کتاب‌هایی که باید برای شناخت پیامبر اکرم (ص) بخوانیم
زندگانی با برکت حضرت ختمی‌مرتبت محمدمصطفی (ص) سوژه کتاب‌های فراوانی است که به مناسبت بیست و هشت صفر، سالروز رحلت آن حضرت به معرفی تعدادی از آنها پرداخته‌ایم.
به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوی آنا، خداوند در قرآن کریم می‌فرماید:«لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَنْ كَانَ يَرْجُو اللَّهَ وَالْيَوْمَ الْآخِرَ وَذَكَرَ اللَّهَ كَثِيرًا»
البته شما را به رسول خدا (چه در صبر و مقاومت با دشمن و چه دیگر اوصاف و افعال نیکو) اقتدایی نیکوست، برای آن کس که به (ثواب) خدا و روز قیامت امیدوار باشد و یاد خدا بسیار کند.
برای شما در زندگی، رسول خدا و عملکرد او سرمشق نیکویی بو،د برای آنها که امید به رحمت خداوند و روز رستاخیز دارند و خدا را بسیار یاد می‌کنند. روحیات عالی پیامبر، استقامت و شکیبایی ایشان، اخلاص و توجه ایشان به خداوند، زانو نزدن در برابر سختی‌ها و مشکلات و همین‌طور هوشیاری و درایت این حضرت باعث شد که او الگو و سرمشقی برای مسلمین جهان باشد. بیست و هشت صفر سالروز رحلت پیامبر خوبی‌هاست. در این راستا به معرفی کتاب‌هایی برای شناخت بهتر پیامبر اسلام (ص) پرداخته‌ایم.
نام کتاب: تاریخ پیامبر اسلام
نویسنده: دکتر محمد ابراهیم آیتى
ناشر: دانشگاه تهران
«تاریخ پیامبر اسلام» اثری است که از سوی شهید مطهری به عنوان یکی از آثار فاخر در سیره نبوی معرفی شده است و به بررسى تاریخ زندگى پیامبر اکرم (ص) مىپردازد. این کتاب تاریخ زندگی پیامبر اسلام از تولد تا پایان زندگی پربرکتش را بررسی میکند و شامل این بخش‌هاست: خاندان پیامبر و اوضاع اجتماعی مکه، از ولادت تا بعثت، از بعثت تا هجرت، رویدادهای سال اول هجرت، رویدادهای سال دوم هجرت، رویدادهای سال سوم هجرت، و ...رویدادهای سال دوازدهم هجرت که تمامی غزوات و رویدادهای زندگی آن حضرت به صورت کامل با مراجعه به آثار معتبر اسلامی بیان شده است. از ويژگى‌هاى كتاب، ذكر روايات مختلف درباره يك واقعه است. اين اثر حدود ۱۶ سال پس از درگذشت نویسنده، از طرف دانشگاه تهران چاپ شده و چندين بار تجديد چاپ شده است.
نام کتاب: محمد (ص)، زندگینامه پیامبر اسلام
نویسنده: کارن آرمسترانگ
مترجم: کیانوش حشمتی
ناشر: انتشارات حکمت
کتاب «آیه‌های شیطانی» نوشته سلمان رشدی یکی از دلایل نوشتن کتاب «محمد (ص)، زندگینامه پیامبر اسلام» توسط کارن آرمسترانگ شد. انگیزه اصلی این صاحب نظر دین که هفت سال از عمرش را در مسلک راهبه‌های کاتولیک سپری کرده بود، دفاع از اسلام و روشن کردن ذهن مسیحیان غربی نسبت به چهره نورانی پیامبر اسلام بود که پس از انتشار کتاب «آیه‌های شیطانی» دچار ابهام شده بود. این کتاب پس از حادثه یازده سپتامبر عنوان پرفروش‌ترین کتاب سال آمریکا را به دست آورد.
کیانوش حشمتی مترجم کتاب، درباره این اثر می‌نویسد: «همانگونه که نویسنده خود شرح می‌دهد، در تدوین این کتاب از منابع چهار تاریخ‌دان بزرگ اسلامی استفاده کرده است. اگرچه با توجه به سابقه زندگی وی که نهایتاً راه تحقیق علمی را در شناخت ادیان انتخاب کرده و همچنین از متن کتاب بی‌طرفی او در اظهار تاریخ می‌توان درک کرد، ولی بدون شک مطالب گوناگونی نیز در کتاب یافت می‌شود که با باورهای شیعیان در تصاد است. در نهایت آنچه در جمع‌بندی کتاب به آن می‌رسیم دفاعیه‌ای است پر افتخار از زندگانی و تلاش‌های پیامبر گرامی اسلام در انجام ماموریت الهی وی.»
نام کتاب: سیره صحیح پیامبر اعظم(۱۲جلد)
نویسنده: سید جعفر مرتضی عاملی
ترجمه و تلخیص: دکتر محمد سپهری
ناشر :سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
سیره صحیح پیامبر اعظم(ص)ترجمه کتابی است با عنوانِ «الصحیح من سیره النبی الاعظم (ص)» نوشته سید جعفر مرتضی عاملی نویسنده لبنانی‌تبار و دانش‌آموخته حوزه‌های علمیه نجف و قم که مطالعه و تحقیق در تاریخ اسلام و سیره نبوی را از پنج دهه قبل آغاز کرد و نتیجه مطالعات خود را به تدریج منتشر ساخت.
نویسنده در مباحث مقدماتی علاوه بر تبیین سیمای رسول خدا (ص) در کتب و روایات مکتب خلافت به بررسی پدیده شوم منع حدیث و نقش آن در تحریف حقایق تاریخی و رواج احادیث جعلی می‌پردازد و از نقش نومسلمانان اهل کتاب و قصه‌گویان مورد حمایت خلفای جور در این زمینه سخن می‌گوید. او پس از مباحث مقدماتی، جغرافیای عربستان، عقاید، آداب و رسوم فردی و اجتماعی دوره جاهلی را به اجمال بررسی میکند. روایات آغاز وحی، نخستین مسلمانان، دوره‌های دعوت، مسلمانی یثربیان، هجرت به مدینه، تشکیل حکومت، اقدامات تمدنی رسول خدا(ص) در دولت شهر مدینه، سیاست دفاعی و نبردهای سرنوشت ساز بدر، احد، احزاب، حنین و تبوک، پیمان‌های حسن همجواری و نبردهای کوبنده با یهودیان پیمان شکن، سیاست فرهنگی و گسترش دعوت در داخل و خارج جزیرهالعرب، صلح حدیبیه، فتح خیبر ، اعزام علی(ع) به یمن، گسیل سفرا به کشورهای جهان و دعوت پادشاهان، فتح مکه، حجهالوداع، حادثه غدیر، اعزام سپاه اسامه و حوادث روزهای آخر زندگی حضرت خصوصاً موضوع وصیت ناتمام از دیگر مباحث مهم این کتاب است.
نام کتاب: سیره نبوى« منطق عملى» (۴ جلد)
نویسنده: مصطفى دلشاد تهرانى
ناشر: دریا
در این کتاب به زندگی، منش، روش و اصول عملی در سیره پيامبر اكرم(ص) به عنوان گنجينه‌اى بس گرانبها پرداخته می‌شود که براى استوار گردانيدن حصارهاى اعتقادى و چنگ زدن به اصول برهانى ضروری است. آن چه تحت عنوان سيرۀ نبوى (منطق عملى) تدوين شده است با انگيزه پرداختنى دوباره به كتاب و سنّت و مرورى در اصول برخاسته از سيرۀ نبىّ اكرم بوده است. اصولی که در دفتر اول مورد بررسی قرار می‌گیرند عبارتند از: اصل حفظ حدود اللّه، اصل کیفیت استخدام وسيله، اصل اعتدال، اصل زهد، اصل ساده زيستى، اصل تفكّر و تدبّر، اصل حرّيت، اصل استقلال، اصل عزّت، اصل عدم تكلّف، اصل نظم و انضباط و اصل صبر و استقامت.
در دفتر دوم به اصول سيرۀ اجتماعى پرداخته شده كه اسلام اساس آئين خود را بر پايۀ اجتماع قرار داده است و التزام به منطق عملى پيام‌آور آن، ضامن كرامت و عزت مردمان، رهايى و سيادت مستضعفان، زوال و شكست مستكبران و سلامت و عدالت براى همگان است. اصولى كه در اين دفتر مورد بررسى قرار مى‌گيرند بدين شرح است: اصل رفق و مدارا، اصل تكريم، اصل عدم مداهنه، اصل عدم استرحام، اصل عدم انظلام، اصل عدالت اجتماعى، اصل شورا، اصل اهتمام براى مستضعفان، اصل مقابله با مستكبران، اصل مساوات، اصل أخوّت و اصل تعاون، تكافل و مساوات.
دفتر سوم که مديريت علم و هنر برنامه‌ريزى است، متشكّل و هماهنگ كردن، رهبرى و كنترل فعالیت‌های مختلف به منظور نيل به هدفى مشخص و تدبير امور در عرصه‌هاى مختلف مورد بررسی قرار گرفته و اين علم و هنر در زيباترين و والاترين چهره‌اش در سيره نبوى قابل مشاهده است. با تمسك به اصول سيرۀ نبوى است كه تحولى اساسى در روابط زمامداران و مردمان فراهم و سير به سوى مقصد كمال ميسر مى‌شود. آن چه در اين دفتر آمده توشه‌اى است در اين جهت. در اين دفتر این اصول مورد بررسى قرار مى‌گيرد: اصل اصلاح رابطۀ خود و خدا، اصل رحمت و محبت، اصل شرح صدر، اصل رعايت اهليت، اصل تبعيت و اطاعت، اصل تفويض اختيار و مسئوليت خواهى، اصل انضباط و جدّيت، اصل تصميم گيرى، اصل پايبندى به عهد و پيمان، اصل عدم احتجاب، اصل جلوگيرى از سوء استفادۀ اطرافيان و وابستگان، اصل توجيه امور، اصل نصيحت و انتقاد متقابل و اصل برپا داشتن حق و عدل.
نام کتاب: پاسخ به شبهات کلامی درباره پیامبر اعظم
نویسنده: محمد حسن قدردان ملکی
ناشر: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
کتاب «پاسخ به شبهات کلامی درباره پیامبر اعظم»، دفتر سوم از سلسله دفترهای«پاسخ به شبهات کلامی» است که پیش‌تر دفتر اول آن به نام «خداشناسی» و دفتر دوم به نام «دین و نبوت» منتشر شده بود.
دفتر سوم، شبهات مطرح در خصوص شخصیت پیامبر اسلام(ص) را مورد بازکاوی قرار داده، آن را در دو بخش، انجام و سامان بخشیده است. در بخش اول، نگارنده در هفت فصل (۱. امی بودن پیامبر؛ ۲. علم و غیب؛ ۳. معجزات؛ ۵. نبوت و وحی؛ ۶. خاتمیت؛ و ۷. حکومت و مشروعیت) پرداخته است. در بخش دوم تحت عنوان «شبهات تاریخی و اجتماعی»، شبهات متوجه شخصیت و اخلاق فردی و اجتماعی حضرت در سه فصل(زندگی و اخلاق فردی، اخلاق جنسی و اجتماعی) مورد بررسی قرار گرفته است.در هر دو بخش، حدود یکصد شبهه مورد تحلیل و نقد قرار گرفته و کوشیده شده است با نقد شبهات و اثبات گزاف و تهمت بودن آنها در حق پیامبر(ص) و نبوت، التزام حضرت به مبانی و اصول اخلاق فردی، اجتماعی و حکومتی به نحو کمال و اعلی، ثابت و منقح شود.
نام کتاب: محمد رسول خدا
نویسنده: آنه ماری شیمل
مترجم: حسن لاهوتی
ناشر: مرکز انتشارات علمی و فرهنگی
آنه ماری شمیل در آلمان متولد شد و از کودکی به مطالعات شرقی و اسلامی علاقه‌مند بود. در پانزده سالگی با زبان عربی و به دنبالش با فرهنگ اسلامی آشنا و سپس با آن مانوس شد. در نوزده سالگی وارد دانشگاه شد و در ۲۴ سالگی به تدریس معارف دینی و مذهبی به دانشجویان مشتاق پرداخت. او در این باره می‌گوید: «اسلام آئینی است که در بین غربی‌ها بسیار بد فهمیده شده و توسط افرادی ناوارد و احیانا مُغرض به اموری غیر واقع متهم گردیده است.» کتاب «محمد رسول خدا»، حاصل چهل سال علاقه این نویسنده به شخصیت پیامبر است.
شمیل با نگرشی ظریف، تلاش کرده مهر پیامبر را در دل مسلمانان ترک و عرب و افریقایی جست‌وجو کند و در این زمینه تنها به تأملات عارفانه و دقایق شاعرانه و افکار فیلسوفانه و گزارش‌های مورخان و راویان احادیث و مفسران قدیم و جدید قرآن در عالم اسلام منحصر نمی‌شود، بلکه، گوشه‌هایی از بحث‌ها، جدل‌ها و استدلال‌های متکلمان و متفکران را در روشن‌بینی‌های عارفان پاکدل مسلمان گرد آورده است.
شیمل، با نشان دادن چهره انسانی و روحانی پیامبر اسلام - صلی الله علیه و آله - به عالم غرب، سعی کرده توهمات غرب را نسبت به پیامبر روشن سازد. او معتقد است، یک نوع همگرایی و تشابه در رفتار و آداب همه مسلمانان وجود دارد که برگرفته از تلاش آنان برای به کار بستن روش و سیره پیامبر- صلی الله علیه و آله - در زندگی روزمره آنان است.
نام کتاب: محمد بر پایه کهن‌ترین منابع
نویسنده: مارتین لینگز
مترجم: سعید تهرانی‌نسب
ناشر: انتشارات حکمت
از مشهورترین و پرخواننده ترین آثار به زبان انگلیسی درباره زندگی پیامبر کتاب « محمد بر پایه کهن‌ترین منابع» است. این کتاب بر پایه کهن‌ترین منابع داستانی بر مبنای روایتی محققانه از زندگی حضرت محمد(ص) نوشته شده است و از زمان انتشارش تا به حال جوایز متعددی را از آن خود کرده و انتشار آن به چاپ‌های بسیاری رسیده است.
این کتاب گزارشی از تاریخ اسلام حول زندگی پیامبر همراه با رخدادهای مرتبط و غیرمستقیم با زندگی پیامبر است که با درگذشت او پایان می‌یابد مانند: خانه خدا، نیاز به یک پیامبر، پیمان جوانمردی، قریش دست به کار می‌شود، شکاف‌های خانوادگی، عام‌الحزن، هجرت، آستانه جنگ، وفات‌ها و وصلت‌ها، منافقان، فتح مکه، حجهالوداع و ...
تونی بلر نخست وزیر سابق انگلیس نیز در مصاحبه‌ای این کتاب را یکی از محبوبترین کتاب‌ها قلمداد کرده است.
در پشت جلد کتاب «محمد بر اساس کهن‌ترین منابع» نوشته شده است: «طیف وسیعی از نخبگان و خبرگان معروف جهان ظهور این کتاب به زبان انگلیسی را رویدادی فرخنده و پیشرفتی چشم‌گیر در مباحث مربوط به عرفان، دین‌شناسی، و تاریخ اسلام قلمداد کرده‌اند. شیرینی و خوش‌بینی، صفات جدایی‌ناپذیر شخصیت فوق‌العاده‌ای هستند که نام و داستان حقیقی زندگی‌اش عنوان این کتاب را تشکیل می‌دهد و جای بسی شکر است که یکی از عمیق‌ترین متفکران معاصر، که به گونه‌ای کمیاب دقت و زیرکی را با زیبایی‌شناسی و لطافت روح توامان داشته، به نگارش این اثر اهتمام ورزیده است. صداقت و جسارت علمی و پایبندی به اصول پژوهش از یک سو، ایمان عاشقانه و اخلاص تحسین برانگیز از سوی دیگر، محصولی پدید آورده است که همان‌قدر که معتبر و مستند است، ذوقی و هنری است و چنان که از اثری مربوط به پیغامبران آفریننده جهان انتظار می‌رود، برانگیزنده امید و شادی، و حامل عشق و نور است.»
انتهای پیام/
