تحقق حکومت مهدوی در گرو تلاش فرا نسلی است/ چرا شیعیان به آینده امیدوار هستند؟

حجت‌الاسلام نصرت‌الله آیتی پژوهشگر مهدویت در گفتگو با خبرنگار دین و آیین خبرگزاری آنا، درباره نقش امید و انتظار فرج در داشتن یک زندگی پویا و نشاط‌بخش بیان داشت: خدا شهید مطهری را رحمت کند، او می‌گوید: مسأله انتظار فرج ریشه در یک اصل قرآنی به نام حرمت یأس از روح الله دارد. آنجایی که در داستان حضرت یوسف (ع)، حضرت یعقوب (ع) به فرزندانش گفت: «یَا بَنِیَّ اذْهَبُوا فَتَحَسَّسُوا مِنْ یُوسُفَ وَأَخِیهِ وَلَا تَیْأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ إِنَّهُ لَا یَیْأَسُ مِنْ رَوْحِ اللَّهِ إِلَّا الْقَوْمُ الْکَافِرُونَ»؛‌ای فرزندان من، بروید (به ملک مصر) و از حال یوسف و برادرش تحقیق کرده و جویا شوید و از رحمت خدا نومید مباشید که هرگز جز کافران هیچ کس از رحمت خدا نومید نیست.

 تنها کافران از رحمت خدا مایوس هستند

وی افزود: طبق این آیه، «رَوْحِ» متضاد گرفتگی، تنگی و ضیق است، یعنی اگر کسی در بحران و مضیقه‌ای گرفتار شود، متضادش رَوح که همان گشایش، فرج و فراخی می‌شود. این کافران هستند که از رحمت خدا و فرجی که از ناحیه خدا می‌رسد، محروم هستند.

حجت‌الاسلام آیتی با تأکید بر اینکه حرمت یأس از رَوح الله، یک اصل قرآنی است، ابراز داشت: مؤمن در همه مراحل زندگی‌اش چه در مسائل جزئی، معیشتی، اقتصادی تا مسائل کلان زندگی باید زندگی همراه با امید داشته باشد حتی در اوج بحران‌ها و سیاهی‌های متراکم که به ظاهر هیچ نقطه روشنی وجود ندارد، در دل این بن‌بست‌ها انسان مؤمن باید چشم امیدش به دست خدا باشد که چه بسا خدا نظری کند و گره از کار او باز شود.

فرصت‌هایی که حاج قاسم در دل بحران‌ها دید 

وی ادامه داد: حاج قاسم رضوان الله علیه می‌گفت: میزان فرصتی که در بحران‌ها وجود دارد، از فرصتی که در دل فرصت‌ها است، بیشتر است؛ بنابراین انسان هیچ وقت نباید مایوس از رحمت خدا باشد و البته یکی از کامل‌ترین مصادیق امیدوار بودن به رحمت و فضل خدا، مسأله انتظار فرج نهایی است. فرجی که با ظهور حضرت، ولی عصر (عج) برای بشریت رقم می‌خورد.

نویسنده کتاب «تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور» اظهار داشت: تاریخ بشریت که به مثابه یک قطار زوزه کشان در حال حرکت است بالاخره به مقصد نهایی‌اش می‌رسد و در این مسیر پر پیچ و خم خدای سبحان مؤمنان را فراموش نکرده است و بر اساس اراده او آینده از آن قدیسان و صالحان است و آن روز به هر تقدیر خواهد رسید.

تاریخ غایتی الهی دارد

وی با اشاره به برخی تفکرات انحرافی درباره هدف از خلقت انسان و مسیر نهایی‌اش گفت: این تفکری که براساس آن ما انسان‌ها مانند یک توپی هستیم که لگدی به ما زدند و بدون هدف در آسمان در حال چرخش هستیم و به همین خاطر، هیچ هدف و مقصدی نداریم و سرگردانیم! تفکری است که با آموزه‌های الهی همخوانی ندارد، بلکه تاریخ غایتی دارد و به هر تقدیر بشریت به غایت خود که غایتی در نهایت شکوه است، خواهد رسید.

حجت‌الاسلام آیتی با بیان اینکه مسأله امید تنها یک مسأله تعبدی نیست، خاطرنشان کرد: اگر در فضای مجازی یا در اینترنت سرچ کنید، به واژه‌ای به نام «فیلسوفان امید» برخورد می‌کنید؛ یعنی بعضی از فیلسوفان بر اساس همین مسأله امید، یک مکتب فلسفی به نام فلسفه امید را طراحی کردند، آقای ارنست بلوخ از همین دسته فیلسوفان است و یا آقای یورگن مولتمان بنیانگذار اللهیات امید است. این‌ها تلاش‌هایی است که فیلسوفان و الهی‌دانان معاصر برای پی بردن به نقش امید در زندگی بشر کرده اند و البته در آموزه‌های اسلامی صد‌ها سال قبل به این مساله گوشزد شده است.

امید ما مبتنی بر پشتوانه وعده الهی است

وی با اشاره به تحقیقاتی که دانشمندان درباره تأثیرات شگرفی که امید در بهبودی بسیاری از بیماری‌‌های روحی و بلکه جسمی انجام داده‌‌اند، افزود:‌ بنابراین مسأله امید و اهمیت آن و نقش پررنگی که در نشاط بخشی به زندگی دارد، یک مسأله واقعی است که هم در آموزه‌‌های اسلامی به صورت پررنگ مطرح شده است و هم یافته‌‌های دانشمندان بر آن صحه می‌گذارد.

نویسنده کتاب «تاملی در نشانه‌‌های حتمی ظهور» در پاسخ به این سؤال که هزار و چند صد سال از غیبت می‌گذرد و این انتظار و امید بشر طولانی شده است، بیان داشت:‌ بله! ما یک تجربه تاریخی انتظار طولانی مدت داریم، قرن‌ها و سال‌ها از پی هم گذشته است و شیعه و مسلمانان امیدوارانه و چشم به راه برای تجلی دولت مهدوی هستند. البته گاهی وقت‌ها این به درازا کشیدن دوره غیبت و چشم انتظاری هم مایه یأس می‌شود.

چشم‌‌اندازی که فرا نسلی است

وی ادامه داد: چیزی که می‌تواند ما را در این مسأله امیدوار نگه دارد و از ناامیدی برهاند، این است که بدانیم آن چشم‌اندازی که ما منتظرش هستیم، یک چشم‌‌انداز فرا نسلی است. به این معنا که آن اتفاق یک اتفاق بزرگی است که نسل‌‌های متمادی باید بیایند و زحمت بکشند تا آن قله مرتفع را فتح کنند. این نگاه ما را از خستگی و یاس می‌رهاند.

حجت‌الاسلام آیتی ابراز داشت:‌ بنابراین به مهدویت باید به مثابه چشم‌انداز فرا نسلی امت اسلام نگاه کنیم که برای تحقق حکومت عدل جهانی، نسل‌های متمادی از مومنان و موعود باوران باید بیایند و زحمت بکشند تا در اثر این زحمت‌ها، این اتفاق رقم بخورد. به عبارت دیگر آن اتفاق مبارک آن‌ قدر بزرگ است که تحقق آن به تلاش نسل‌های متعددی نیاز دارد و طبیعت آن چنین چیزی را اقتضا می‌کند و لذا از اینکه ممکن است این حادثه مبارک در زمان رخ ندهد، نباید مایوس شد. البته در کنار این نگاه، حواسمان باشد که هر نسلی به میزان تلاشی که دارد می‌کند، سهم خودش را از ظهور خواهد برد.

کسی که منتظر است، تقدم و تأخر فرج برایش فرقی ندارد

وی گفت:‌ مهم نیست شخص آن دوران را درک کند،‌ مهم این است متناسب با تلاشش در این مسیر، بهره‌اش را ببرد. در احادیث هم به ما این گونه گفتند: کسی که منتظر این امر باشد، تقدم و تأخر این امر برایش مهم نیست و ضرری به او نمی‌‌زند. چرا که در سایه تلاشی که منتظر در مسیر تحقق زمینه‌های ظهور انجام می‌‌دهد به رشد و فلاحی که باید برسد، خواهد رسید.

این کارشناس مهدویت تصریح کرد:‌ بنابراین با این نگاه، یأس از ما دور می‌شود. همچنین بدانیم این تشکیل حکومت عدل جهانی، ضمانت وعده خدا را دارد و یقیناً فرا می‌‌رسد، هر چند سال‌ها به طول بیانجامد.