حکمرانی رشته‌ای در دانشگاه همه‌فن‌حریف با رویکرد هوش مصنوعی و مهارتی

خبرگزاری علم و فناوری آنا ـ حسین بوذری؛ در دانشگاه‌های استان اردبیل رشته‌های فنی، مهارتی و کارآفرینی به‌وفور یافت می‌شود و برخلاف برخی استان‌ها که رشته‌های مرتبط با کشاورزی و دامپروری در آن‌ها کم‌رونق است، استان اردبیل به‌دلیل موقعیت جغرافیایی که بیشتر مردم آن کشاورز هستند، به آموزش آکادمیک و علمی رشته‌ها می‌پردازند و حتی از استادکاران ماهر در رشته‌های فنی و مهارتی دعوت شده تا به تدریس رشته‌های مرتبط با مهارت در مدارس مهارتی بپردازند.

در این زمینه یکی از مأموریت‌های دانشگاه آزاد اسلامی استان اردبیل مأموریت‌گرایی درراستای بازمهندسی و بازپروری رشته‌های دانشگاهی است و «طرح پویش» در همین مقوله می‌گنجد که دانشجویان را در کنار آموزش تئوری به آموزش عملی سوق دهند.

دانشگاه آزاد اسلامی استان اردبیل در راستای اجرای شعار «یک دانشجو یک مهارت» تفاهم‌نامه‌ای با سازمان فنی و حرفه‌ای منعقد کرده تا در مسیر مهارت‌محوری گام‌های سریع‌تر و جدی‌تر برداشته شود.

نقریباً می‌توان گفت که تما‌می رشته‌های مرتبط با کشاورزی و مهارتی و کارآفرینی در دانشگاه آزاد اسلامی استان اردبیل وجود دارد و رشته‌های مانند برنامه‌ریزی آموزشی، روانشناسی بالینی - خانواده، شیمی - شیمی دارویی و مدیریت دولتی - مدیریت تطبیقی و توسعه در مقطع کارشناسی ارشد و رشته برنامه‌ریزی درسی در مقطع دکتری در دانشگاه آزاد اسلامی استان اردبیل تدریس می‌شوند.

در راستای تحلیل و بررسی رشته‌های دانشگاهی و لزوم نوسازی و بازنگری بر برخی رشته‌های منسوخ شده گفت‌وگویی را با علی‌اکبر ایمانی معاون آموزش و تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد اسلامی استان اردبیل داشتیم که در ادامه می‌آید:

**ناحیه‌بندی استان اردبیل در راستای ساماندهی رشته‌های دانشگاهی

آنا: استراتژی دانشگاه آزاد اسلامی استان اردبیل در راستای آمایش و ساماندهی رشته‌های دانشگاهی چیست؟

ایمانی: در راستای سند آمایش همگام با واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی براساس اسناد بالادستی و منابع موجود در سه گام شامل اطلس استان اردبیل، تبیین بازمهندسی دانشگاه آزاد اسلامی استان اردبیل در قالب نواحی آمایشی، خوشه‌های دانشگاهی و تمرکز موضوعی و مأموریت‌گرایی مبتنی بر آمایش دانشگاه آزاد اسلامی استان اردبیل تهیه شد و  ناحیه‌بندی دانشگاه‌ها و مراکز آموزش دانشگاه آزاد اسلامی آن با هدف رشد متناسب در پهنه استان و ایجاد سازوکارهای ارتباطی به‌منظور تسهیل در امور برنامه‌ریزی صورت گرفته است.

در مطالعه ناحیه‌بندی استان اردبیل سه ویژگی همگونی (ویژگی‌های مشابه فضا)، فشردگی (نزدیکی فضاهای جغرافیایی) و برابری  (ارزش‌های مشابه) ملاک و معیار ناحیه‌بندی قرار گرفته و بر این اساس استان اردبیل به سه ناحیه سطح‌بندی شده است.

براساس سند آمایش علاوه بر مأموریت‌گرایی واحدها و مراکز دانشگاهی نسبت به بازمهندسی و برنامه‌ریزی در راستای رشته‌های تحصیلی، استادان و مراکز تحقیقاتی و دانشکده‌ها اقدام کرده است.

آنا: با توجه به حرکت دانشگاه آزاد اسلامی به سمت دانشگاه کارآفرینی و مهارت‌محوری هنوز برخی رشته‌های دانشگاهی منسوخ شده در حال فعالیت هستند. در راستای جذب دانشجویان در رشته‌های مهارت‌آفرینی و کارآفرینی چقدر موفق بوده‌اید و رشد داشته‌اید؟

ایمانی: مهارت‌پایه کردن آموزش از اهمیت بسیاری برخوردار است و در این باره واحدها و مراکز دانشگاهی باید همت کنند، چراکه علم بدون کاربرد موجب رویگردانی مردم از تحصیل و دانشگاه خواهند بود، در این باره استان اردبیل با درخواست و تأسیس چندین رشته مهارتی و تحصیل با هدف مهارت‌پایه کردن آموزش (طرح پویش)، تأسیس چندین مدرسه عالی مهارتی، دعوت از استاد کاران ماهر در دانشکده‌های مهارت و کارآفرینی با تکیه بر سند آمایش در این زمینه تلاش قابل توجهی دارند.

**اجرای شعار «یک دانشجو یک مهارت»در دانشگاه آزاد اردبیل

آنا: مأموریت آینده شما در راستای نوسازی رشته‌های دانشگاه آزاد اسلامی استان اردبیل چیست؟

ایمانی: در راستای مأموریت‌گرایی مبتنی بر آمایش دانشگاه آزاد اسلامی استان اردبیل، نسبت به ارزیابی رشته‌های موجد از نظر فعال، نیمه‌راکد و راکد بودن در مقاطع مختلف تحصیلی در سطح استان اردبیل اقدام کردیم و بر مبنای ظرفیت واحدها و منطقه در دو سناریو برنامه‌ریزی لازم برای حذف، ایجاد رشته جدید و موردنیاز براساس سند آمایش در منطقه انجام شده و در این باره تعداد قابل توجهی رشته در مقاطع مختلف تحصیلی مطابق با بخشنامه‌های صادر شده پیشنهاد داده شده و اخیراً بیش از پنج رشته جدید در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری به لیست رشته‌های استان اردبیل اضافه شده است.

دانشگاه آزاد اسلامی استان اردبیل به‌دلیل موقعیت جغرافیایی تقریباً رشته‌های مهارتی و کشاورزی را باهم دارد، در این زمینه می‌توان از عبارت «همه فن حریف» هم برای این دانشگاه استفاده کرد.

آنا: نحوه تعامل دانشگاه آزاد اسلامی استان اردبیل با سازمان فنی و حرفه‌ای چگونه است؟

ایمانی: در راستای اجرای شعار «یک دانشجو یک مهارت» تفاهم‌نامه‌ای با سازمان فنی و حرفه‌ای منعقد شده و علاوه بر آن با اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی تفاهم‌نامه‌ای در راستای اجرای طرح پویش و صدور مدارک معتبر به‌منظور اخذ وام‌های خوداشتغالی کم‌بهره منعقد شده است.

**هوش مصنوعی در بسیاری از جنبه‌های زندگی استفاده می‌شود

آنا: جایگاه رشته‌های جدید آماری (تحلیل داده و هوش مصنوعی) از منظر آینده شغلی دانشجویان چگونه است؟

ایمانی: قطعاً هوش مصنوعی و تحولاتی که ایجاد خواهد کرد یکی از تأثیرگذارترین تحولات جهان در 20 سال آینده خواهد بود و در 20 سال آینده شاهد مواردی در هوش مصنوعی خواهیم بود که فراتر از ذهن فعلی بشر است، همین حالا هم هوش مصنوعی در بسیاری از جنبه‌های زندگی استفاده می‌شود.

آنا: در راستای به‌روزرسانی و تبدیل شیوه‌های سنتی و کهن مدل‌های آموزشی به شیوه‌هایی که نیاز روز جامعه است چه اقداماتی داشته‌اید؟

ایمانی: در این راستا متناسب با رشته‌های تحصیلی اقداماتی صورت گرفته است.

آنا: برای تغییر فرآیند آموزشی در برخی دانشگاه‌ها که به شاخصه‌‌های غربی اهمیت می‌دهند و شاخصه‌های غربی در این دانشگاه‌ها پیاده می‌شود و تبدیل آن به شاخص‌های اسلامی و ایرانی چه پیشنهادی دارید؟

ایمانی: نهادینه‌سازی معارف و آموزه‌های اسلامی در بین دانشجویان، استادان و کارکنان، دستیابى دانشگاه‌ها به اقتدار علمى، فرهنگى و اقتصادى در جهان اسلام و منطقه، تقویت بستر تحقق آرمان‌ها و ارزش‌های انقلاب اسلامی، تقویت بسترهای تعامل حوزه و دانشگاه، ارتقاى مستمر و نظام‌مند بُعد علمى، مهارتى و اخلاقى دانشگاهیان و توسعه تعامل علمى در عرصه‌هاى بین‌المللى و دستیابى به مرجعیت علمى و فرهنگى در منطقه و جهان اسلام ازجمله این پیشنهادهاست.

آنا: آیا در حرکت به سمت مهارت‌محوری به ایده‌آل‌ها دست پیدا کرده‌اید؟

ایمانی: در این باره استان اردبیل با درخواست و تأسیس چندین رشته مهارتی و تحصیل با هدف مهارت‌پایه کردن آموزش(طرح پویش)، تأسیس چندین مدرسه عالی مهارتی، دعوت از استادکاران ماهر در دانشکده‌های مهارت و کارآفرینی با تکیه بر سند آمایش در این زمینه تلاش قابل توجهی دارد.

آنا: چند درصد رشته‌های منسوخ شده دانشگاه متبوع شما کنار گذاشته شده‌اند و چه رشته‌های جدید تأسیس کرده‌اید؟

ایمانی: در راستای مأموریت‌های منطقه‌ای و تربیت نیروی انسانی نخبه و براساس نیازهای آموزشی و پژوهشی استان اردبیل و ظرفیت‌های توانمند هیئت علمی دانشگاه چهار رشته برنامه‌ریزی آموزشی، روانشناسی بالینی - خانواده، شیمی - شیمی دارویی و مدیریت دولتی - مدیریت تطبیقی و توسعه در مقطع کارشناسی ارشد و رشته برنامه‌ریزی درسی در مقطع دکتری تخصصی در دفترچه راهنمای انتخاب رشته سال تحصیلی 1402-1403 برای متقاضیان این رشته‌ها دانشگاه آزاد اسلامی اردبیل قابل انتخاب بود.

انتهای پیام/

حسین بوذری