آیا راه‌اندازی مشاغل با وام ناپایدار است؟ آب پاکی بر دستان کارآفرینان
در حالی که بازار کار کشور با بحران و رکود مواجه است و ایجاد هر فرصت شغلی در این میان همانند بازگرداندن نیروهای از کار برکنارشده یا ایجاد فرصت طلایی برای خیل عظیم فارغ‌الحصیلان بیکار محسوب می‌شود، معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی معتقد است که شغل ایجاد شده با وام پایدار نخواهد بود.
به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی آنا، مشکلات موجود بازار کار از پایین بودن سطح حقوق و دستمزد تا تخلفات کارفرمایان در بیمه کارگر و... زمانی معنا دارد که فرد تصدی شغلی را بر عهده داشته باشد. بر اساس آمارها از حدود 24 میلیون نفر عرضه نیروی کار در کشور حدود 21.5 میلیون نفر شاغل و 2.5 میلیون نفر بیکارند. این در حالی است که بیش از 18 درصد دانش‌آموختگان دانشگاهی فاقد شغل هستند و سالانه نیز از حدود یک میلیون ورودی جدید به بازار کار حدود 700 هزار نفر را فارغ‌التحصیلان تشکیل می‌دهند.
اگرچه با برداشته شدن تحریم‌ها رونق به اقتصاد کشور باز می‌گردد،با این حال، شرایط برای راه‌اندازی مشاغل همچنان سخت و پر فراز و نشیب است و شاید کمتر کسی توان ایجاد یک شغل آن هم بدون بهره‌مندی از تسهیلات بانکی و وام را داشته باشد.
با این حال، معاون توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در گزارش منتشر شده ایسنا از بی‌توجهی به امر اشتغال در پنج برنامه توسعه گذشته انتقاد کرده و گفته است: متاسفانه توسعه در کشور اشتغال محور نبوده و این روند تا جایی ادامه پیدا کرد که در حوزه اشتغال کشور بحران در حال رخ دادن است.
به گفته عیسی منصوری، این تفکر که یک پروژه همه منابعش از ابتدا موجود باشد و یا برای اجرای آن وام پرداخت شود، درست نیست چراکه تجربه ثابت کرده اشتغالی که با وام شروع شود، پایدار نیست.
سالانه یک میلیون نفر وارد بازار کار می‌شوند
پیش‌تر معاون توسعه کارآفرینی و اشتغال وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی در گفت‌وگو با خبرنگار آنا با بیان اینکه پیش‌بینی می‌کنیم در دهه 1390 تا 1400 سالانه حدود یک میلیون نفر عرضه نیروی کار جدید داشته باشیم، گفته بود: این آمار در هر سال متفاوت است به طوری که این میزان در سال 1390 کمتر و در سال 1395 بیش از یک میلیون خواهد بود اما به طور متوسط همان یک میلیون نفر را می‌توان به عنوان ورودی‌های جدید به بازار کار دانست.
حسن طایی اظهار کرده بود: در سال گذشته با رشد 3 درصدی تولید ناخالص داخلی حدود 400 هزار فرصت شغلی جدید ایجاد شده است، اما برای رسیدن وضعیت بازار کار به نقطه مطلوب باید سالانه بیش از 7 درصد رشد اقتصادی داشته باشیم. این در حالی است که در اواخر دهه 80 با کندی رشد مواجه شدیم و از سال 90 به بعد نیز نتوانستیم به لحاظ شرایط رکود تورمی از رشد اقتصادی لازم برخوردار باشیم.
از ایده‌پردازی تا کشمکش دریافت اعتبارات
در همین باره یک فعال بازار کار در گفت‌وگو با خبرنگار گروه اقتصادی آنا با بیان اینکه در ابتدا باید تعریف شغل مشخص شود، گفت: بحث مطرح‌شده درباره ناپایدار بودن شغل راه‌اندازی شده با وام به صورت بسیار کلی عنوان شده است و باید گفت اینکه فردی بخواهد در یک محیطی مشغول به کار شود طبیعتا نیاز به وام ندارد.
عباس وطن‌پرور افزود: اما اگر قرار باشد فرد ایده و طرحی را به عنوان یک مولد و تولیدکننده پیاده کند هم باید خلاقیت لازم را داشته و هم اینکه برای تامین مالی طرح خود میلیادر باشد.
وی با تاکید بر اینکه متاسفانه برخی مسئولان تنها خوب صحبت می‌کنند، تصریح کرد: آیا در کشورهای مدرن صنعتی یک فرد خلاق و تحصیل کرده که توانسته است به نوآوری دست یابد، اعتبار اجرای طرح را نیز خود تامین کرده است؟ یقینا این‌طور نیست.
نماینده سابق کارفرمایان در اجلاس جهانی کار ادامه داد: امروز در دنیا کارمند و کارگر تربیت نمی‌کنند چرا که از این مسئله عبور کرده‌اند و در دنیای مدرن امروز اولویت با تربیت افراد خلاق و ایده‌پرداز است اما عموما این افراد پول کلانی برای تجاری‌سازی و یا ایجاد شغل ندارند.
وطن‌پرور بیان کرد: اکنون باید زمینه برای حضور افراد خلاق در بازار فراهم شود تا بتوانند ایده‌های خود را به منصه ظهور رسانده و جامعه نیز از آنها بهره‌مند شوند.
وی عنوان کرد: در کشورهای همسایه اگر فرد ایده و پروژه‌ای داشته باشد سریعا همه امکانات لازم برای بهره‌مندی از آن و ایجاد فرصت‌های شغلی جدید فراهم می‌شود.
100 هزار تومان ثبت شرکت و 100 میلیارد تومان دریافت تسهیلات
اما معاون دبیرکل خانه کارگر معتقد است اگر رقم وام برای ایجاد یک شغل کوچک و کم باشد، این امر بلامانع است و در غیر این صورت نه تولید و نه اشتغالی شکل نخواهد گرفت.
حسن صادقی در گفت‌وگو با خبرنگار گروه اقتصادی آنا با بیان اینکه وام باید یک‌چهارم و نه سه‌چهارم منابع لازم برای راه‌اندازی کسب و کار و شغل جدید را ایجاد کند، گفت: در بسیاری از حوزه‌ها در گذشته اتفاق افتاده که افراد با یکصد هزار تومان شرکتی را ثبت کرده و 100 میلیارد تومان وام گرفته‌اند که در نهایت نیز منابع به خارج از کشور سر ریز شده است.
وی تصریح کرد: اگر قرار باشد که 100 درصد هزینه مورد نیاز ایجاد یک شغل از طریق وام تشکیل شود یقینا سودجویی اتفاق خواهد افتاد.
رئیس سابق شورای اسلامی کار با بیان اینکه مسلما موضوع عنوان شده تنها هشدار و تذکری برای جلوگیری از تکرار برخی اتفاقات گذشته است، اظهار کرد: نباید منابع در اختیار کسانی قرار نگیرد که بخش کوچی را هزینه کنند و قسمت اعظم آن را به بانک‌های خارجی ببرند. بر این اساس نباید با نگاه ایجاد دلسردی و دلزدگی به این موضوع نگاه کرد.
این فعال بازار کار با تاکید بر اینکه در پساتحریم نیز دغدغه هدایت منابع آزاده‌شده به سمت سوداگری وجود دارد، ادامه داد: متاسفانه امروز سوداگری در کشور در نظر بسیاری از افراد یک ارزش و حتی زرنگی شخص محسوب می‌شود و در اینجا باید دستگاه‌های نظارتی هوشیاری بیش‌تری به خرج دهند.
صادقی بیان کرد: بر این اساس مدیریت منابع در کشور از جذب آن بسیار مهم‌تر است و دولت باید مکانیزمی را تعریف کند که مدیریت منابع بر پایه علم اقتصادی باشد که دنیا بر آن متکی است.
رئیس اتحادیه پیشکسوتان کارگری با بیان اینکه در برخی از موارد بانک‌ها عامل سوداگری‌های مالی هستند، خاطر نشان کرد: امیدواریم دولت یازدهم بتواند با مدیریت منابع خلاء و ناکارآمدی‌های گذشته را مرتفع کند. همان‌طور که در سیاست خارجی این کار را انجام داده و ایران را در کنار 6 قدرت جهانی به عنوان وزنه و قدرت هسته‌ای ثبت کرد.
گزارش از سهیلا گلی‌زاده
انتهای پیام/
