معرفی پل شاپوری (پل شکسته) خرم‌آباد

به گزارش خبرگزاری آنا، خطه سرسبز لرستان که خود سرزمینی کوهستانی است و تاریخی با قامت همین کوه‌های زاگرس که سراسر این استان را پوشانده است دارد.

در واقع لرستان بدلیل دارا بودن بیش از ۱۰۰ پل تاریخی بعنوان پایتخت پل‌های ایران شناخته می‌شود و جالب است بدانید که پل شکسته در گویش لری به پل اشکسه شناخته می‌شود و یکی از این پل‌های شکسته که در خرم آباد قرار دارد پل شاپوری است که قصدداریم در ادامه به معرفی آن بپردازیم.

پل شاپوری، تنها پل تمام سنگی جهان

همانطور که گفتیم لرستان پایخت پل هاست، اما در این میان تنها یک پل تمام سنگی وجود دارد که آن هم در جهان تک است با نام پل شاپوری که در جنوب شهر خرم آباد قرار گرفته است.

در واقع این پل تنها پل تمام سنگی جهان است که در گذشته دارای ۲۳۰ متر طول و ۱۹ چشمه طاق بوده است و حالا از میان آن‌ها تنها ۵ چشمه طاق باقی مانده و مابقی آن در گذر زمان از بین رفته است.

پل شاپوری در زمان ساسانیان ساخته شده و در آن زمان راه اتصالی برای اتصال لرستان (طرهان) با شرق و از آنجا به خوزستان و تیسفون (پایتخت ساسانیان) بوده است، اما ظاهرا در آن زمان این پل کاربری آبرسانی و پخش آب را نیز داشته‌است.

پل شکسته یا پل شاپوری را در زبن لری به نام طاقه پیل اِشکه‌سه یا طاقِ پیل اِشْکِسَّه می‌نامند که در ضلع جنوبی قلعه فلک افلاک قرار گرفته است.

شاهکاری از معماری دوره ساسانیان که به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

تاریخچه پل شاپوری

اگر اهل تاریخ و تاریخ گردی باشید قطعا از روی اسم پل شاپوری می‌توان دانست که این پل به دوران ساسانیان تعلق دارد و از جمله بنا‌های آن زمان شناخته می‌شود.

در واقع بسیاری بر این امر معتقدند که شاپور اول ساسانی که از سال ۲۴۱ تا ۲۷۲ حکمرانی می‌کرد، دستور ساخت این پل را داده است و با توجه به اینکه در فاصله یک کیلومتری از پل شاپوری، قلعه فلک الافلاک قرار دارد؛ گفته می‌شود ظاهرا این دو بنا هم‌زمان با یکدیگر ساخته شده‌اند.

پل شاپوری که امروزه بر اثر عوامل طبیعی تخریب شده است با نام پل شکسته نیز شناخته می‌شود و همانطور که گفتیم از بزرگترین پل‌های سنگی ایران محسوب می‌شود که در آن زمان ساسانیان، از پل شاپوری برای عبور کاروانیان و سپاهیان ایرانی از شوش به‌سمت هگمتانه یا همدان امروزی استفاده می‌کردند.

این پل برجسته، زمانی غرب استان لرستان را به شرق آن متصل می‌کرد و از آنجا نیز استان لرستان به خوزستان و تیسفون، پایتخت ساسانیان، دسترسی داشت.

معماری و ساختار پل شکسته

پل شکسته خرم آباد دارای ۲۳۰ متر طول و ۲۸ چشمه طاق بوده است و ارتفاع پل به حدود ۱۱ متر می‌رسد.

چشمه طاق‌های پل به‌صورت جناغی ساخته شده‌اند و سبک‌سازی پل در قسمت طولی پل و در زیر روگذر پل صورت گرفته است.

پایه‌های پل و همچنین موج‌شکن‌های آن نیز در به‌صورت لوزی شش‌ضلعی و از سنگ ساخته شده‌اند.

پل شکسته خرم آباد دارای ۲۷ پایه بوده است که سطح هرکدام از آن‌ها حدود ۶۰ متر و فاصله آن‌ها از یکدیگر بیش ۷/۵ متر است و از ۲۸ چشمه طاق پل شاپوری تنها پنج عدد باقی مانده‌اند.

توجه داشته باشید که، از جمله مصالح به کار رفته در پل شکسته خرم آباد می‌توان به سنگ، ملاط گچ و ساروج اشاره کرد.

در چشمه طاق‌ها از سنگ‌قلوه‌های رودخانه و لاشه سنگ‌ها استفاده شده است و برای ساخت پایه‌های پل نیز سنگ‌های پاکتراش به کار گرفته شده‌اند.

کف پل، به‌صورت سنگ فرش و از جنس سنگ بلوک قرمز است که درپی فرسایش، از حالت کادر بودن خارج شده و از ۲۸ چشمه طاق پل شاپوری، تنها پنج عدد آن سالم باقی مانده‌اند و مابقی آن در گذر زمان، بر اثر عوامل طبیعی تخریب شده است.

• بیشتر بخوانید:
• حال شاهکار معماری جهان خوب نیست/ قلب فلک الافلاک ترک برداشت
• «پل آذر» روستای کاکارضا مرمت شد
• کشف شواهد فرهنگی از هزاره چهارم و پنجم پیش از میلاد در ازنا
• پل‌های تاریخی لرستان ثبت جهانی می‌شوند

انتهای پیام/