وقتی موسیقی نشان ارادت به امام حسین (ع) می‌شود؛ دِینی که راغب در آستانه اربعین ادا کرد+ فیلم

گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا ـ زهره سعیدی: ایام محرم و صفر همیشه با آیین‌ها و سنن مختلف بین مردم و اصناف گره خورده است، یکی از این سنت‌ها آیین چهارپایه خوانی است که هنوز هم که هنوز است بعد از ده‌ها سال در بازار‌های سنتی مثل بازار تهران رواج دارد، اینکه یک عده گردهم می‌آیند و یک مداح هم با صدای بلند چهارپایه خوانی می‌کند. اما این روز‌ها شاهد یک نوع چهارپایه خوانی به سبک جدید در برج میلاد تهران هستیم آن هم از سوی یک خواننده معروف موسیقی پاپ که همه قطعاتش را براساس ردیف دستگاهی موسیقی سنتی ایرانی ترتیب داده است.

کنسرت چهارپایه عشق این شب‌ها در برج میلاد تهران با خوانندگی مصطفی راغب و روایت حامد حسین زادگان در حال اجرا است و تا دهم شهریور ماه نیز ادامه دارد. این کنسرت نه یک مداحی است، نه اجرای سرود یا خود چهارپایه خوانی به سبک قدیمی، بلکه یک ارکستر حرفه‌ای با قطعاتی حساب شده و برنامه ریزی شده است که حامد حسین زادگان نیز روایت آن را بر عهده دارد.

اجرا در این کنسرت به این صورت است که حامد حسین زادگان یک روایتی می‌گوید که حال این روایت به صورت داستانی یا دکلمه گونه است و سپس راغب قطعه موسیقیایی خود را می‌خواند. اعضای گروه ارکستر نیز شامل ترکیبی از ساز‌های کلاسیک و مدرن هستند و به نوعی کنسرت تلفیقی از موسیقی پاپ و سنتی است. میزانس طوری طراحی شده که همه حال و هوای اربعین و حسینی دارد و هم آن سبک چهارپایه خوانی با نشستن گروه ارکستر روی چهارپایه‌ها برای مخاطب تداعی می‌شود.

قطعه مرثیه خوانی در قالب دستگاه‌های آوازی مختلف تنظیم شده، قطعه «سرخ غروب» در دستگاه همایون، «چیستی» در دستگاه شور، «علمدار نیامد» در دستگاه چهارگاه، تعدادی آثار در قالب موسقی مقامی، دو مرثیه معروف ترکی و عربی نیز درباره واقعه عاشورا توسط خواننده خوانده و حامد حسین زادگان نیز اجرای دکلمه آن را بر عهده دارد.

مصطفی راغب در نیمه‌های اجرا به مخاطبان حاضر و مخاطبان زنده روبیکا می‌گوید: خدا را شاکرم این سعادت نصیبم شد که تا امشب با افتخار در خدمت شما بزرگواران باشم. به لطف خدا سال‌های سال بود که دغدغه من و مهندس اردستانی این بود که کاری اجرا کنیم که به نام ارباب بی کفن با ارادت به امام حسین (ع) باشد. خیلی‌هایمان سعی می‌کنیم در طول زندگی حال دلمان خوب شود، چرا که قرار است با خوب بودن حالمان و انرژی که داریم حال اطرافیانمان را هم خوب کنیم، پس چه زیباست که این حال با معنویت همراه شود و این عشق دوطرفه باشد هر چند که این عشق ا زجانب معشوق هیچوقت کهنه نمی‌شود و مخصوص مردم سرزمین من است.

بیست و پنج نوازنده موسیقی سنتی تا مدرن در کنسرت چهارپایه عشق

او همچنین می‌گوید: نام پرآوازه امام حسین (ع) و جایگاه او در سراسر ایران و در قلب‌های مردم است مثل پیاده روی اربعین که حس و حال خودش را دارد، من هر شب مثال می‌زنم و می‌گویم که شما یک انسان را به من معرفی کنید که به خاطرش هر ساله از سراسر جهان جمع شوند، واقعا همه شما امشب اینجا دعوت شده‌اید و امیدوارم که مثل شب‌های قبل که بازخورد‌های زیادی از اقشار مختلف مردم با هر تفکر، پوشش، اعتقادی داشتیم، همه ما دلمان گره بخورد به نام حسین (ع). امیدوارم حال دلتان خوب باشد و ما را فراموش نکنید.

قطعات «گوزل عباسیم اویان» به زبان ترکی و «لیش تاخر عباس» به زبان عربی نیز به زیبایی توسط راغب خوانده شد. سپس حامد حسین زادگان در مقام راوی، روایتی از علی گندابی آورد و داستان آن را به خوبی و با جزئیات تعریف کرد و در نهایت هم گفت که الهی همانطور که علی را خریدی، همه ما را هم بخر.

مصطفی راغب خواننده این کنسرت پس از اجرا در گفت‌وگو با خبرنگار آنا گفت: این مرثیه‌ها همه در قالب‌های ردیف دستگاهی و آوازی اجرا شده است، ۲۵ نفر از نوازندگان کشورمان مرا در این اجرا همراهی کردند، از ارکستر زهی گرفته تا کر، نی، دودوک، کمانچه، تار، نی، دمام، دف، پرکاشن و همینطور ساز‌های مدرن گیتار، گیتار الکتریک، بیس و پیانو نیز روی صحنه هستند.

وی همچنین افزود: ارکستر تلفیقی از ساز‌های سنتی و پاپ است، تنظیم هم به گونه‌ای بوده که حس و حال معنوی را به مخاطبان بدهد خوشبختانه در این شب‌ها بازخورد‌های خیلی خوبی به ویژه از دهه نودی‌ها گرفتیم که از این بابت خوشحال هستم و به همین دلیل هم علاقه دارم که در سال‌های آتی هم این را بتوانم ادامه دهم.

۱۰ اثر اجرا شده در کنسرت جدید تولید شده‌اند

حامد حسین زادگان راوی کنسرت چهار پایه عشق نیز در گفت‌وگو با آنا عنوان کرد: صادقانه این کار دلی شکل گرفت. هرچقدر که جلوتر می‌رفتیم هر قطعه خودش شکل خود را پیدا می‌کرد، ذهنیمان این بود که یک کنسرت عاشورایی داشته باشیم، اما بعد که آرام جلوتر رفتیم به سنت «چهارپایه خوانی» رسیدیم و تصمیم گرفتیم که از این سمبل برای طراحی صحنه، چیدمان فضای، حتی انتخاب نام کار و قطعات الهام بگیریم.

وی در ادامه افزود: روز اول شاید به این فکر نبودیم که تمام کار‌ها این اندازه عاشورایی شود، اما قطعا محتوا در ذهنمان بود، مراثی را خود آقای راغب در یزد خوانده بود و به همین دلیل هم به فضای موسیقی نزدیک بودیم منتها به لحاظ هارمونی سازبندی‌ها و شکل گرفتن کامل قطعات ذهنیتی وجود نداشت که به لطف خود امام حسین، دوستان و نوید اسکندر رهبر ارکستر کار جلو رفت، اما این را حمل بر خودستایی نمی‌گویم بلکه واقعا خود امام حسین (ع) کمک کرد و ما فکر نمی‌کردیم آنقدر به دل بنشیند.

حسین زادگان یادآور شد: این کار از حدود چهار ماه قبل در ماه رمضان کلید خورد، سپس برای تولید قطعات اقدام کردیم، اما چون به لحاظ مجوز شرایط مشخص نبود، چالش‌هایی هم داشتیم که زمان از ما گرفت منتها خوشبختانه به خاطر تسلط آقای راغب و اینکه برخی نوحه‌ها را در یزد اجرا کرده بود، خیلی برای تولید جلو افتادیم، اما بهرحال هر ۱۰ اثری که شنیدید برای این پروژه عینا تولید و روی صحنه رفت و از قبل هیچ فایل صوتی برایشان وجود نداشت.