مستند اسطوره باشگاه استقلال را می‌سازم/ «آقا جلال و مستر رابرت» را دوست داشتم

به گزارش خبرنگار حوزه سینمایی گروه فرهنگ خبرگزاری آنا، مستند – پرتره‌ها یکی از جذاب‌ترین سبک‌های مستندسازی هستند که در همه جای دنیا طرفداران زیادی دارند و هر ساله تعداد زیادی از این قبیل آثار برای چهره‌های مختلف هنری، سیاسی، ورزشی، اجتماعی و... ساخته می‌شود. این سبک از مستند زیرشاخه‌های متعددی دارد و باتوجه به نوع سوژه و مدل پرداخت به آن، می‌توان هرکدام از آن‌ها را در دسته‌های گوناگونی قرار داد.

در کشور ما نیز مستندسازان زیادی با نگاهی به زندگینامه و آثار چهره‌های مطرح از حوزه‌های مختلف به سمت ساخت این سبک از مستند رفتند و هرکدام از زاویه دوربین خود بخش‌هایی از زندگی افراد شناخته شده را به تصویر کشیدند. یکی از این مستندسازان ابوالفضل توکلی است، کسی که در طول سال‌های اخیر با ساخت مستندهایی در رابطه با هنرمندان مختلف (به ویژه هنرمندان عرصه دوبله) در این بخش حضور پررنگی داشته و برای بسیاری از چهره‌های دوست‌داشتنی این حوزه آثار متفاوتی ساخته است.

«شادی‌بان» و «روزهای ملی» مستندهایی که به ترتیب در رابطه با جواد انصافی و رضا فیاضی بازیگران و پیشکوست تئاتر و تلویزیون است، از آخرین کارهای این مستندساز است که به تازگی نهایی شدند و مراسم رونمایی از آن‌ها نیز برگزار شده است. به بهانه رونمایی از این آثار و تولید مستندهای جدید برای این مجموعه، با این مستندساز گفت‌وگویی ترتیب دادیم.

ابوالفضل توکلی با اشاره به اینکه تاکنون بیش از 20 مستند در رابطه با زندگی پیشکسوتان مختلف ساخته است، از آخرین پروژه در حال ساختش خبر داد و گفت: کار آخری که در مراحل آخر تولید است، زندگینامه ورزشی و خصوصی حسن روشن، پیشکسوت تیم فوتبال استقلال و تیم ملی کشورمان است. کسی مثل حسن روشن یا هم نسلان ایشان همچون علی پروین و دیگران، اسطوره‌هایی بودند که شاید جوانان و نوجوانان امروز با کارهای بزرگی که این عزیزان در تاریخ ورزش کشور کردند آشنایی ندارند و این مستند در شناختن آن‌ها برای نسل جدید حائز اهمیت است.

وی درباره انگیزه اصلی ساخت چنین مستندهایی گفت: هدف اصلی من بیشتر از همه چیز دیده شدن این آدم‌ها و شناساندن آن‌ها برای نسل جدید است. پیشکوستان و بزرگانی که در عرصه‌های مختلف به خصوص در حوزه هنر، کارهایی انجام دادند که هنوز هم در خاطر جمعی و تاریخ هنر ما ماندگار است و با این وجود شاید برای نسل جدید چهره‌های شناخته شده‌ای نباشند. به همین دلیل حس می‌کنم باید یادآوری ویژه‌ای شکل بگیرد تا همه بدانند که این عزیزان چه کارهای بزرگی در این مملکت انجام دادند.

شناساندن پیشکسوتان هنر به نسل جدید

مجموعه مستند اولیه توکلی، بالغ بر 13 قسمت بود که همه آن‌ها درخصوص هنرمندان عرصه دوبله بود، وی دلیل رفتن به سمت این دسته از هنرمندان گفت: دوبلورها بیشتر از اینکه چهره‌های معروفی برای مردم باشند، صدایشان شناخته شده بود و من به دنبال شناساندن چهره‌های آن‌ها بودم. طبق همین علاقه نیز همه قسمت‌های فصل اول و بخش‌هایی از فصل دوم، درباره هنرمندان این حوزه بود. من می‌خواستم صاحب صداهایی که مردم با آن‌ها خاطره دارند را به مخاطبان تلویزیون نشان دهم تا بدانند که این صدا برای چه کسی است، در چه سالی و با چه روشی روی آن شخصیت‌ها قرار گرفته و تیپ گویی‌ها و خلق صداها چطور انجام می‌شده.

سازنده مستند «شادی‌بان» با اشاره به ساخت این مجموعه که از آخرین ساخته‌های وی در سال گذشته بود ادامه داد: برخی از این عزیزان که به سراغ ساخت مستند زندگیشان رفتم، هنرمندانی بودند که مردم با آن‌ها خاطره داشتند، مثل جواد انصافی که در دوره‌های مختلف دهه شصت و اوایل هفتاد چهره روی بورسی بود. این آثار به نوعی یک قدردانی، پاسداشت و تداعی خاطره با هنرمندان پیشکسوتی است که سال‌ها خاطره‌سازی کردند و همچنان مشغول به کار هستند.

وی اضافه کرد: با همین فرمول برای مجموعه دوم سراغ پیشکسوتان عرصه‌های مختلف رفتم، مثلاً برای مستند «جام عکاسی» به سراغ محمدگل جامجو رفتم که متاسفانه بهمن سال گذشته فوت کردند. البته هنوز چهره‌های مربوط به قسمت‌های پایانی فصل دوم نهایی نشده و با چند نفر صحبت کردیم که پس از نهایی شدن نام آن‌ها را اعلام می‌کنیم.

سازنده مستند «مُلک شهروز» درباره مدت زمان ساخت هر یک از مستندهایش گفت: پروسه تولید این آثار بستگی به سوژه دارد و اینکه مراحل فیلمبرداری با وقفه باشد یا نه، اما هر مستند معمولا بین 5 تا 6 ماه زمان لازم دارد تا آماده شود. یعنی با همین سرعت تقریبا سالی دو، دو سالی پنج مستند می‌سازم. در این مدت هم هرچه تلاش کردم نتوانستم این روکورد را از 3 مستند در سال بیشتر کنم.

بیشتر بخوانید:

رونمایی از مستند «شادی‌بان» و قدردانی از جواد انصافی

تجلیل از رضا فیاضی به پاس تمام خاطرات شیرینی که ساخت

من و زورو، شما همه!

وی درباره قراردادهای شبکه مستند برای پخش این آثار مدل تولیدی آن‌ها برای این شبکه تلویزیونی هم گفت: این فیلم‌ها برای شبکه مستند است اما ترتیب پخش مشخصی ندارد. من در ابتدا از مدیران شبکه خواستم به این دلیل که می‌خواهم فیلمی که برای این عزیزان می‌سازیم در شأن آن‌ها باشد، برای کارها تاریخ پخش معین نکنند تا عجله‌ای در کار نباشد. چون این مسئله باعث می‌شود خودبه‌خود نگرانی‌هایی ایجاد شود سرعت تولید برای رسیدن به آنتن بالا برود. خوشبختانه آن‌ها نیز پذیرفتند و وقتی کارها آماده می‌شود، من آن‌ها را به شبکه می‌دهم و آن‌ها معمولاً مستندها را تاریخ‌های خوبی به روی آنتن می‌فرستند.

توکلی درباره این پرسش که کدام یک از مستندهایش در دو فصل اخیر بیشتر به دل خودش نشسته است هم گفت: من واقعا تمام مستندهایی که ساختم را دوست دارم ولی مستند مربوط به زندگی آقای جلال مقامی یعنی مستند «آقا جلال و مستر رابرت» را خیلی دوست دارم. این مجموعه اولین مستند مربوط به دوبلورها بود و چون کار خوبی از آب درآمد و در جشنواره‌ها هم حضور پیدا کرد باعث شد راه من برای ساخت مستندهای مربوط به هنرمندان دوبله بازتر شود و این عزیزان من را بپذیرند تا بتوانم مجموعه آثارم را ادامه دهم.

وی ادامه داد: یکی دیگر هم مستند – پرتره «دوران افشاریه» است. من از دوران کودکی با مجموعه «زورو» خیلی خاطره داشتم و یادم هست که همیشه پای تماشای آن فیلم می‌نشستم و هر وقت که موسیقی‌اش را می‌شنیدم به یاد روزهای خوش کودکی می‌افتادم. شخصیتی که به آدم‌ها کمک می‌کرد بدون اینکه دیده شود. در گذشته خود من که طرفدار این مجموعه بودم نمی‌دانستم دوبلور آن شخصیت غلامعلی افشاریه است. اما طنین آهنگین صدای این شخصیت و مهری که در صدایش وجود دارد، در گوشم مانده بود. زمانی که مشغول ساخت این مجموعه‌ها شدم، این صدا به خاطرم آمد و به سراغ هنرمدنش که رفتم دیدم این آدم در زندگی واقعی‌اش هم مثل «زورو» آدم خیر و مهربانی است که به همه کمک می‌کند. این اثر هم خیلی به دلم نشست و پس از ساخت آن یک رفاقت و دوستی پدر و پسری بین ما ایجاد شد و همیشه جویای احوال همدیگر هستیم.

انتهای پیام/4173/