یادداشت وارده؛
یادی از استاد حسن ذوالفقاری
همزمان با پایان ایام تدریس و امتحانات دانشگاه‌ها، هیچ چیز جز خبر درگذشت ناگهانی استاد نیک‌نام حسن ذوالفقاری نمی‌توانست خستگی‌ها را بر تن نگه دارد.
گروه استان‌های خبرگزاری آنا؛ در پایان ایام تدریس و امتحانات دانشگاه‌ها، هیچ چیز جز خبر درگذشت ناگهانی استاد نیک‌نام و مهربان و متعهد شادروان حسن ذوالفقاری نمی‌توانست خستگی‌ها را بر تن نگه دارد و شوق فراغت را بدل به حزن فراق سازد. وی استاد زبان و ادبیات دانشگاه تربیت مدرس ازجمله ادیبان دانشور در روزگار ما بود که به گواهی کارنامه برجای‌مانده از ایشان، اوقات گران‌بهای عمر بی‌بازگشت را در حد توان مطلوب بشری قدر شمرد و تا توانست کار کرد و نوشت.
ذوالفقاری از رزمندگان هشت سال دفاع مقدس هم بود که در بازگشت از میدان به جای سلاح، قلم برداشت و با تحصیل در مدارج گوناگون علمی، همه کوشش و توان خویش را نخست در بخش تدوین کتاب‌های درسی و سپس صرف مطالعه فرهنگ‌عامه و گردآوری نمودها و نشانه‌های آن کرد.
شاید در دوران دفاع مقدس که از سراسر ایران، نوجوانان و جوانان غیور به جبهه‌ها روانه شده بودند، این رزمنده ایران‌دوست و باورمند هم می‌دیده که مجموعه‌ای از فرهنگ‌ها، آداب، باورهای اجتماعی و بومی که در شوخی‌ها، طنزها، توسل، دعا و رزم‌آوری رزمندگان جوان جریان دارد چگونه می‌تواند گویای دیرینگی و کهنسالی فرهنگ و آداب‌ورسوم این سرزمین باشد و کاربرد آنها بر حلاوت بیان و زبان بیفزاید و البته این را هم در می‌یافته که همچنان که با شهادت یک رزمنده، آن صدای فرهنگ و آداب خاموش می‌شود با فقدان مادر و پدر او هم از دست دادن چنین ذخایر فرهنگی حتمی‌تر می‌کند و اینها آن رزمنده متعهد و اهل فرهنگ را متقاعد می‌کند که برای چنین سرمایه بی‌مانند فرهنگی باید در نخستین فرصت کاری کرد.
به هر روی حتی اگر بر اثر ذائقه شخصی و پسند خاص ذوالفقاری باشد که به‌عنوان نمونه بر اثر انس با آموزه‌های بومی، سنتی والدین و تعلق داشتن به شهری مانند دامغان هم آن را عینی‌تر می‌سازد، پافشاری بهنگام او در گردآوری مثل‌ها، روایت‌های عامیانه از زندگی و افسانه‌ها و قصه‌هایی که روزگاری به گردش درآورده فرهنگ و هنر در این سرزمین بوده، نهادن سنگ بنای تأسیس مجله دانشگاهی با همین رویکرد و برگزاری همایش‌های تخصصی در دانشگاه‌ها را پیش می‌آورد که علاقه، مهارت و البته ممارست آن فقید در این راه نشان می‌دهد که انتخاب وی درست و راست بوده و کمتر کسی توان این اندازه فرصت و هنر و سلیقه خرج کردن را داشته است.
او البته نمی‌دانست چه هنگام از دنیا خواهد رفت؛ اما نیک می‌دانست که فرهنگ و ادبیات عامه در میدان نابرابر نوآورهای زمانه که فراموشی سنت‌ها را الزام‌آور می‌کند، چندان فرصت زیاد ندارد و باید کاری از پیش ببرد و بدین ترتیب این آثار خوب و شایان ستودن با محور ادبیات عامه را گردآوری کرد که بیش از هر فایده دیگر، نخست ماندگاری نام چنین استاد فروتن و بی‌ادعا و تهیدست از رذایل اخلاقی را در پی دارد و می‌تواند برای همیشه دست‌مایه پژوهندگان جوان و ذخیره‌ای فرهنگی و قابل استناد برای نهادهای علمی این سرزمین باشد.
مرگ ناباورانه او برای دوستداران وی و دانشجویانی که حتی یک‌بار با وی هم‌سخن بودند، سخت آمد و بسیار کسان در شب عرفه به یاد این عزیز گستره دانش و فرهنگ به درد گریستند و تلخی هجران او را با خاطرات بی‌تکرار وی کاستند و امیدوارند که راهی را که آن فقید سعید به دشواری‌هایی جانکاه هموار کرده است، بی راهرو نماند.
روان این استاد ارجمند و فرزانه قرین آرامش و آمرزش باد.
عبدالرضا مدرس‌زاده شاعر و دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کاشان
انتهای پیام/۴۱۲۱/
دانلود فایلانتهای پیام/
