استارتاپی و دانش‌بنیان‌ها سهم عمده‌ای دارند، این در حالی است که متوسط جهانی تقریبا ۱۵ درصد است. یعنی تقریبا نیمی از سهم میانگین جهانی را داریم البته در این میان نرخ رشد بزرگی را که تجربه کرده‌ایم.

فاصله دانش بنیان ها از سهم  قابل توجه ای از تولید ناخالص ملی  

سلیم تأکید کرد: تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان طی دهه گذشته چندین برابر شده است به نحوی که بر اساس گزارش‌های رسمی تقریبا ۸۰۰۰ شرکت دانش‌بنیان داریم. اما این شرکت‌ها هنوز نتوانسته‌اند به میزان قابل توجهی سهم از تولید ناخالص ملی داشته باشند و در حوزه‌های مختلف تولید و تجارت رسوخ کنند.

عضو هیئت علمی مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی افزود: طی سال‌های گذشته در کشور یک سری ریل گذاری‌های قانونی را برای توسعه دانش بنیان‌ها داشته‌ایم. مهم‌ترین آن‌ها قانون حمایت از شرکت‌ها و مؤسسات دانش‌بنیان و در ادامه قانون جهش تولید دانش‌بنیان بوده است. قانون اول بیشتر بر ایجاد شرکت‌های دانش‌بنیان و سمت عرضه این شرکت‌ها متمرکز بوده و قانون دوم سعی خود را کرده تا هم از جنبه عرضه و هم به لحاظ ایجاد تقاضا و بازار برای این شرکت‌ها تسهیلاتی را فراهم کند.

رقبای منطقه‌ای مشوق‌های زیرساختی برای جذب استارت آپ‌های ایرانی فراهم کرده‌اند

به گفته وی؛ به نظر می‌رسد اگر قانون جهش تولید محصولات دانش‌بنیان به درستی اجرا شود، تاحدود خوبی می‌تواند سهم دانش‌بنیان‌ها در اقتصاد را افزایش دهد. باتوجه به اینکه در این قانون ظرفیت‌های خوبی هم برای رسوخ و انتشار این شرکت‌ها در بخش‌های سنتی‌تر صنعت مانند حوزه‌های منبع پایه با ایجاد شرکت‌های پیشران و ... ایجاد شده است، مجموعه این‌ها می‌تواند به توسعه ظرفیت استارتاپ‌ها کمک کند، اما نکته‌ای که وجود دارد اینکه ممکن است تاحدودی محدودیت‌های زیرساختی برای این شرکت‌ها مشکلاتی را ایجادکند. به عبارتی هم به لحاظ زیرساخت‌های نرم (از جمله قانونی و مقرراتی) و هم زیرساخت‌های پایه‌ای (از جمله اینترنت و غیره) توسعه این شرکت‌ها را دچار مشکل می‌کند. این در حالی است که رقبای منطقه‌ای مشوق‌های زیرساختی، مالی و سرمایه‌گذاری قابل توجهی را برای جذب استارت آپ‌های ایرانی فراهم کرده‌اند.

هشدار جدی به خروج نخبه‌ها از شرکت‌های دانش‌بنیان

سلیم اظهار کرد: خروج نخبه‌ها از شرکت‌های دانش‌بنیان یک هشدار جدی در این حوزه‌هاست که بر اساس برخی از گزارش‌ها در سال‌های اخیر حتی دوبرابر شده است.