باروری به شیوه اهدای جنین

به گزارش گروه احتماعی خبرگزاری آنا، میترا زندی فوق دکترای پرستاری و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در خصوص باروری به روش اهدای جنین توضیح داد گفت: حتی در گذشته های دور، ناباروری هر یک از زوجین از مشکلات اساسی خیلی از خانواده ها در سراسر جهان محسوب می شده است. استفاده از داروهای گیاهی از ۱۵۰۰ سال قبل در ایران و چین جهت تقویت باروری مرسوم بوده است، اما درمان دارویی خاص از اوایل قرن بیستم آغاز شد. درمان با داروهای شیمیایی در برخی از موارد همانند ضعف تخمک و اسپرم در رسیدن به رحم موثر بوده است. اما در برخی از موارد از جمله عدم امکان تخمک گذاری و عدم امکان تولید اسپرم، تاثیری در باروری نداشته است. اوایل دهه ۶۰ قرن بیستم، استفاده از تکنولوژی های کمک باروری و تولید مثل در آمریکا آغاز شد. اولین کودک حاصل از استفاده از این روش در دهه ۱۹۷۰ به دنیا آمد، که تحولی عظیم در این زمینه به شمار می آمد.

زندی در ادامه افزود: اهداء جنین یکی از روش هایی است که به زوجهای ناباروری که هیچ امیدی برای بچه دار شدنشان با روش های درمانی تخصصی وجود ندارد کمک می کند صاحب فرزند شوند. با اهداء جنین ، هیچیک از مادر یا پدر کودک ارتباط ژنتیکی با خود کودک ندارند ولی مادر کودک را حامله می شود و کودک را زایمان می نماید. پس زمانی که جنین انتقالی حاصل از لقاح تخمک و اسپرم غیر زوج گیرنده باشد، اهدای جنین محسوب می شود. در این روش، جنین حاصل از اسپرم و تخمک یک زوج قانونی پس از لقاح به رحم زن خواهان فرزند انتقال می‌یابد و یا پس از انجام لقاح مصنوعی، زوج‌هایی که موفق به بارداری شده‌اند و رویان اضافی دارند می‌توانند رویان‌ها را اهدا کنند و در اختیار زوج‌های نابارور قرار دهند. اهداء جنین روشی پذیرفته شده در میان تکنولوژی‌های کمک باروری در بسیاری از کشورهای جهان از جمله ایالت متحده امریکا، استرالیا و در کشورهای اروپایی نظیر بلژیک، آلمان، روسیه، اسپانیا و ایالت بریتانیا می‌باشد. بیش از ۲۵ سال است که از روش اهداء جنین استفاده می‌شود و این روش همانند اهداء سلول جنسی (تخمک یا اسپرم)، منجر به تولد کودکان بسیاری شده است. در کشور ایران در حال حاضر اهدای جنین امری قانونی به شمار می رود، قانون نحوه اهدای جنین به زوجین نابارور در تاریخ ۲۹/۴/۸۲ در غالب ۵ ماده در ماده در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید. بر این اساس ایران از معدود کشورهای مسلمانی است که برای اهدای جنین به قانون گذاری پرداخته است. علیرغم قانونی شدن اهدای جنین در سال ۱۳۸۲ توسط مجلس شورای اسلامی از آنجا که تصمیم گیری در خصوص شیوه فرزندآوری به میزان زیادی به باورهای دینی و ارزش های فرهنگی افراد یک جامعه مربوط است، هنوز هم تعدادی از زوج‌های ایرانی باروری با استفاده از گامت و جنین اهدائی را گناه می‌دانند این امر به خصوص در مورد زوج هایی که از مجوز شرعی و قانونی آن اطلاعی ندارند شایع تر است.

وی تصریح کرد: بعلاوه بسیاری از زوجین هم از پیامدها و تبعات آینده این درمان ها و به ویژه جنین اهدایی ترس دارند. مطالعه‌ای در خصوص بررسی میزان آگاهی و نگرش جامعه نسبت به روش های جدید کمک باروری نشان می دهد که بیش از نیمی از زوج های نابارور دانش ضعیفی درخصوص روش های کمک باروری داشتند (تاتاری و همکاران ۱۳۹۳).

عضو هئیت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به موارد کاربرد اهدای جنین گفت: در مواردی که مشکل ناباروری مربوط به مرد است و مرد قادر به تولید اسپرم نیست و در این صورت با توجه به ممنوعیت از نظر تعدادی از فقها، ناگزیر باید از اهدای‌ جنین استفاده شود. در بیمارانی که احتمال انتقال بیماری های ژنتیکی به نسل بعد وجود دارد، شامل بیماری های ژنتیکی وابسته به جنس نظیر هموفیلی، دیستروفی عضلانی دوشن و یا ناهنجاری های مادرزادی که با اهدای جنین قابل برطرف شدن باشد.

فوق دکترای پرستاری در خصوص منابع اهدای جنین توضیح داد و افزود: زوج های ناباروری که طی سیکل درمانی میکرواینجکشن باردار شده¬اند و تعداد جنین های تشکیل شده بیشتر از تعداد جنین های انتقالی بوده و تمایلی به استفاده از جنین های منجمد خودشان ندارند.تخمک و اسپرم یک زوج دیگری که مشکل نازایی ندارند و تمایل به اهدای جنین دارند. زوج‌های داوطلب باید به صورت قانونی و شرعی دارای رابطه زوجیت بوده و می‌توانند به صورت داوطلبانه و رایگان یک یا چند جنین را به مراکز تخصصی درمان ناباروری اهدا کنند. این زوجین باید دارای سلامت متعارف جسمی، روانی و ضریب هوشی مناسب‌ بوده و همچنین به مواد اعتیادآور و روان‌گردان‌ اعتیاد نداشته باشند. از شرایط دیگر اهدای جنین، مبتلا نبودن به بیماری‌های صعب‌العلاج نظیر ایدز، هپاتیت و ... است. مراکز درمان ناباروی هم می‌توانند نطفه حاصل از تلقیح خارج از رحمی زوج‌های قانونی و شرعی را که از مرحله باروری تا حداکثر پنج روز خواهد بود، به صورت تازه و منجمد در بانک مخصوص جنین نگهداری کرده تا در صورت مراجعه زوجین نابارور، پس از صدور حکم قطعی مراجع قضایی، آن را به این زوجین اهدا کنند.

زندی درباره روند اهدای جنین این چنین گفت: زوجین بعد از مراجعه به مراکز ناباروری و محرز شدن این که با هیچ کدام از روش¬های درمان ناباروری موجود، امکان درمانشان وجود ندارد به واحد مددکاری ارجاع می شوند. مددکار مرکز ناباروری، توضیحات کامل درباره مسائل مختلف، ناشناس ماندن، طول زمان انتظار و ... را ارائه می کند و پس از طی مدت انتظار، نامه ای برای دادگاه خانواده و پزشکی قانونی برای احراز صلاحیت اخلاقی و جسمی و اجتماعی دریافت می نمایند. زوجین پس از صدور مجوز و موافقت حقوقی در سیکل درمانی قرار خواهند گرفت.

وی در پایان به قوانین کاربرد این روش اشاره کرد و گفت: بنابر قوانین زوجینی که بنا به گواهی معتبر پزشکی، امکان بچه‌دارشدن نداشته باشند و زوجه نیز ‌استعداد دریافت جنین را داشته باشد، می‌توانند از دادگاه تقاضای دریافت جنین را نمایند. برای این که زوجین بتوانند درخواست خود را در دادگاه مطرح کنند، باید دارای تابعیت ایرانی بوده و صلاحیت اخلاقی داشته باشند. هیچ‌یک هم محجور (مجنون) نباشند. زوجین مبتلا به بیماری‌های صعب‌العلاج نبوده همچنین معتاد به موادمخدر نباشند. با توجه به قانون نحوه اهداء جنین به زوجین نابارور، دعاوی متعددی در دادگاه‌های مختلف کشور در این خصوص مطرح شد و در دعاوی مختلف در خصوص این که تقاضای دریافت جنین اهدایی چگونه باید تنظیم شود و به چه دادگاهی تسلیم شود، مورد اختلاف بین محاکم گوناگون قرار گرفت و در همین راستا، هیات عمومی دیوان عالی کشور با تشکیل جلسه، و صدور رای وحدت رویه شماره ۷۵۵، در این خصوص، تعیین تکلیف نمود.از مزایای استفاده از جنین اهدایی این است که نیازی به قرار گرفتن زن تحت روش های تخمک‌گیری نبوده و این روش از نظر پزشکی به نسبت آی وی اف و تخمک اهدایی کمتر پیچیده و گران است.

انتهای پیام/۴۱۲۹/