دبیر جایزه کتاب سال: هم کتاب‌خوانی افت کرده و هم کیفیت کتاب‌ها/ باید فکری به حال کتاب‌سازی‌ها کرد

به گزارش خبرنگار فرهنگی آنا، نشست خبری سی‌وسومین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران و بیست‌وسومین دوره جایزه جهانی کتاب سال، صبح امروز با حضور دبیران علمی هر دو جایزه برگزار شد.

دکتر محمدعلی مهدوی‌راد، دبیر علمی سی‌وسومین جایزه کتاب سال در این نشست ضمن بیان این مطلب که این دوره از جایزه به لحاظ دستیابی به اطلاعات، تحولات ماهوی داشته است، گفت: «فراخوان برگزاری این دوره از جایزه به صورت پیامک و پیام‌های الکترونیک برای هر شخصیت حقیقی و حقوقی که به هر طریق با کتاب ارتباط داشتند ارسال شد که جمعا 6هزار ناشر، 2 هزار و 500 داور و 6 هزار و 564 اهل قلم را شامل می‌شد.»

وی ادامه داد: «جدا از تقسیم‌بندی‌های کتاب‌شناسانه، 72 گروه به بررسی کتاب‌ها پرداختند؛ کتاب‌هایی امسال توسط ناشران و مولفان ارسال شد و البته ما نیز پیگیری‌های فراوانی کردیم تا مبادا ناشران متوجه فراخوان نشده باشند.»

دبیر جایزه کتاب سال خاطرنشان کرد: «نهایتا 5 هزار و 385 عنوان کتاب برای شرکت در این دوره از جایزه به دبیرخانه رسید که همگی در سال 93 چاپ شده‌اند. بعد از بررسی‌های اولیه 224 عنوان با داوری 896 داور به مرحله نهایی راه یافتند. خوشبختانه امسال به دلیل ثبت‌نام‌ داوران از طریق سایت، دستیابی به آن‌ها راحت‌تر بود و تنوع اقلیمی بیشتری نیز داشت.»

وی درباره مراسم اختتامیه این جایزه نیز افزود: «براساس آنچه مقرر شده، مراسم اختتامیه 18 بهمن با حضور رییس جمهوری محترم در تالار وحدت برگزار می‌شود و در این مراسم 10 برگزیده و 30 تقدیری معرفی و تجلیل می‌شوند.»

مهدوی‌راد با تشکر از زحمات دست‌اندرکاران این جایزه درباره کیفیت آثار گفت: «متاسفانه امسال نیز همچنان کمیت در حوزه پژوهش و نگارش بر کیفیت می‌تازد؛ به نحوی که مانند رویه‌ای که سال قبل نیز وجود داشت، کیفیت به شدت در حال افت است.»

وی ضمن بیان این مطلب که هم کتاب‌خوانی افت کرده و هم کیفیت کتاب‌ها، اظهار داشت: «این وضعیت نیاز به آسیب‌شناسی دارد. مثلا باید دید مراکز مختلف نظیر صدا و سیما چقدر در معرفی کتاب‌های ارزش‌مند در جامعه تلاش کرده‌اند. ضمن اینکه برگزاری این جایزه نباید در حد اعطای جوایز باقی بماند.»

دبیر جایزه کتاب سال همچنین درباره معضل کتاب‌سازی گفت: «البته کتاب‌سازی تنها مربوط به کشور ما نیست. وزارت ارشاد نیز تنها به اجرایی شدن ضوابط نشر نظارت دارد و نمی‌تواند مانع از انتشار کتاب‌های ضعیف شود. از طرف دیگر هنوز قانون درستی برای سرقت‌های ادبی و سرقت مطالب و کتاب‌سازی نداریم؛ بنابراین تاکید من بر آسیب‌شناسی است.»

وی با تاکید بر تقویت اخلاق پژوهش و نگارش در جامعه ادامه داد: «محقق نو‌اندیش در جامعه ما جایگاه ستودنی ندارد، در حالی که باید روی پژوهش سرمایه‌گذاری‌های بیشتری صورت بگیرد.»

در بخش دیگری از این نشست، محسن جوادی دبیر علمی بیست‌وسومین دوره جایزه جهانی کتاب سال گفت: «امسال ناشران و نویسندگان، کتاب‌های خود را برای شرکت در جایزه جهانی کتاب سال ارسال کردند که با توجه به پایین بودن مبلغ جایزه نسبت به سایر جوایز منطقه‌ای، این مساله نشانگر اعتباری است که جایزه جهانی کتاب سال در منطقه دارد.»

وی گفت: «در این دوره بیش از 2 هزار عنوان کتاب مورد بررسی قرار گرفت و 252 اثر به بخش داوری فرستاده شدند. لازم به یادآوری است که تنها کتاب‌هایی در این جایزه مورد بررسی قرار می‌گیرند که در حوزه مطالعات ایران و اسلام بوده، به زبان‌های غیر فارسی نوشته شده باشند و مولف‌ آن‌ها نیز ایرانی نباشد.»

جوادی ادامه داد: «در این دوره 90 داور کار داوری‌ها را انجام دادند که 10 داور خارجی نیز در این جمع حضور داشتند. مجموعا 30 کتاب حایز حداقل‌های جایزه شناخته شدند و در نهایت 10 کتاب برتر به انتخاب داوران از آن میان انتخاب شدند.»

وی ضمن بیان این مطلب که کتاب‌های حاضر در این دوره، بازه گسترده‌ای زبان‌های شرقی تا روسی و عربی و... را شامل می‌شدند، خاطر نشان کرد: «تمام کشورها استانداردهای لازم را برای ورود به عرصه‌های پژوهشی ندارند. به همین دلیل احتمال دارد از دوره‌های بعدی این جایزه را به تفکیک منطقه‌های مختلف برگزار کنیم.»