خطیب‌زاده:
آمریکا برای رفع تحریم‌ها تصمیم‌های مهم بگیرد/ همکاری ۲۵ ساله ایران و چین و در قالب تفاهمنامه است نه قرارداد
سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: طرف آمریکایی در واشنگتن باید تصمیماتش را در خصوص رفع تحریم‌ها و موارد باقی‌مانده اعلام کند.
به گزارش خبرنگار گروه سیاست خارجی خبرگزاری آنا، سعید خطیب‌زاده امروز در نشست رسانه‌ای خود که در محل وزارت امور خارجه برگزار شد، گفت: ولادت مبارک و پربرکت حضرت زهرا(س) عرض تبریک دارم، همچنین به خانم‌ها، مادران و جمعیت فرهیخته زنان در ایران اسلامی این روز را تبریک می‌گویم. در هفته آینده روز دوشنبه مراسم‌های تقدیر از مقام زن را در وزارت امور خارجه برگزار خواهیم کرد. وی در ادامه به سؤالات خبرنگاران پاسخ داد.
سؤال: اظهارات ضد و نقیض و روایت‌های متفاوتی از گفت و گوهای هسته ای به ویژه از طرف رسانه های عربی داشتیم. آخرین وضعیت مذاکرات به چه ترتیب است؟
خطیب زاده: هیئت‌ها برای تنفس به پایتخت‌های خود بازگشته بودند اما جلسات کارشناسی در وین قطع نبود و در تعطیلات آخر هفته آنها (شنبه و یکشنبه) مذاکرات ادامه پیدا کرد و مذاکره‌کنندگان ارشد به‌صورت محدود برای مشورت‌های سیاسی بازگشتند. در حال حاضر، بسیاری از جدولها آماده شده‌اند. ستون‌های این جدولها آماده است. بخشی از این پرانتزها هم پاکسازی و توافق شده. توافقات در خصوص ایده‌ها هم تا حدود بسیار زیادی انجام شده و در حال تبدیل به جملات و کلمات هستند.
البته آنچه باقی مانده نکات بسیار مهم و کلیدی هستند که به‌طور ویژه شاید بتوان گفت تصمیمات خاص سیاسی را می‌طلبد. به‌ویژه طرف آمریکایی در واشنگتن باید تصمیماتش را در خصوص رفع تحریم‌ها و موارد باقی‌مانده که برخی از آنها موضوعات کلیدی هستند و جمهوری اسلامی ایران مواضع خودش را هم بیان کرده، اعلام کند. اگر این اتفاقات در بازگشت از پایتخت‌ها بیفتد می‌شود گفت ما با سرعت خوبی به سمت دستیابی به یک توافق قابل اتکا و پایدار در حرکت هستیم.
سؤال: طی سفر آقای امیرعبداللهیان دوباره بر قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین تأکید شد، این قرارداد چه منافع اقتصادی را به‌ویژه برای دو کشور به همراه دارد؟ نکات این قرارداد در ابهام است؟
خطیب زاده: البته من یک اصلاحی بکنم؛ آنچه به عنوان قرارداد گفتید، درست‌ترش یک تفاهمنامه ۲۵ ساله میان ایران و چین است. اساساً منطق این تفاهمنامه ایجاد یک نقشه راه میان همکاری‌های بلندمدت جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین است و ارتقاء روابط به یک مشارکت جامع راهبردی میان دو کشور.
این تفاهمنامه و این نقشه راه نیازمند اجرایی شدن بندهای مختلف آن در حوزه‌های اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، پارلمانی، قضایی و مانند اینها بود که کار جدی می‌برد. در چند ماه گذشته در دولت به‌طور ویژه وزارتخانه‌های مختلف مسئول این شدند که به قراردادهای مختلف ورود کنند. از اینجا به بعد این تفاهمنامه باید وارد فاز اجرایی و قراردادی خودش می‌شد که با تمزکز بسیار ویژه‌ای که دولت داشت این اتفاق افتاد و دولت دو طرف تفاهم کردند تا پس از چندین ساعت گفت‌وگوی تفصیلی در چین مشترکاً آغاز اجرایی شدن تفاهم ۲۵ ساله را اعلام کنند. در این سفر همراه با دکتر امیر عبداللهیان، معاون بانک مرکزی، معاون وزارت اقتصاد، معاون وزارت نفت، معاون اقتصادی وزارت امور خارجه حضور داشتند تا بتوانند در خصوص ابعاد مختلفی که فاز عملیاتی آنها برای نهایی شدن آغاز شده صحبت کنند. امیدواریم که این گفت‌وگوها و توافقات اجرایی و این قراردادهایی که مذاکرات اجرایی شدن‌شان آغاز شده بتواند یک افق جدید همکاری‌ها را در این مشارکت راهبردی دو کشور باز کند.
تمرکز بر آغاز فعالیت نمایندگی ایران نزد سازمان همکاری اسلامی در جده است و دیپلمات‌های ما ویزا گرفتند که این امکان سنجی انجام شود و همانطور که جناب آقای رئیسی در مصاحبه مطبوعاتی اوایل انتخابشان اشاره کردند، جمهوری اسلامی ایران آمادگی گشایش سفارت خود را در عربستان دارد و بستگی به طرف سعودی دارد که چه اقدامات عملی را انجام دهد. تمام تمهیدات را خواهیم اندیشید که این مسیر به سمت اجرایی شدن برود.
روابط ایران و چین روابطی کاملاً طبیعی است. اساساً روابط شرق با شرق روابطی مبتنی بر الزامات طبیعی تحولات در نظام بین‌الملل است. حضور کشورهای مختلف در منطقه به عنوان کشورهای مستقل نه مبنای تهدید است نه مبنای نگرانی. چین با کشورهای مختلف در منطقه از جمله کشورهای حوزه خلیج فارس روابطی از قبل هم داشته. ما همواره از روابط متوازن و مستقل میان کشورها استقبال کرده‌ایم. آنچه باعث نگرانی است، حضور برخی از کشورهای فرامنطقه‌ای غربی در منطقه خلیج فارس است که با فروش سلاح‌ها و ایجاد پایگاه‌های نظامی در منطقه خلیج فارس با تلاش برای تغییر دولت‌ها و حاکمیت‌ها، تلاش در دستکاری نتایج تحولات سیاسی این کشورها سعی می‌کنند جغرافیای سیاسی و حاکمیتی این منطقه را تغییر دهند. ما فکر می‌کنیم نظام ترتیبات منطقه‌ای شمول‌گرا می‌تواند کمک کند که روابط باثبات در منطقه اجرا شود.
سؤال: روند تعامل ایران و عربستان به ویژه در حوزه اقتصادی در چه سطحی است؟
خطیب زاده: تمرکز بر آغاز فعالیت نمایندگی ایران نزد سازمان همکاری اسلامی در جده است و دیپلمات‌های ما ویزا گرفتند که این امکان سنجی انجام شود و همانطور که جناب آقای رئیسی در مصاحبه مطبوعاتی اوایل انتخابشان اشاره کردند، جمهوری اسلامی ایران آمادگی گشایش سفارت خود را در عربستان دارد و بستگی به طرف سعودی دارد که چه اقدامات عملی را انجام دهد. تمام تمهیدات را خواهیم اندیشید که این مسیر به سمت اجرایی شدن برود.
سوال: موضع گیری وزارت خارجه در خصوص نامه ۱۱۰ قانونگذار آمریکایی برای ترک مذاکرات وین توسط دولت بایدن چیست؟
خطیب زاده : سیاست داخلی آمریکا مربوط به خودشان است و ما در مورد آن اظهارنظر نمی‌کنیم. به‌هرحال ما فقط یک حاکمیت در ایالات‌متحده می‌شناسیم که مسئول قطعی این کشور در عمل به تعهداتش ذیل توافق ژنو در سال ۲۰۱۵ و قطعنامه الزام‌آور ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد است. متأسفانه ایالات‌متحده تا به امروز گردنکشانِه از تعهدات خودش ذیل برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ سر باز زده است.
سؤال: واکنش ایران نسبت به اشغال بخشی از خاک شمال سوریه توسط نظامیان ترکیه چیست؟
خطیب زاده: حاکمیت ملی و تمامیت ارضی سوریه باید توسط همه کشورها مورداحترام قرار گیرد و به رسمیت شناخته شود.
وی در خصوص حل مسالمت‌آمیز بحران سوریه افزود: ما سازوکاری به نام سازوکار آستانه داریم که در آن، رایزنی‌هایی بین سه کشور ایران، ترکیه و روسیه در موضوعات مختلف از بحران سوریه انجام می‌شود. طرف ایرانی این ائتلاف در دیدارهای دوجانبه و سه‌جانبه در خصوص موضوعاتی که به حل بحران سوریه بینجامد با روسیه و ترکیه رایزنی کرده است.
سؤال: سر فصل‌های اصلی سفر رئیس‌جمهور به روسیه چه هستند؟
خطیب زاده: سفر رئیس‌جمهور محترم کشورمان به دعوت ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه انجام خواهد شد. این سفر از اهمیت خاصی برخوردار و در ادامه سیاست خارجی دولت سیزدهم طراحی شده است.
وی ادامه داد: دکتر رئیسی در این سفر ملاقات مفصلی را با همتای روسی خود در مسکو خواهد داشت. رایزنی در خصوص موضوعات مختلفی در حوزه‌های فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، تکنولوژی، مردمی و بسیاری از موضوعات دیگر در دستور کار دو رئیس‌جمهور است. البته به خاطر ویژگی‌های شرایط امروز پاندمی در جهان و روسیه، دو طرف در تلاش هستند که این امر با رعایت پروتکل‌های بهداشتی انجام شود. ان‌شاءالله گزارش‌های این سفر توسط دفتر رئیس‌جمهور محترم پیش، حین و بعد از سفر ارائه خواهند شد. وزارت امور خارجه هم تیمی مشخص را طی چند هفته گذشته مأمور فراهم کردن زمینه‌های این سفر کرده است و رایزنی‌های مختلفی در داخل کشور صورت گرفته تا این سفر به‌عنوان یک سفر مهم کاری دستاوردهای خوب خودش را داشته باشد.
سؤال: چرا جلسات ترتیبات اجرایی در قالب مذاکرات وین به صورت مرتب انجام نمی‌شوند؟
خطیب زاده: اختلافات مهمی در وین باقی‌مانده است. مهم‌ترین اختلافی که ما داریم سرعت نامناسب حرکت طرف‌های مقابل به‌ویژه طرف آمریکایی در ارائه ابتکارات است. جمهوری اسلامی ایران در موضوعات مختلفی که خودش این اختیار و امکان را داشته که مسائل را کمک کند، با سرعت خوبی مسائل حل شده لذا موضوعات فنی پیشرفت‌های قابل‌توجهی داشته اما متأسفانه موضوعاتی مثل رفع تحریم‌ها، گفت‌وگوها منوط به تصمیمات سیاسی شده که متأسفانه در طرف مقابل همچنان معطل مانده. ابتکاراتی هم که انجامشان ضروری بوده از طرف مقابل همچنان دیده نشده و بیشتر آنها (آمریکایی‌های) شنونده بودند و بعضاً پیشرفت‌هایی هم که حاصل شده به خاطر اقدامات جمهوری اسلامی بوده. در خصوص جلسات کارگروه‌ها هم بنا بر نیازی که به وجود می‌آید، گفت‌وگوها در موضوعات مختلف انجام می‌شود.
وی افزود: جلسات کارگروه‌های رفع تحریم و هسته به‌صورت مرتب انجام‌شده اما جلسات ترتیبات اجرایی کمتر برگزار شده‌اند زیرا برگزاری جلسات ترتیبات اجرایی پس از به نتیجه رسیدن موضوعاتی در کارگروه‌های رفع تحریم‌ها و هسته‌ای ضرورت می‌یابند.
سؤال: آیا دولت سیزدهم پیشنهاد مشخصی در خصوص تعمیق روابط با همسایگان به‌ویژه ترکیه و عربستان سعودی مطرح کرده است؟
خطیب زاده: موضوع همسایه‌گرایی و حسن همسایگی به‌عنوان یک سیاست قطعی دولت موضوعی است که طی چند ماه گذشته در حوزه‌های مختلف پیگیری و گفت‌وگوهایش انجام شده است. سفرهای وزیر امور خارجه ایران به کشورهای حوزه خلیج‌فارس، گفت‌وگوهای تلفنی و رایزنی‌هایی که در سطوح مختلف انجام شده، سفرهای اعلام‌شده و غیر اعلامی که بین پایتخت‌ها انجام شده، سفر برخی مقامات و وزرای خارجه کشورهای حوزه خلیج‌فارس به ایران، سفر وزیر امور خارجه عراق به ایران همه در راستای گسترش روابط در این منطقه به‌صورت چندجانبه است. البته این ترتیبات فراگیر در حوزه خلیج‌فارس به‌عنوان قدم اول است.
وی ادامه داد: کشورهای حوزه خلیج‌فارس هدف‌گذاری اول دولت برای گسترش روابط هستند. این اقدامات امیدواریم که به مناطق پیرامونی، به شامات و به برخی کشورهای دیگر هم گسترش پیدا کند. طرف‌های دیگر هم فعال هستند. به‌طور مشخص در عراق موضوعاتی را به ما پیشنهاد داده‌اند. ما از هرگونه ترتیباتی که توسط کشورهای منطقه ابداع شده باشد حمایت کرده‌ایم. اصول چنین ترتیبات فراگیر منطقه‌ای هم در این راستا بحث شده، ازجمله احترام به حاکمیت کشورها، جلوگیری از فعالیت‌هایی که به دخالت‌ها بینجامد، عدم تجاوز به خاک دیگر کشورها، به رسمیت شناختن خطوط قرمز هر کشور و موضوعاتی ازاین‌دست اما اینکه اینها تبدیل به یک ترتیبات سازمانی شود باید یک‌فاصله‌ای برای این قائل شویم.
سؤال: موضع وزارت خارجه در خصوص تهدیدات وزیر خارجه آمریکا علیه ایران را بیان بفرمایید.
خطیب زاده: من به وزیر امور خارجه آمریکا توصیه می‌کنم که تمام تلاش و همت و اگر ابتکاری دارند به کار ببرند که همین پلن A که در دست است به نتیجه برسد، پلن B برای هیچ کشوری جذابیت لازم را ندارد. من فکر می‌کنم آقای آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا بهتر از هر کس دیگری می‌داند که هر کشوری برای خودش پلن B دارد و شاید پلن B جمهوری اسلامی ایران هم خیلی جذابیتی برای آنها نداشته باشد. تمام همت و تلاش خودشان را بگذارند برای اینکه نشان دهند برای پلن A اراده و ظرفیت لازم را دارند.
در خصوص برخی ضرب‌الاجل‌های ساختگی هم عرض کنم که رئیس‌جمهور فعلی ایالات‌متحده، تیم سیاست خارجی‌اش و مذاکره‌کنندگانش در وین می‌دانند اگر امروز برجام زنده است به خاطر جمهوری اسلامی ایران است نه به خاطر ایالات‌متحده‌ای که از برجام خارج شده و تمام تلاشش را کرده این برجام را همان موقع از بین ببرد لذا اگر آنها دچار فراموشی هستند، نظام بین‌الملل دچار این فراموشی بهتر است که از مسیری که رفتند برگردند. ما امروز همچنان شاهد پیگیری همان مسیر اشتباه هستیم.
سؤال: با توجه به اینکه تجاوزات رژیم صهیونیستی به سوریه ادامه دارد در خصوص هدف قرار گرفتن پایگاه‌های مقاومت در سوریه چه پیامی برای تل‌آویو دارید؟
خطیب زاده: تأکید می‌کنم که روابط ایران و سوریه چندلایه، چندبعدی و با عمق استراتژیک خاص خودش است. بهتر است که کشورهای متجاوز به خاک سوریه به فکر این باشند که سیاست‌های غلط خودشان را که به کشتار مردم بی‌گناه سوریه، به اشغال خاک سوریه و به این محاصره ناجوانمردانه و اعمال ضد حقوق بشری انجامیده خاتمه دهند. جمهوری اسلامی ایران هم به‌خوبی منافع خودش را می‌شناسد و هم به‌خوبی بلد است از جان و منافع خودش دفاع کند. هیچ طرفی تا به امروز در مناطقی که جمهوری اسلامی ایران چه به‌صورت مستشاری حضورداشته، چه آنجاهایی که به حاکمیت ملی کشورها کمک کرده، اجازه نداده که مهاجمان حمله کنند و پاسخ مناسب و دندان‌شکن دریافت نکنند. آنها به‌خوبی این را می‌دانند که جمهوری اسلامی ایران درجا پاسخشان را می‌دهد.
سؤال: برخی از علل کندی روند مذاکرات وین، شیوه مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا عنوان شده است، در روزهای آتی آیا شاهد مذاکرات مستقیم بین ایران و آمریکا خواهیم بود؟
خطیب زاده: سیاست جمهوری اسلامی ایران تا همین امروز که در خدمت شما هستم این است که ایالات‌متحده باید نشان دهد که از مسیر اشتباه گذشته به‌صورت عملی برگشته و تا مادامی‌که این اتفاق نیفتد، در میز برجام جایی ندارد. این شناسایی را ایالات‌متحده باید با اصلاح رفتار خودش کسب کند. ما از طریق همین مسیر مکتوب به‌صورت غیررسمی از طریق آقای انریکه مورا هماهنگ‌کننده امور برجام نکات موردنظرمان را به‌طرف آمریکایی داده و گرفته‌ایم، کماکان تا نقطه‌ای که این مسیر لازم باشد ادامه پیدا خواهد کرد.
سؤال: وزیر امور خارجه روسیه هفته گذشته گفت اولویت روسیه در سیاست خارجه تشکیل نشست مشترک بین ایران و کشورهای عربی برای حل مشکلات منطقه است؟ درباره سند ۲۰ ساله ایران و روسیه آیا در سفر آقای رئیس‌جمهور عملی خواهد شد؟
خطیب زاده: در خصوص ترتیبات امنیتی و منطقه‌ای در حوزه خلیج‌فارس جمهوری اسلامی ایران همواره از همکاری و هماهنگی منطقه‌ای حمایت کرده و همیشه طرح‌هایی را هم در این خصوص به‌عنوان طرح‌های بومی ارائه داده است. طرح امنیت جمعی را هم شاید بیش از دو دهه است که روسیه در دوره‌های مختلف ارائه کرده، در برخی برهه‌ها این طرح خودش را به‌روزرسانی کرده. مؤلفه‌های قابل‌توجهی در این طرح وجود دارد که با طرح‌هایی که جمهوری اسلامی ایران ارائه کرده مشترک است و همچنین موردحمایت جمهوری اسلامی ایران بوده.
در خصوص سفر سید ابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور به مسکو هم دستور کارهای متعددی است. البته در خصوص توافق بلندمدت همکاری‌های ایران و روسیه همچنان توافق قبلی عملیاتی و اجرایی است. این طرحی که امروز در موردش گفت‌وگو می‌شود باید به جمع‌بندی نهایی برسد و توسط دو طرف امضا شود.
سؤال: آیا ملاقات بین وزیر خارجه طالبان و احمد مسعود نتایج مفیدی در بر داشت؟
خطیب زاده: در ادامه ابتکار تهران، گفت‌وگوهای بینا افغانی را همواره میزبانی کردیم و در این سفر تلاش شد این گفت‌وگوها بین گروه‌های افغانی صورت بگیرد. ما فقط تسهیل‌کننده گفت‌وگوها بودیم و هستیم و آنچه به ما گزارش شده گفت‌وگوها جدی بوده و همه باید حمایت کنیم این گفت‌وگوها بین برادران ما در افغانستان شکل بگیرد و به نتایجی که خود گروه‌ها و مردم افغانستان می‌خواهند برسد.
سؤال: در خصوص اقدامات وزارت خارجه برای آزاد کردن کامبیز عطار کاشانی شهروند ایرانی بازداشت شده در آمریکا توضیحی دارید؟
خطیب زاده: اینکه آمریکا در میان گفت‌وگوهای وین اقدام به گروگان‌گیری می‌کند، مخالف آن چیزی است که (در وین) اتفاق می‌افتد. ما نسبت به این‌گونه گروگان‌گیری‌ها با اتهامات واهی و دلایل سیاسی همواره اعتراض کردیم. از تمامی توان خودمان در حوزه سیاسی و دیپلماتیک استفاده می‌کنیم برای اینکه اتباع خود را حفاظت و حمایت کنیم نه‌تنها آنهایی که در آمریکا گروگان گرفته شدند بلکه همه آنهایی که به دلایل واهی در اقصی نقاط عالم در بازداشت هستند.
از همان لحظه‌ای که مطلع شدیم چنین اتفاقی افتاده، ملاقات با خانواده ایشان انجام شده و تمامی تلاش را می‌کنیم که مساعدت‌های کنسولی لازم انجام شود. با دفتر حفاظت منافع در واشنگتن در تماس هستیم و حتماً از طریق دفتر حفاظت منافع آمریکا در تهران نکات خود را اعلام خواهیم کرد.
سؤال: پس از ۱۲ سال ترکیه با ارمنستان با وساطت مسکو می‌خواهند روابطشان را عادی‌سازی کنند، به نظر شما با حضور ایران در فرمت ۳+۳ این تصویر در منطقه بهتر نبود؟
خطیب زاده: ۳+۳ مکانیزمی است که هم ترکیه و هم ارمنستان در آن هستند. جمهوری اسلامی ایران از عادی‌سازی روابط همسایگان خودش استقبال می‌کند، همواره هم تلاش کرده که این روابط که به‌صورت ناخوشایندی قطع بوده سروسامان بگیرد. ما تمام تلاش خودمان را کردیم تا اختلاف بین این دو کشور را از بین ببریم. از میانجی‌گری هر کشوری هم در منطقه که بتواند کمک کند که این روابط عادی شود استقبال می‌کنیم. منطقه ما به اندازه کافی از این قطع روابط و نگاه‌های سطحی خسته است.
سؤال: وزیر امور خارجه فرانسه گفته درصورتی‌که پیشرفت سریع مذاکرات با ایران حاصل نشود، تحریم‌ها برداشته نخواهند شد؟
خطیب زاده: برخی اوقات کشورهای اروپایی یا تروئیکای اروپایی فراموش می‌کنند که کشورهای عضو برجام هستند و فراموش می‌کنند که به نمایندگی از آمریکا در وین حاضر نیستند. ۱+۴ و ایران در حال گفت‌وگوهایی هستند که مطمئن شوند ایالات‌متحده که تمام تلاشش را کرد تا برجام از بین برود و همین امروز هم همه فشار حداکثری خودش را دارد وارد می‌کند و هیچ تغییری نداده، به نقطه‌ای خواهد رسید که نه‌تنها به تعهدات خودش عمل کند بلکه این رویکرد تنبیهی را نسبت به کشورهای اروپایی و تمامی کشورهایی که مایلند روابط عادی تجاری با جمهوری اسلامی ایران داشته باشند را عوض می‌کند. قطعاً فرانسه به‌طریق‌اولی می‌تواند رویکرد سازنده‌ای داشته باشد اگر از این اظهارات مقصر نمایی و این فشار افکار عمومی فاصله بگیرد و بداند که گفت‌وگوها در اتاق‌های مذاکرات انجام می‌شود و در اتاق‌های مذاکرات هم موضوعات کاملاً روشن است. یکی از آن موضوعات بی‌عملی و همراهی این سه کشور اروپایی در تحریم‌هایی است که ایالات‌متحده برعلیه ملت ایران اعمال کرده و متأسفانه هم فرانسه و هم دو کشور دیگر اروپایی در نقض برجام و نقض قطعنامه ۲۲۳۱ همراه واشنگتن بوده‌اند.
سؤال: در فضای مجازی شایعاتی مبنی بر اینکه ممکن است تهران در بحث تحریم‌ها برای اینکه توافق سریع‌تر شکل بگیرد از مواضع قبلی خودش کوتاه بیاید، در این مورد اظهارنظر می‌فرمایید؟
خطیب زاده: اگر قرار بود جمهوری اسلامی ایران از خطوط قرمز خودش کوتاه بیاید در ۶ دور اول حتماً توافقی حاصل می‌شد. ما برای اینکه به توافق برسیم، محورها و خطوط قرمز خودمان را فراموش نمی‌کنیم. فراموش نکنید توافقی که جمهوری اسلامی ایران به دنبالش است دو ویژگی اصلی دارد؛ قابل اتکا باشد و پایدار باشد. توافق قابل اتکا و پایدار هم ترجمه‌اش در اتاق‌های مذاکره به طرف‌های آمریکایی و اروپایی گفته شده، در اصل هم هیچ اختلافی در خصوص اصل اخذ تضامین و راستی‌آزمایی وجود ندارد، تضمین‌های سه گانه به این منظور گرفته خواهند شد که ایالات متحده اولاً در آتی مجدداً توافق بین‌الملل را به سخره نگیرد، تضمین‌هایی که حاکی از این باشد که هیچ دولتی در ایالات متحده از سازوکارهای درونی برجام بر ضد برجام استفاده نکند و تضامینی که انتفاع اقتصادی جمهوری اسلامی ایران را تضمین کند. اینها موضوعات بسیار جدی هستند که در هر توافقی که حاصل شود قطعاً اینها هست. ما برخلاف کارزارهای ضد اطلاعاتی که بعضاً با اهداف خاصی آغاز می‌شود، به شما اطمینان می‌دهم که در داخل اتاق‌ها و در روی میز مذاکرات ما به‌طور روشن خواسته‌هایمان را گفته‌ایم. اتفاقاً همه شما عزیزان می‌دانید اگر ما به‌صورت مکتوب برخی نکات را ارائه می‌کنیم برخلاف آنچه که دوستان ما در ۱+۴ بعضاً به صورت شفاهی اعلام می‌کنند، از همین روست که به‌صورت مکتوب بگوییم که خواسته‌های ما چیست و شفاف. روزی که طرف‌های مقابل هم با ابتکارات مکتوب خودشان به پیشرفت مذاکرات کمک کنند، قطعاً مذاکرات بهتر حاصل خواهد شد.
سؤال: چندی پیش خانم فریبا عادل‌خواه زندانی دو تابعیتی به زندان منتقل شد و انتقال‌شان که پابند هم داشتند با واکنش برخی از کشورها از جمله فرانسه روبه‌رو شد، واکنش وزارت خارجه در این خصوص چیست؟
خطیب زاده: مقامات فرانسوی باید توجه کنند که با اظهارات خودشان در روند قضایی جمهوری اسلامی ایران دخالت نکنند. جمهوری اسلامی ایران حاکمیتی نیست که مداخلات کشورهای دیگر را در مسیر حاکمیتی خودش بپذیرد. توجه آنها را به این نکته جلب می‌کنم که حاکمیت قانون حاکمیتی نیست که با اظهارات برخاسته از سوگیری‌های خاص سیاسی برخی مقامات کشورها تغییر کند. خانم عادل‌خواه شهروند جمهوری اسلامی ایران هستند. ماه‌ها خارج از زندان بودند. با محدودیت تردد در محدوده‌ای که برای او مشخص شده بود. بر اساس گزارشی که دوستان ما در قوه قضاییه دادند و همچنین بیانیه‌ای که معاون بین‌الملل قوه قضاییه صادر کرد، چندین مورد نقض محدوده تردد از سوی خانم عادل‌خواه انجام شده، تذکرات مکتوب و شفاهی به ایشان داده شده که از محدوده‌ای که برای ایشان در نظر گرفته شده بوده خارج نشوند، ایشان آگاهانه بی‌توجهی کردند، قاضی هم تصمیم گرفتند به خاطر نقض مکرر محدودیت تردد ایشان، او را برای سپری شدن ادامه محکومیت‌اش به زندان برگردانند. فکر می‌کنم تصمیم قوه قضاییه در این مسیر کاملاً روشن است،
سؤال: آیا قرار است ایران میزبان نشست سران روند آستانه در خصوص حل بحران سوریه باشد، تاریخش مشخص شده؟ رژیم صهیونیستی ادعای جاسوسی ایران از سرزمین‌های اشغالی کرده. در ضمن دانمارک مطرح کرده ایران در قطب شمال در حال جاسوسی است. واکنش وزارت خارجه در این خصوص چیست؟
خطیب زاده: گزارش‌های تأیید نشده‌ای که توسط برخی کشورها مثل دانمارک مطرح می‌شود، قابل‌ارائه توضیح ویژه‌ای نیست. قطعاً آنها خودشان بهتر می‌دانند که در چه فعالیت‌هایی بوده‌اند. ما هم در کپنهاگ رسماً اعلام کردیم که این اتهامات بی‌اساس است.
اما در خصوص رژیم جعلی اشغالگر قدس آنها بهتر می‌دانند که ما چه اشراف اطلاعاتی داریم. دوستان ما در نهادهای مربوطه کار خودشان را دارند انجام می‌دهند. من در این موضوع بیشتر از این عرضی ندارم. در خصوص نشست سران کشورهای روند آستانه هم محدوده دیدارها روشن شده اما به تاریخ قطعی هنوز نرسیدیم.
سؤال: همان‌گونه که اعلام شد دکتر عبداللهیان از سفر به چین راضی هستند، در ضمن دو طرف قرار است گام بعدی برای پیشبرد توافق چین و ایران انجام دهند. آیا گشایش سرکنسولگری چین در بندرعباس بخشی از سند راهبردی ۲۵ ساله است؟
خطیب زاده: باز شدن سرکنسولگری جمهوری خلق چین در بندرعباس بر اساس تأییدیه هیئت‌وزیران مورد درخواست چین بوده. این طبیعی است در شهرهایی که برخی کشورها چه اتباع داشته باشند و چه بخواهند مراودات تجاری و اقتصادی خاصی داشته باشند این سرکنسولگری‌ها افتتاح شود، جمهوری اسلامی ایران هم در شهرهای مختلف چین سرکنسولگری‌هایی دارد. سفر دکتر امیر عبداللهیان به چین سفر بسیار موفقی بود. هفتمین ارتباط مستقیم دو وزیر امور خارجه بود. یعنی چهار تله‌رمز تلفنی در پنج ماه گذشته با وزیر امور خارجه داشتند، یک گفت‌وگوی برخط و وبیناری داشتند و دو ملاقات حضوری یکی در حاشیه نشست سران در تاجیکستان و این هم سفر دوجانبه‌ای بود که انجام شد و این هفتمین، سرآغاز اجرایی شدن قرارداد ۲۵ ساله بود. در این ملاقات چندساعته تفصیلی مهم‌ترین توافقاتی که صورت گرفت اجرایی شدن توافقات آغازشده بود و من فکر می‌کنم نتایج این را به‌زودی هر دو ملت خواهند دید.
سؤال: آیا در پی سفر معاون وزیر خارجه کره جنوبی به وین و ملاقاتی که با آقای باقری و نماینده آمریکا داشتند پیشرفتی در آزادسازی دارایی‌هایی ایران از سوی کره جنوبی اتفاق افتاد؟
خطیب زاده: متأسفانه مسیری که باید توسط دولت کره جنوبی انجام شود، صورت نگرفته. اجازه دهید من یک مثالی بزنم در رابطه با کم‌کاری که در طرف کره‌ای دارد. رأی یکی از دادگاه‌های صالحه بین‌المللی، دادگاه مرکز بین‌المللی رسیدگی به دعاوی مربوط به سرمایه‌گذاری، در خصوص یکی از دعاوی که از سال ۲۰۱۰ بین بخش خصوصی ایران در کره جنوبی بود در سال ۲۰۱۸ صادر شد و از آن موقع تا الآن طرف کره‌ای به دلایلی که واقعاً شنیدنی نیست این کار را متوقف کرده. گروه صنعتی انتخاب به‌عنوان یک بخش خصوصی در داخل ایران بخشی از سهام یکی از شرکت‌های کره‌ای را در سال ۲۰۱۰ خریداری کرده و بخشی از ثمن این سرمایه‌گذاری را هم پرداخت کرده اما دولت کره به دلایلی که واقعاً واهی بوده تا به امروز نه‌تنها اجازه نداده که این سرمایه‌گذاری صورت بگیرد بلکه از بازپرداخت پول پرداخت شده ایران که این بخش خصوصی داده، اجتناب کرده. در دادگاه صالحه وزارت امور خارجه به بخش خصوصی کمک کرد، موفقیت داشت و همچنان طرف کره‌ای حتی در بازپرداخت یک طلبی که بخش خصوصی کره به بخش خصوصی ایران دارد، جلوگیری می‌کند. این روند، روند سازنده و خوبی نیست.
سؤال: بر سر انتخاب رئیس جمهور، نخست‌وزیر و حتی تشکیل کابینه جدید در عراق تنش‌هایی وجود دارد و در چند روز اخیر تعدادی از احزاب مورد حمله قرار گرفته به‌طوری که آقای حکیم گفته دست‌های مشکوکی در حال بر هم زدن ثبات کشور عراق هستند؟ موضع گیری وزارت خارجه ایران در قبال تحولات عراق چیست؟
خطیب زاده: وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران هرگونه اقدامی را که صلح و ثبات و آرامش در میان مرزهای عراق را هدف قرار دهد مردود و مشکوک می‌داند و فکر می‌کند همه باید کمک کنند که انتقال آرام قدرت در عراق صورت بگیرد. خشبختانه تمامی گروه‌های شناسنامه دار عراقی هم تعهدات خودشان را به این روند اعلام کرده اند. همه گروه‌های شناسنامه‌دار باید کمک کنند تا آنهایی که دارند سوءاستفاده می‌کنند و امنیت مردم عراق را به خطر می‌اندازند معرفی و شناسایی شوند.
سؤال: با توجه به حضور سه دیپلمات ایرانی در جده آیا می‌توانیم به عادی شدن روابط با عربستان سعودی امیدوار باشیم؟
خطیب زاده: ما نکات مورد نظرمان را به صورت مکتوب در دور چهارم گفت‌وگوهایمان در بغداد به هیئت سعودی دادیم، منتظر پاسخ‌ها هستیم. گفت‌وگوهای آتی که انجام شود شاید به برخی از آن پاسخ‌های لازم برسیم. مقدمه این هم توجه سعودی‌ها به رفتار و گفتارشان است. إن‌شاءالله دوستان ما در عربستان سعودی بیش از پیش به این موضوعات توجه خواهند کرد. هیئتی که امروز در جده است برای آغاز به کار فعالیت‌هایش نزد سازمان همکاری‌های اسلامی هست که می‌تواند مقدمه خوبی باشد برای اینکه دو طرف اقدامات بعدی را انجام دهند.
سؤال: پاسخ وزارت خارجه به واکنش رسانه‌های رژیم صهیونیستی به گسترش روابط ایران و چین و تهدید قلمداد شدن این رابطه چیست؟
خطیب زاده: روابط ایران با هیچ کشوری تهدیدی برعلیه نظام بین‌الملل نیست. رژیم جعلی اشغالگر قدس تلاش می‌کند آرمان فلسطین به فراموشی سپرده شود و این را از طریق تهدید انگاری‌های مختلف در نظام بین‌الملل انجام می‌دهد.
وی اضافه کرد: روابط ایران و چین کاملاً طبیعی و پایدار است و از ذات رژیمی که در نقض مقررات و حقوق بین‌الملل سرآمد و همتا ندارد و گردنکش، تروریستی و اشغالگر است، از این تهدیدانگاری‌ها بعید نیست.
سؤال: آیا منابع لازم برای پرداخت حق عضویت ایران در سازمان ملل مشخص شده‌اند؟
خطیب زاده: دبیرخانه سازمان ملل و دبیرکل این سازمان بهتر از هرکسی می‌دانند که جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان یکی از اعضای اصلی سازمان ملل تمامی پرداخت‌های خود را به‌موقع انجام داده و آنچه مانع پرداخت‌ها است، تحریم‌های غیرقانونی و فرا سرزمینی آمریکاست. منابع لازم برای پرداخت حق عضویت جمهوری اسلامی ایران به سازمان ملل اعلام شده است
وی افزود: این دومین سال است که دچار مشکل می‌شویم و هر دو سال به این دلیل است که امکان انتقال مالی فراهم نشده است. از تمامی مجاری خودمان استفاده می‌کنیم هم نسبت به انتقال امن حق عضویت و هم برای اینکه از حقوق قانونی خود در سازمان ملل دفاع کنیم. از دبیرخانه و دبیرکل سازمان ملل انتظار می‌رود به‌عنوان یکی از نهادهای اصلی نظام بین‌الملل نشان دهد که با این نظام تحمیلی داخلی آمریکا به نظام بین‌الملل، همراهی نمی‌کند.
سؤال: آیا محمد جواد ظریف به شورای راهبردی روابط خارجی خواهد پیوست؟
خطیب زاده: این سؤال را یا باید از خود ایشان سؤال کنید یا از شورای راهبردی و من اطلاعی ندارم.
انتهای پیام/۴۱۰۶/
انتهای پیام/
