یادداشت وارده؛
نقش مؤثر نظامی در زندگی امروز
شاید برای کسانی که از دور به ادب فارسی می‌نگرند، پذیرش این نکته که نظامی‌گنجه‌ای برای زندگی امروز ما رهنمود دارد، پذیرفتنی نباشد؛ اما راست این است که کسی مانند وی بیدارتر از آن بوده که سال‌ها رنج شاعری را به پای هیچ بگذارد.
گروه استان‌های خبرگزاری آنا؛ حکیم نظامی گنجه‌ای از شاعرانی است که نام و عنوان حکیم برایش تعبیری از سر ناچاری مانند آنچه برای عنصری و انوری و قاآنی به کار رفته، نیست و مجموعه اشعار او مدافع چنین نام بایسته و برجایی است. در این گفتار کوتاه به جای رفتن به شیوه معمول و نقد آثار و زبان شعری نظامی به نقشی که اندیشه این شاعر بلندآوازه در زندگی امروز ما می‌تواند داشته باشد، اشاره‌ای کوتاه داریم.
شاید برای کسانی که از دور به ادب فارسی و شعر شاعران گذشته می‌نگرند و یا حتی برخی شاعران جوان که تاریخ ادبیات را از نیما به بعد رسمیت می‌بخشند، پذیرش این نکته که نظامی‌گنجه‌ای برای زندگی امروز ما پیام و رهنمود دارد، پذیرفتنی نباشد اما راست این است که کسی مانند نظامی بیدارتر و هنرمندتر و آگاه‌تر از آن بوده که سال‌ها رنج شاعری را به پای پاره‌ای صحنه‌های عاشقانه و گفتگوهای نرم و درشت همانند خسرو و شیرین بگذارد و بعد هم هیچ.
بیشتر بخوانید:
زادروز ستاره سهیل شعر روزگار ما
درست سخن این بودده که بدانیم نظامی پاره‌ای، بل اقلیمی از اندیشه و دانش و حکمت و معنی را در نهاد خویش داشته و دنبال زمینه‌هایی برای عرضه کردن و نهایتاً به گزینش کسانی مانند خسرو و لیلی و بهرام و اسکندر و... رسیده است. این منظومه‌ها و داستان‌ها به واقع زمین برای جولان مرکب اندیشه شاعر بوده‌اند و ماندگاری آن همه شعر اگر نه همه به یک اندازه گویای راه درست و کارکرد به‌هنگام شاعر است.
علاوه بر عشق راستین و عاری از هیجان‌های پوچ که نظامی استاد پرورانیدن و گزاردن آن است، اخلاق انسانی، اسلامی و پاک‌اعتقادی و احترام نهادن به ساحت قدسی حضرت رسالت مصطفوی(ص) و با خداوند راز و نیاز کردن و نیز تربیت فرزند و نکوداشت همسر و ترک پلیدی‌هایی اخلاقی مانند طمع، حرص، شهوت و دست نکشیدن از روحیه آزادگی و دنیاگریزی، مهربانی و مردم‌نوازی از جمله درس‌هایی بوده که امروز و در آغاز سده پانزده خورشیدی می‌توان و باید از نظامی آموخت.
اگر کسی سخنان نظامی را راهنمای خویش بشناسد، نیاز نیست که مانند شیوه لیلی و مجنون عشق را بیازماید؛ اما می‌تواند تراز پای‌کار ماندن و دست نکشیدن و جان بر سر آرمان خویش نهادن را از آنان بیاموزد آنگاه صحن جامعه از بسیاری جور و جفاها و کامرانی‌های بی‌بنیاد که مایه شرمساری است، پاک خواهد شد. همچنان که حاکمان هم از برخی رفتارهای بهرام ساسانی بایست درس بگیرند. کتاب سراسر تصویر و آموزه نظامی در پیش چشم ما با نسیم ایام ورق می‌خورد و ما را به دیدن و دانستن و به کار بستن فرامی‌خواند.
عبدالرضا مدرس‌زاده دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کاشان
انتهای پیام ۴۱۲۱/4062/
انتهای پیام/
