دانشگاهِ موفق در حل مسئله؛ از مصورسازی تجهیزات زیرزمینی تا دانش فنی تصفیه آلاینده‌ها

گروه استان‌های خبرگزاری آنا؛ دانشگاه آزاد اسلامی استان فارس سال گذشته یکی از دانشگاه‌هایی بود که با شرکت فعال در بخش‌های مختلف  رویداد عصر امید نقش مهم و بسزایی داشت. این دانشگاه در بخش زیرساخت آزمایشگاهی و کارگاهی با ۱۴ نماینده و در بخش هسته‌ها و گروه‌های پژوهشی، با ۱۳ هسته پژوهشی و ۹ گروه پژوهشی در رویداد شرکت کرد و تعداد ۲۰ مورد ایده و استارت‌آپ فناورانه از میان بیش از ۲۰۰ مورد برای شرکت در رویداد پذیرفته و انتخاب شد.

سال ۱۴۰۱ یکی از موفقیت‌های دانشگاه آزاد اسلامی استان فارس افزایش هسته‌ها و شرکت‌های فناور در مرکز رشد بوده و با برگزاری رویداد‌های متعدد فناورانه توانست نقش مهمی در راه‌اندازی کسب و کار‌های نوپا ایجاد کند.

افزایش تعداد هسته و واحد‌های فناور مستقر در مرکز رشد واحد شیراز به بیش از ۴۰ واحد، استقرار چند شرکت دانش‌بنیان و فعال در مرکز رشد دانشگاه، اخذ رتبه دانش‌بنیانی شرکت‌های مستقر در مرکز رشد دانشگاه، راه‌اندازی دو سرای نوآوری «فناوری‌های برق، ارتباطات و اطلاعات» و ... نیز در راستای تحقق شعار سال گذشته توسط این دانشگاه صورت گرفت.

خبرنگار خبرگزاری آنا در راستای تشریح دستاوردها و فعالیت‌های دانشگاه آزاد اسلامی استان فارس در سال گذشته (۱۴۰۱) و برنامه‌های این دانشگاه در سال جدید (۱۴۰۲) گفت‌و‌گویی را با محمدرضا قائدی رئیس این دانشگاه ترتیب داده است که در پی می‌‌آید:

**از ساخت دستگاه «استحصال آب از رطوبت هوا» تا تولید نمونه سه‌بُعدی ضایعه بیمار برای کاهش زمان جراحی

آنا: آیا در رویداد عصر امید کشوری و استانی ۱۴۰۱ محصولات فناورانه ارائه کردید، نوع و کارکرد محصولات را تشریح کنید.

قائدی: رویداد ملی عصر امید دانشگاه آزاد اسلامی به‌منظور معرفی تجهیزات، محصولات، دستاورد‌ها و فعالیت‌های حوزه فناوری و نوآوری دانشگاه و ایجاد کسب‌وکار‌های نوپا و دانش‌بنیانی با شعار ۱۰۰۰ گروه پژوهشی و زیرساخت، ۱۰۰۰ ایده و استارت‌آپ و ۱۰۰۰ شرکت فناور و خلاق از هشتم تا ۱۱ خرداد ۱۴۰۱ در مصلای تهران برگزار شد.

دانشگاه آزاد اسلامی استان فارس با شرکت فعال در بخش‌های مختلف این رویداد نقش مهم و بسزایی داشت. این دانشگاه در بخش زیرساخت آزمایشگاهی و کارگاهی با ۱۴ نماینده و در بخش هسته‌ها و گروه‌های پژوهشی، با ۱۳ هسته پژوهشی و ۹ گروه پژوهشی برای شرکت در رویداد شرکت کرد.

تعداد ۲۰ مورد ایده و استارت‌آپ فناورانه از میان بیش از ۲۰۰ مورد برای شرکت در رویداد پذیرفته و انتخاب شد و در بخش شرکت‌های خلّاق و فناور، پس از بررسی مدارک و وضعیت شرکت‌ها توسط کارگروه منتخب استانی در نهایت ۲۸ شرکت به عنوان منتخبین اصلی و سه شرکت به عنوان منتخبین ذخیره برای حضور در رویداد شرکت کردند.

از زمان برگزاری رویداد عصر امید، ۱۱۹ ارتباط همکاری میان صاحبان ایده و استارت‌آپ با شرکت‌ها، سازمان‌ها و یا افراد شکل گرفته و آنها موفق به توسعه شبکه همکاری خود شده‌اند. برخی از محصولات فناورانه که عمدتاً به مرحله تولید و تجاری‌سازی رسیده‌اند.

دستگاه تصفیه و ضدعفونی‌کننده هوا با پرتو‌های فرابنفش برای از بین بردن میکروارگانیسم‌ها (انواع میکروب‌ها و ویروس‌ها)، انواع آلاینده‌های شیمیایی (مانند بو‌های نامطبوع، بوی سیگار و ...) موجود در هوای محیط‌های عمومی و اختصاصی است. این دستگاه دارای شیلد محافظ برای جلوگیری از خروج پرتو‌های فرابنفش از دستگاه است.

دستگاه «استحصال آب از رطوبت هوا»، یکی دیگر از محصولات فناورانه است که با کمک ماده جاذب رطوبت قادر است از رطوبت هوا در مناطقی که دسترسی به آب شرب مشکل بوده و آب شرب در آنجا گرانبها است آب تولید کند.

اپلیکیشن مصورسازی خطوط انتقال شبکه انتقال و توزیع در شبکه‌ها بر مبنای جی آی اس و ماژول نقش برجستگی دو محصول فناورانه منتخب رویداد است. اپلیکیشن مصورسازی خطوط شبکه‌ها که در واقع به عنوان طرح برون دانشگاهی پذیرفته شده و در حال انجام است، می‌تواند کمک بسیاری در کاهش هزینه‌های حفاری ایجاد کند و می‌توان به کمک این اپلیکیشن، شبکه‌هایی که در زیر زمین واقع شده را به صورت مکانی مشاهده کرد و در تعمیرات بسیار کاربرد دارد.

ماژول مولد پلاسما و ازن دستگاه استریل و ضدعفونی‌کننده پرتال در این رویداد شرکت داشت. فناوری پلاسما و ازن به‌روزترین فناوری ضدعفونی‌کننده در جهان بوده که کاربرد‌های گسترده‌ای در صنایع مختلف برای استریل کردن، ضدعفونی، افزایش ماندگاری مواد غذایی، حذف عطر و بو از محیط و رنگ‌بری دارد.

ساخت نمونه سه‌بُعدی ضایعه بیمار برای کاهش زمان جراحی نیز محصول جدید و نوآورانه‌ای است که در علم پزشکی کاربرد دارد، در حالی که به دلیل حساسیت تصمیم‌گیری سریع در طول جراحی به‌ویژه در جراحی مغز و اعصاب، جراح با استرس فراوان دست‌وپنجه نرم می‌کند، بالطبع دسترسی به یک نمونه فیزیکی سه‌بُعدی قابل لمس می‌تواند با افزایش دقت جراحی، باعث کاهش مدت‌زمان جراحی شود، علاوه بر این مزایا از آنجایی که ریسک خطا‌های ناخواسته کاهش یافته، خطرات مسائل قانونی به دلیل خطای پزشکی نیز برای جراح کاهش می‌یابد.

آنا: سال گذشته چه اندازه در دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز در بسترسازی اشتغال دانش‌بنیان و توسعه فعالیت‌های دانش‌بنیان موفق بودید؟

قائدی: نگاه علمی و بهره‌گیری از توان مراکز تحقیقاتی و اقتصاد مبتنی بر دانش بومی در تولید کالا‌های کیفی نقش زیادی دارد و این خود بسترساز اشتغال پایدار و عامل کاهش معضل بیکاری است و شرکت‌های دانش‌بنیان بستر این امر را هموار می‌کنند.

با توجه به نامگذاری سال ۱۴۰۱ به نام سال «تولید دانش‌بنیان اشتغال‌آفرین» دانشگاه آزاد اسلامی استان فارس نیز توانسته موفقیت‌های بسیار خوبی در بسترسازی اشتغال دانش‌بنیان داشته باشد. با شرکت در رویداد ملی عصر امید و ارائه محصولات و شرکت‌های فناور و نو آور فعالیت‌های دانش‌بنیانی رشد بسیار خوبی داشته است.

یکی از موفقیت‌های بسیار خوب دانشگاه آزاد اسلامی استان فارس در سال ۱۴۰۱ افزایش هسته‌ها و شرکت‌های فناور در مرکز رشد بوده و با برگزاری رویداد‌های متعدد فناورانه توانسته نقش مهمی در راه اندازی کسب و کار‌های نوپا ایجاد کند.

عقد تفاهم نامه‌های متعدد همکاری با صنایع برای حل مسائل و چالش‌های صنایع و استفاده از ظرفیت و توانمند‌های اعضای هیئت علمی و قرارداد‌های همکاری در قالب طرح‌های برون دانشگاهی و همچنین فعالیت دو سرای نو آوری «فناوری‌های برق، ارتباطات و اطلاعات» و «صنایع خلّاق و فرهنگی» از مهم‌ترین فعالیت‌های فناورانه و دانش‌بنیانی بوده که نقش نخبگان علمی در توسعه کارآفرینی، فناوری و تولید ثروت دانش‌بنیان و تلاش در تحقق اقتصاد دانش‌بنیان است.

آنا: در تحقق برنامه‌های سند تحول و تعالی دانشگاه با توجه به مفاد ابلاغی سند در سال ۱۴۰۱ چقدر موفق بوده‌اید؟

قائدی: سند تحول و تعالی دانشگاه چراغ راه مسیر حرکت رو به جلو تمام مدیران دانشگاه است. در بخش توسعه فناوری، نوآوری و کارآفرینی که یکی از اهداف مهم این سند است دانشگاه آزاد اسلامی استان فارس در سال «تولید، دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین» توانسته براساس معیار‌های این سند عمل کرده و با تولید فناوری به سمت اشتغال دانش بنیان گام  بردارد.

در بخش ارتباط با صنعت و قرارداد‌های برون‌دانشگاهی رشد چشمگیری داشته و تعداد زیادی هسته و شرکت فناور به فعالیت مشغول شده‌اند.

 در زمینه کارآفرینی و اشتغال، توسعه طرح پویش (اشتغال همزمان با تحصیل) رشد چشمگیری داشته و با عقد تفاهم‌نامه‌های متعدد با سازمان‌ها و صنایع زمینه اشتغال دانشجویان مهیا شده است. در حوزه فعالیت‌های پژوهشی و تولید علم نیز دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز توانسته مجوز انتشار چهار نشریه علمی جدید و ارتقای رتبه ۴ نشریه را کسب کند و اکنون ۱۳ نشریه فعالیت داشته باشند.

حرکت به سمت توسعه پایان‌نامه‌ها و رساله‌های کاربردی و مسئله‌محور نیز از دستاورد‌های مهم دانشگاه آزاد اسلامی استان فارس در راستای سند تحول و تعالی دانشگاه است.

**رشد چشمگیر مجلات دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز در سال ۱۴۰۱

آنا: در گام دوم دانشگاه و با نگاه حل مسئله، آیا در طرح‌ها و برنامه‌های علمی‌تان موفق به حل مسائل منطقه‌ای یا استانی شده‌اید؟

قائدی: اکنون ارتباط بسیار خوب و قوی میان دانشگاه آزاد اسلامی استان فارس با سازمان‌ها و صنایع وجود دارد. حل مسئله و چالش‌ها یکی از مهم‌ترین اهداف در گام دوم دانشگاه بوده که خوشبختانه دانشگاه آزاد اسلامی استان فارس در این مسئله موفق بوده است.

به طور نمونه با تلاش «مرکز تحقیقات فمتو» دانشگاه آزاد اسلامی استان فارس به مدیریت سعید پرهوده و بهره‌گیری از تلاش دانشجویان تحصیلات تکمیلی، دانش فنی برای تصفیه آلایندگی‌های پساب صنعتی و گاز‌های خروجی در صنعت به کار گرفته و یکی از معضلات اصلی صنایع رفع شد.

یکی دیگر از معضلاتی که همواره در شبکه‌های زیرزمینی وجود دارد عدم دسترسی به اطلاعات و موقعیت تجهیزات زیرزمین است که با طرح «مصورسازی تجهیزات و منصوبات زیرزمین با استفاده از تکنولوژی واقعیت افزوده» این مسئله که یکی از نیاز‌های شرکت آب و فاضلاب استان فارس بوده، رفع شد.

در قرارداد‌های همکاری و طرح‌های برون‌دانشگاهی با شرکت گاز استان فارس، اداره‌کل امور عشایر استان فارس، جهاد خودکفایی مرکز تحقیقات پدافند هوایی جنوب کشور، کارخانجات و شرکت‌های شهرک صنعتی و نیز بسیاری از مشکلات و چالش‌ها توسط اعضای هیئت علمی و دانشگاهیان دانشگاه آزاد اسلامی استان فارس رفع شده است.

آنا: فعالیت برجسته و بارز در حوزه‌های مختلف به‌ویژه در حوزه پژوهشی، علم و فناوری و دانش‌بنیان دانشگاه آزاد اسلامی استان فارس در سال ۱۴۰۱ را تشریح کنید.

قائدی: رشد چشمگیر مجلات دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز مهم‌ترین رخداد بود، به‌طوری که طی یک سال گذشته چهار نشریه با عناوین تحلیل مدارها، داده‌ها و سامانه‌ها، مطالعات توسعه و مدیریت منابع، جامعه و سیاست و معماری و محیط پایدار موفق به اخذ مجوز انتشار شده‌اند. چهار نشریه علمی دانشگاه طی یک سال گذشته ارتقای رتبه داشته‌اند و در حال حاضر ۱۳ نشریه در واحد شیراز فعال است.

در بخش پایان نامه‌های کاربردی و مسئله‌محور نیز دانشگاه آزاد اسلامی استان فارس رشد چشمگیری داشته و طی یک سال گذشته بسیاری از پایان‌نامه‌ها از برنامه‌های علمی و چالش‌ها انتخاب شده‌اند. ارتقای جایگاه مجموعه آزمایشگاه‌های واحد دانشگاهی شیراز از سطح «معمولی» به سطح «توانمند» دیگر اتفاق مهم بود و براساس آخرین نتایج ارزیابی عملکرد آزمایشگاه‌های عضو شبکه آزمایشگاهی فناوری‌های راهبردی که طبق دستورالعمل عضویت در این شبکه صورت پذیرفته، مجموعه آزمایشگاه‌های واحد شیراز به این رتبه ارتقا یافته و عملکرد سالانه این آزمایشگاه‌ها در کنار سایر مراکز عضو ارزیابی و رتبه‌بندی می‌شود و ارتقای نوع عضویت و همچنین بهره‌مندی از حمایت‌های این شبکه با توجه به امتیاز کسب شده در ارزیابی شبکه انجام می‌‌شود.

مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز نیز با یک پله صعود در رده مراکز رشد سطح دو کشور قرار گرفت و افزایش قرارداد‌ها و طرح‌های برون‌دانشگاهی براساس نیاز‌ها و چالش‌های سازمان‌ها و صنایع، اخذ گواهی دانش‌بنیان از کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت‌ها و مؤسسات دانش‌بنیان ریاست جمهوری توسط شرکت‌های مستقر در مرکز رشد دانشگاه، کسب دو عنوان نخست جشنواره فرهیختگان توسط بهاره کامیاب مقدس به‌عنوان رتبه اول گروه فنی مهندسی جشنواره فرهیختگان و علی حسینی به عنوان رتبه نخست  باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، انتخاب سه نفر از اعضای هیئت علمی (بهزاد وافری، محمدصادق جوادی و محمد کارگر) به‌عنوان سرآمدان علمی دانشگاه، برگزاری بیست و سومین جشنواره پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی استان فارس به همت معاونت پژوهش و فناوری واحد شیراز برای تجلیل از فعالیت‌های پژوهشی و فناوری دانشگاه با حضور مدیرعامل شرکت گاز استان فارس، رئیس پارک علم و فناوری فارس، معاونین شرکت آبفای استان فارس و جمع دیگری از مدیران و مسئولان پژوهشی ارگان‌ها و سازمان‌های مرتبط با دانشگاه از دیگر اقدامات مهم و برجسته دانشگاه آزاد اسلامی استان فارس در سال گذشته بود.

آنا: چه اندازه در تحقق شعار سال ۱۴۰۱ با عنوان «تولید دانش‌بنیان اشتغال‌آفرین» موفق بودید، اقدامات دانشگاه را در این باره تشریح کنید.

قائدی: افزایش تعداد هسته و واحد‌های فناور مستقر در مرکز رشد به بیش از ۴۰ واحد، استقرار چندین شرکت دانش‌بنیان و فعال در مرکز رشد دانشگاه، اخذ رتبه دانش‌بنیانی شرکت‌های مستقر در مرکز رشد دانشگاه، راه‌اندازی دو سرای نوآوری «فناوری‌های برق، ارتباطات و اطلاعات» و «صنایع خلّاق و فرهنگی»، در راستای اشتغال دانش‌بنیان، افزایش درآمد‌های حاصل از فعالیت‌های فناورانه از طریق طرح‌های برون‌دانشگاهی و رفع چالش‌های صنایع، رشد اعضای هیئت علمی فناور و افزایش فعالیت‌های فناورانه در راستای اشتغال دانش‌بنیان، رشد چشمگیر متقاضیان طرح پویش برای اشتغال و کارآفرینی دانشجویان، برگزاری بیش از ۵۰ رویداد فناورانه، ایده آرا، چالش فناوری و دور‌های توانمندسازی کسب و کار، برگزاری دوره‌های توانمندسازی کسب و کار با مشارکت کمیته امداد امام خمینی(ره) در واحد‌های دانشگاهی استان فارس، شرکت دانشگاه آزاد اسلامی استان فارس در نمایشگاه و رویداد عصر امید تخصصی در حوزه نفت و گاز و پتروشیمی در اسفند ۱۴۰۱ با ۱۱ محصول فناورانه و نوآورنه تخصصی از فعالیت‌های تخصصی دانشگاه آزاد اسلامی استان فارس در حوزه فناوری و دانش‌بنیان و تحقق شعلر سال گذشته بود.

آنا: اولویت‌ها و برنامه اصلی دانشگاه آزاد اسلامی استان فارس در سال ۱۴۰۲ چیست؟

قائدی: با توجه به ظرفیت‌هایی که در دانشگاه آزاد اسلامی استان فارس و واحد شیراز در حوزه فعالیت‌های پژوهشی و فناوری وجود دارد، مهم‌ترین برنامه افزایش هسته‌های پژوهشی و واحد‌های فناور و استفاده بهینه از زیرساخت‌های پژوهشی و آزمایشگاهی است.

با توجه به اینکه دانشگاه آزاد اسلامی توانسته در سال‌های اخیر بسترساز تولید دانش‌بنیان باشد، توسعه کسب و کار‌های دانش‌بنیان از مهم‌ترین اهداف دانشگاه آزاد اسلامی استان فارس خواهد بود.

برگزاری دوره‌ها و رویداد‌های توانمندسازی کسب و کار، ایده آرا و استارت‌آپ‌های تخصصی، برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی با توجه به ظرفیت‌های موجود در دانشگاه، استفاده از توان اعضای هیئت علمی در حوزه‌های پژوهشی و فناوری، راه‌اندازی واحد‌های پژوهشی و توسعه اشتغال دانش‌بنیان و کارآفرینی و توسعه طرح اشتغال همزمان با تحصیل (طرح پویش) از اولویت‌های اصلی و مهم دانشگاه است.

برگزاری اردو‌های امید پیشرفت برای آشنایی هرچه بیشتر دانشجویان و دانشگاهیان با بزرگان عرصه صنعت و  افتخارات کشور و معرفی صنایع بزرگ کشور به قشر تحصیل کرده جامعه اولویت دانشگاه  در سال جدید خواهد بود.

در حوزه فعالیت‌های پژوهشی هم راه‌اندازی نشریات تخصصی که می‌تواند بستری برای ارائه آخرین دستاورد‌های پژوهشی و فناوری اعضای هیئت علمی و دانشجویان باشد، افزایش نشر و تولید علم و توسعه پایان‌نامه‌های کاربردی هم‌راستا با حل چالش‌ها و مشکلات صنایع و سازمان‌ها در راستای سند تحول و تعالی دانشگاه نیز از مهم‌ترین اهداف دانشگاه آزاد اسلامی استان فارس است.