چرا منتورینگ هزینه بر است؟! +معرفی تکنیک‌های مختلف آن
اصطلاح منتور از دهه ۸۰ میلادی وارد کتاب‌های مدیریتی شده است.
منتور، منتی و منتورینگ واژه‌های غریبه‌ای نیستند، البته شاید به گوش برخی نخورده باشد، اما اگر بخواهیم بصورت ساده به آن نگاه کنیم، یک استاد، یک مربی، یک راهنما که بتواند فرد یا افرادی را در راه رسیدن به اهداف همراهی کند و آموزش‌هایی را در این زمینه در اختیار قرار دهد، را منتور می‌گویند که برخی وجود آن را نقطه ضعف می‌دانند که در اشتباه هستند.
اما اگر تمایل دارید بیشتر در زمینه منتورینگ بدانید و بیاموزید می‌تواند ادامه این مطلب را مطالعه کنید.
منتورینگ به چه معناست و به چه کسی اطلاق می‌شود؟
بسیاری منتور (Mentor) به معنای مربی می‌دانند، اما باید بدانید که بهتر است از این اصطلاح تحت عنوان راهنما استفاده کرد.
اصطلاح منتور از دهه ۸۰ میلادی وارد کتاب‌های مدیریتی شده است و در آن زمان شرکت‌های بزرگ دنیا برنامه‌های رسمی منتورینگ را درون سازمانشان اجرا می‌کردند.
به این معنا که اگر فردی در زمانی در شرکتی استخدام می‌شد، یکی از افراد با تجربه شرکت را به عنوان منتور و راهنمای او انتخاب می‌کردند تا به یادگیری سریعتر فرد تازه وارد کمک کند و او را به عملکرد بهینه برساند.
در واقع اگر بخواهیم از زاویه دقیق تری به این اصطلاح نگاه کنیم باید بگوییم که؛ منتورینگ رابطه‌ای دوطرفه و مشارکتی با هدف پیشرفت حرفه‌ای و فردی است که میان منتور (mentor) و مِنتی (mentee) ایجاد می‌شود.
همانطور که گفته شد اگر بخواهیم منتور را بعنوان مربی یا حتی راهنما در نظر بگیریم باید تاکید کنیم که این فرد معمولا فردی باتجربه است که دانش، تجربه و اطلاعات خود را به فردی کم‌تجربه‌تر (منتی) منتقل می‌کند.
در واقع منتور مشاور و الگویی قابل‌اعتماد محسوب می‌شود که با پیشنهاد‌هایی که ارائه می‌دهد و دانشتی که در اختیار منتی قرار می‌دهد، وی را تشویق و پشتیبانی می‌کند.
هدف یک منتور در واقع کمک و یاری رساندن به منتی بمنظور بهبود مهارت‌ها و پیشرفت شغلی است.
اما اگر بخواهیم به موضوع منتورینگ بپردازیم باید اینگونه تعریف کنیم که منتورینگ می‌تواند رسمی یا غیررسمی باشد، به این صورت که در محیط غیررسمی منتی اهدافی که معمولا قابل‌اندازه‌گیری و سنجش نیستند را تعیین می‌کند، اما در مقابل منتورینگ رسمی، اهداف عملی و قابل‌اندازه‌گیری هستند و در چهارچوب الزاماتی مشخص تعریف و تعیین می‌شوند و پیش می‌رود.
معرفی تکنیک‌های منتورینگ
منتورینگ دارای تکنیک‌ها و مدل‌های مختلفی است که هر کدام در زمان و محل خود به کار می‌آید و اگر بخواهیم تک تک به آن‌ها بپردازیم شامل موارد زیر می‌شود:
۱. منتورینگ یک‌به‌یک
در مدل منتورینگ یک‌به‌یک، تنها یک منتور و منتی وجود دارد و بطور معمول فردی باتجربه‌تر با فردی کم‌تجربه یا جوان‌تر همراه می‌شود.
۲. منتورینگ گروهی
در این مدل یک یا چند منتور با گروهی از منتی‌ها کار می‌کنند. بعنوان مثال می‌توان گفت که در مدارس و برنامه‌های مختص جوانان اغلب از این مدل استفاده می‌شود، زیرا زمان و منابع کافی برای درنظرگرفتن یک منتور برای هر منتی وجود ندارد.
۳. پییر منتورینگ (Peer Mentoring)
طرفین در مدل پییر منتورینگ، سِمَت یکسانی دارند یا در بخش‌های یکسانی از شرکت کار می‌کنند یا در زندگی حرفه‌ای یا شخصی خود تجربه‌های مشترک یا مشابهی دارند، در واقع در این رابطه منتورینگ هر دو نفر به یکدیگر آموزش می‌دهند و کمک می‌کنند. این رابطه منتورینگ می‌تواند گروهی یا یک‌به‌یک باشد.
۴. منتورینگ الکترونیکی (E-Mentoring) یا از راه دور
ورود فناوری و پیشرفت آن به زندگی می‌تواند کمک بسیاری به افراد و حِرَف مختلف داشته باشد و با توجه به این موضوع می‌توان گفت، با پیشرفت فناوری دیگر نیازی نیست رابطه منتورینگ رودررو باشد، با استفاده از نرم‌افزار‌های آنلاین یا حتی ایمیل دو طرف می‌توانند مجازی با یکدیگر در ارتباط باشند.
۵. منتورینگ معکوس (Reverse Mentoring)
منتورینگ معکوس درست برعکس رابطه منتورینگ معمول و سنتی است، به این معنا که به‌جای اینکه کارمند ارشد به کارمند جوان‌تر آموزش دهد، کارمند جوان‌تر کارمند ارشد را راهنمایی می‌کند.
در واقع می‌توان گفت، در این نوع منتورینگ، معمولا فرد جوان‌تر یا تازه‌کارتر طرز استفاده از اپلیکیشن یا فناوری جدیدی را به فرد ارشد و مسن‌تر می‌آموزد.
۶. منتورینگ سرعت (Speed Mentoring)
منتورینگ سرعت شامل ملاقات‌هایی کوتاه و سریع است و بطور معمول بخشی از رویدادی در شرکت یا کنفرانس به شمار می‌رود و در منتورینگ سرعت، منتی با تعدادی از منتور‌های مختلف مجموعه‌ای از مکالمات یک‌به‌یک را انجام می‌دهد و معمولا پس از گفت‌وگویی کوتاه، از پیش یک منتور پیش منتور بعدی می‌رود. منتی باید از قبل آماده باشد و برای دریافت راهنمایی‌های افراد حرفه‌ای سؤالاتی را آماده کرده باشد.
آیا وجود منتور نقطه ضعف محسوب می‌شود؟
اما با توجه به مسائلی که ذکر شد و یا از دور در ذهن دارید، آیا برخورداری از منتور نقطه ضعف محسوب می‌شود؟
برای اینکه به سوال و پاسخ آن بپردازیم باید یک مثال مطرح کنیم تا شاید علاوه بر توضیح بیشتر، تاثیر گذاری بیشتری نیز داشته باشد. همانطوی که می‌دانید، در دنیای فناوری Bill Gate فرد نام‌آشنایی است و به عنوان پول‌دارترین فرد روی کرهٔ زمین قلمداد می‌شد و از سوی دیگر نیز جالب است بدانید که بنیان‌گذار کمپانی مایکروسافت نیز در زندگی حرفه‌ای خود منتوری داشته به نام Warren Buffett که از قضا وی نیز یکی از افراد بسیار موفق در حوزهٔ کسب‌وکار در دنیا محسوب می‌شود.
از این رو می‌توان به اینگونه به بحث پرداخت که برخورداری از منتور (مربی یا راهنما) نه تنها نقطه ضعف محسوب نمی‌شود نخواهد شد، بلکه این موضوع به حدی در فضای کسب‌وکار حائز اهمیت است که شاید بتوان گفت داشتن منتور به نوعی نشان‌دهندهٔ نگاه حرفه‌ای منتی (شاگر یا راهنمایی‌گیرنده) است، اما در عین حال توجه داشته باشیم که معیار‌های زیادی برای انتخاب یک منتور خوب وجود دارد.
چرا هزینه منتورینگ بالاست؟
در میان این پرسش و پاسخ و نکات مثبتی که از منتورینگ مطرح شد بد نیست به این پرسش نیز پاسخ دهیم که چرا هزینهٔ منتورینگ معمولاً بالا است؟
شاید بتوان در پاسخ به این پرسش اصلی‌ترین دلیل را این نکته دانست که معمولاً منتور‌ها در طول سالیان دراز دست به کسب تجربیات مختلف یکی پس از دیگری می‌زنند و این در حالی است که در بیشتر این مواقع تجربیات خود را با صرف هزینه‌های زیاد مالی/زمانی به دست آورده‌اند.
به عبارتی، یک منتور خوب چیزی به منتی منتقل می‌کند که هرگز نه در دانشگاه‌ها و نه در دیگر مراکز آکادمیک آموزش داده نمی‌شوند و خِردی که منتور دارا است صرفاً بواسطهٔ حضور در صنعت به مدت چند سال و همچنین آزمون و خطا‌های بسیار در طول زمان به دست آمده به طوری که استفاده از یک منتور به منزلهٔ Shortcut (میان‌بُر) است که سبب صرفه‌جویی در زمان ما شده و از این رو دیگر نیاز به توضیح نیست که چنین میان‌بُری هرگز رایگان یا ارزان نیست و نخواهد بود.
- بیشتر بخوانید:
- حرف روانشناس‌نماها دوست‌داشتنی هست ولی علمی نیست/ مردم تبلیغ در شبکه‌های مجازی را با مجوز مشاوره اشتباه نکنند
- ضرورت ایجاد انگیزه پرسش‌گری در دانش‌آموزان
- بسیاری از مردم نیاز به مشاوره دارند/ خدمات مشاوره تحت پوشش بیمه نیست
انتهای پیام/
انتهای پیام/
