سقوط نظام سلامت با کمبود تجهیزات علوم آزمایشگاهی

به گزارش گروه سلامت خبرگزاری آنا، پزشک پس از تشخیص اولیه بالینی، تست‌های آزمایشگاهی را درخواست می‌کند و متخصص آزمایشگاه نیز نتایج را در اختیار او قرار می‌دهد تا تشخیص و پیگیری بیماری به بهترین و صحیح‌ترین شکل صورت بگیرد.امکان یک اشتباه در نتیجه آزمایش می‌تواند مشکلاتی گاه غیرقابل جبرانی به بار آورد.

اشتباه در آزمایشگاه‌ها در بعضی مواقع بسیار ساده و غیر مرتبط با کار تخصصی صورت می‌گیرد، نظیر هنگامی که اشتباه در نام و نام خانوادگی رخ می‌دهد و نتیجه آزمایش فردی به فرد دیگر داده می‌شود. گاه نیز اشتباهات مربوط به کمی دقت متخصصان، قدیمی بودن تجهیزات، عدم توجیه فرد آزمایش شونده، موارد این چنینی است.به‌طورکلی هدف هر آزمایشگاهی اخذ نتیجه صحیح و درست و اندازه‌گیری دقیق نمونه‌های آزمایشگاهی است و برای رسیدن به این هدف باید میزان و نوع تغییرات غیراستانداردی که در آزمایشگاه‌ها صورت می‌گیرد شناسایی شده و خطا‌های آزمایشگاه به حداقل ممکن برسد.

تجهیزات آزمایشگاهی یکی از ابزار‌های ضروری و کارآمد هستند، به کمک ابزار آزمایشگاهی پیشرفته، می‌توان میزان دقت کار را در انجام فرآیند‌های آزمایشگاهی افزایش داد و نتایج قابل اعتمادتر به‌دست آورد. ضمن اینکه بسیاری از فرآیند‌های آزمایشگاهی بدون استفاده از این تجهیزات غیر ممکن است.

*کمبودتجهیزات ناشی از کمبود بودجه 

«لیلا هاشمی نسب» کارشناس علوم آزمایشگاهی در گفتگو با خبرنگار گروه سلامت آنا، در رابطه با خطای آزمایشگاهی در آزمایشگاه‌ها می‌گوید: فرسودگی و خرابی در دستگاه‌ها می‌تواند در ارائه جواب غلط آزمایش بیمار مؤثر باشد.

این کارشناس علوم آزمایشگاهی افزود: کمبود تجهیزات علوم آزمایشگاهی که ناشی از کمبود بودجه است، همچنین قدیمی بودن امکانات و وسایل آزمایشگاهی و خراب شدن قطعه یی از یک دستگاه، نقش بسیار مهمی را در ارائه جواب اشتباه آزمایش و دیگر خدمات دارد.

او استفاده از امکانات مستهلک و یا تعمیر شده برای انجام کار‌های آزمایشگاهی را از دیگر مشکلات آزمایشگاه‌ها عنوان کرد و افزود: عمر استاندارد استفاده از تجهیزات آزمایشگاهی سه سال است، در حالی که در ایران به دلیل کمبود اعتبارات این استفاده بیش از سی سال است، به همین خاطر از امکانات و دستگاه‌ها با تعمیر مکرر استفاده می‌شود.

*در آزمایشگاه به تکنولوژی وابسته‌ایم

چندی پیش محمدعلی برومند، نماینده جامعه آزمایشگاهیان در هیأت مدیره نظام پزشکی تهران بزرگ در نشست خبری خود با بیان اینکه آزمایشگاه‌ها در تشخیص بیماری‌ها ۷۰ درصد نقش دارند، گفت: متأسفانه آزمایشگاه در نقطه آخر زنجیره سلامت قرار دارد و همین موضوع کار آزمایشگاه‌ها را سخت‌تر کرده است.

وی افزود: در آزمایشگاه به تکنولوژی و تجهیزات آزمایشگاهی وابسته‌ایم و این خطرناک است که سراغ روش‌های قدیمی آزمایشگاهی برویم و باید از تکنولوژی نوین بهره‌مند شد.
به گفته برومند، سه تا پنج درصد بودجه سلامت صرف آزمایشگاه‌های کشور می‌شود که این مناسب نبوده و منجر به تعطیلی این مراکز خواهد شد.

*خطای آزمایشگاهی در کشور‌های توسعه یافته 

در کشور‌های توسعه یافته، بسیاری از آزمایشگاه‌های پزشکی توانسته‌اند فناوری‌های نوین با استفاده از تجهیزات آزمایشگاهی پیشرفته که در کاهش خطا‌ها مؤثرتر است، پیاده‌سازی کنند. تأثیر نهایی چنین خطا‌هایی کیفیت بالای مراقبتی است که به بیماران ارائه می‌شود.

در این کشورها، روش‌های نوین کاهش خطای آزمایشگاهی در مراحل پیش‌تحلیلی، تحلیلی و پس‌تحلیلی در آزمایشگاه‌ها به کار گرفته شده‌اند.پزشکان معتقدند تجهیزات آزمایشگاهی پیشرفته مورد استفاده در مرحله پیش تحلیلی به کاهش خطا‌های آزمایشگاهی کمک کرده است. 

آنچه مشخص است با به کارگیری تجهیزات و دستگاه‌های به روز و تمام اتوماتیک که از قابلیت، کیفیت و دقت بالایی برخوردار هستند می‌توان ضمن افزایش تنوع تست‌های مورد بررسی با توجه به کاهش عوامل انسانی به کاهش چشمگیر خطای نتیجه گیری و افزایش سرعت در پاسخ دهی نیز دست یافت.