آنا گزارش می‌دهد؛
کم شدن ظرفیت سالن‌ها و تشدید بحران اکران در سینمای ایران/ سینماداران یا تهیه‌کنندگان؛ سنبه کدام گروه پرزورتر است؟
در حالی که سینمادارها نسبت به فیلم‌های جدید در صف اکران معترض بودند، نصف شدن ظرفیت سالن‌های سینما نیز شرایط را در اکران پیچیده‌تر کرد.
به گزارش خبرنگار سینمایی گروه فرهنگ خبرگزاری آنا، جمله «ظرفیت سینماها بار دیگر نصف شد»، یکی از پراستفاده‌ترین تیترها در دو روز گذشته در رسانه‌های سینمایی بود، تیتری که برای اهالی هنر هفتم خبر دردناکی بود و در حالی که همه در انتظار اکران نوروزی موفق بودند، مجددا همه اتفاقات پیش رو را در هاله‌ای از ابهام قرار داد.
پاییز امسال همزمان با اوجگیری واکسیناسیون و فروکش کردن تعداد مبتلایان به همه‌گیری کرونا، شرایط سینماها نیز شبیه به بسیاری از مشاغلی که از این بیماری آسیب دیده بودند، رو به بهبودی بود. فیلم‌های خوب در ژانرهای مختلف به روی پرده رفتند و بسیاری از آثار توانستند فروش‌های قابل توجهی کسب کنند و ارقام میلیاردی را یکی پس از دیگری تجربه کنند. این اوضاع تا پایان دی ماه نیز تقریبا به همین منوال ادامه داشت، اگرچه فروش خوب فیلم‌ها مدیران سینمایی را زیادی سر ذوق آورد و در نتیجه در عرض یکی دو ماه بیش از ۲۰ فیلم سر از پرده درآوردند و برخی از آثار در این میان حیف و میل شدند.
اما با ورود به بهمن ماه توجهات از سمت فیلم‌های روی پرده به طرف چهلمین جشنواره فیلم فجر جلب شد و شرایط اکران با همان شیب ملایمی که داشت، رو به صعود بود، غافل از اینکه سویه جدید بیماری کرونا، قصد شوخی با هیچ بنی بشری را نداشت و خیلی زود اوضاع را به حالت قبل برگرداند. از همان روزهای میانی بهمن ماه، میزان مبتلایان به اُمیکرون شدت گرفت و آمار مرگ و میر کرونایی‌ها نیز حالتی صعودی پیدا کرد. شهرها یکی یکی به رنگ قرمز درآمدند و شرایط کم‌کم از کنترل خارج شد.
با وجود موج جدید این بیماری فضا را به شدت ترسناک‌تر کرده بود، سینما بار دیگر به شوک فرو رفت و سازمان سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، در دستورالعملی به همه سینماداران سراسر کشور ابلاغ کرد که ظرفیت سالن‌ها را به ۵۰ درصد کاهش دهند. این اتفاق در حالی رخ داد که بسیاری از فیلم‌هایی که در دو سال گذشته پشت سد اکران مانده بودند، با بهبود روند اکران امیدوار بودند با ظرفیت کامل سالن‌ها به نمایش درآیند اما مجددا شرایط طوری رقم خورد که پروسه اکران بار دیگر به کلافی سردرگم تبدیل شود.
سینمادارها و تهدید به تعطیلی
اوایل بهمن و پیش از آغاز جشنواره فیلم فجر، زمانی که شورای صنفی نمایش فیلم‌های جدید برای اکران را اعلام کرد، بسیاری از سینماداران به این ماجرا اعتراض کردند. «مستطیل قرمز» به کارگردانی حسین صیدخانی، «بی‌صدا حلزون» ساخته بهرنگ دزفولی‌زاده، «مورچه‌خوار» به کارگردانی شاهد احمدلو، «عاشق‌پیشه» به کارگردانی داوود موثقی، «عنکبوت» فیلمی از ابراهیم ایرج‌زاد، «آینده» به کارگردانی امیر پورکیان و «ترانه عاشقانه‌ای برایم بخوان» اثر مهرداد غفارزاده فیلم‌هایی بودند که به عنوان آثار جدید در صف اکران قرار گرفتند و حالا چند هفته‌ای از اکران برخی از این آثار می‌گذرد. اما از آنجایی که هیچکدام از این فیلم‌ها اصطلاحاً «گیشه‌پسند» نبودند، نمایندگان انجمن سینماداران نسبت به این انتخاب‌ها واکنش‌های شدیدی نشان دادند.
این واکنش‌ها تا حدی بود که در جلسه شورای صنفی نمایش اعلام شد اگر حداقل یک فیلم پرفروش از فردای اختتامیه جشنواره در سینماها اکران نشود، تمام سینماداران، سالن‌های خود را تعطیل می‌کنند. این اعتراضات شرایط را برای مدیران سینمایی بسیار سخت کرد و برخی از این فیلم‌ها باوجود اعلام قبلی هنوز هم رنگ اکران را به خود ندیده‌اند. از طرف دیگر سینمادارها نیز این تهدید را عملی نکردند و کمی صبر پیشه کردند تا ببینند سازمان سینمایی فکری به حال شرایط فیلم‌های در حال اکران می‌کند. یا خیر. با نگاهی به فیلم‌های در حال اکران می‌توان دید که هنوز فیلم‌های کمدی «دینامیت» و «گشت ۳» بیشترین سانس‌ها را در اختیار دارند و بعد از آنها نیز فیلم‌هایی مثل «بی‌همه چیز»، «آتابای» و سایر آثاری که تاکنون فروش چند میلیاردی داشتند و هنوز هم در جذب مخاطب موفق‌اند، جایگاه ویژه‌ای در سانس‌های سینماها دارند.
این مسئله نشان می‌دهد سینمادارها توجه چندانی به دستورالعمل‌ها صادره از سازمان سینمایی نمی‌کنند و همچنان فیلم‌های پرفروش چند ماه اخیر را به آثار جدیدی که احتمالاً موفقیت چندانی در گیشه جذب نمی‌کنند ترجیح می‌دهند. اگرچه در میان فیلم‌های اعلام شده توسط شورای صنفی نمایش برای اکران بهمن، فیلم‌های خوش ساخت و پرسروصدایی همچون «بی‌صدا حلزون» و «عنکبوت» وجود دارد، اما صاحبان سینما به دلیل ضررهایی که در یکی دو سال اخیر متحمل شدند، دیگر اهل ریسک نیستند و هنوز کمدی‌های بفروش را پرچمداران سالن‌های خود قرار داده‌اند.
بیشتر بخوانید:
پایان هیاهوی فجر و آغاز سهم‌خواهی از گیشه عید
۱۰ فیلم مرمت شده تاریخ سینما که بهمن امسال پخش می‌شود
سرمایه‌هایی که می‌سوزند!
نقطه مقابل سینمادارها در این معادله عجیب و غریب، تهیه‌کنندگان، سرمایه‌گذاران و صاحبان آثار هستند. در طول دو، سه سال گذشته صدها فیلم سینمایی ریز و درشت به امید اکران ساخته شده‌اند و میلیاردها تومان هزینه پای تولید آنها صرف شده است. تولید خیلی از این فیلم‌ها مربوط به سال ۹۷ یا ۹۸ است و گیر کردن چند ساله‌شان پشت سد اکران ضررهای زیادی به گروه سازنده آن وارد کرده است. به همین دلیل بسیاری از سرمایه‌گذاران و تهیه‌کننده‌ها اصرار دارند هرچه سریع‌تر فیلم‌هایشان به نمایش درآید تا آنها نیز بعد از چند سال بتوانند از پروژه‌ای که در آن سرمایه‌گذاری کرده‌اند، برداشت کنند.
شاید به دلیل همین فشارها از جانب تهیه‌کنندگان است که در نیمه دوم سال، تعداد قابل توجهی از فیلم‌های سینمایی تولید شده در سال‌های اخیر به نمایش درآمدند و بسیاری از آنها در گیشه شکست خوردند. در میان فیلم‌های شکست خورده، همه‌جور آثاری هم به چشم می‌خورد، از فیلم‌های خوش ساخت و جذابی مثل «شنای پروانه» و «تومان» گرفته، تا آثار کمدی که در سال‌های گذشته به حداقل‌هایی از سود می‌رسیدند یا آثار مختلف از ژانرهای گوناگون.
حالا اما شرایط از چند هفته پیش نیز پیچیده‌تر شده است و سازمان سینمایی از جانب سینمادارها و تهیه‌کننده‌ها تحت فشار است، به این فشارها کم کردن ظرفیت سالن‌های سینما را نیز اضافه کنید تا ببینید اوضاع اکران در سینمای ایران این روزها چه شرایط اسف‌باری را تجربه می‌کند. در این میان کم‌کم باید منتظر اکران نوروزی هم باشیم، اکرانی که اگر قرار باشد مانند سال گذشته باشد، خیلی نمی‌توان روی آن حساب کرد اما با این وجود ده‌ها فیلم برای این فصل از اکران اعلام آمادگی کرده‌اند و حالا مسئولان شورای صنفی نمایش باید روی برخی از آنها خط قرمز بکشند و تعداد محدودی را برای پخش در روزهای پایانی اسفند و اوایل سال جدید انتخاب کنند.
از امروز که هنوز وارد اسفند نشده‌ایم می‌توان حدس زد که در زمان اعلام فیلم‌های اکران نوروزی باید منتظر مصاحبه‌های آتشین و حرف‌های تند و تیز گروه‌های مختلف سینمایی بود، مخصوصا آنهایی که فیلمشان نتوانسته در جدول اکران نوروز جا بگیرد و به احتمال فراوان در اکران‌های بعدی ۱۴۰۱ به نمایش درمی‌آید. تمام این التهابات در سازمان سینمایی در حالی رخ می‌دهد که هنوز حواشی مربوط به جشنواره فجر به اتمام نرسیده تا و محمد خزاعی و دیگر مدیرانش روزهای سختی را پشت سر می‌گذرانند، روزهایی که به طور قطع در هفته‌های آتی سخت‌تر و پرحاشیه‌تر نیز خواهد شد.
انتهای پیام/۴۱۷۳/
انتهای پیام/
دایرة المعارف دانشبنیانها ۱۱۱؛
